Stjórnartíðindi fyrir Ísland: C-deild - 01.12.1886, Síða 22

20
Sje tala nautpeningsins borin saman við fólksfjölda landsins, pá sjest fljótt að
henni hofur í rauninni fækkað um meira en helming frá 1703—1880 pví
1703 komu 71 nautgripir á 100 manns 1853-55 komu 42 nautgr. á 100 manns
1770 — 67 ' . ]00 — 1858-59 _ 45 —»_ . 100 —
1804 — 45 —»— - 100 — 1861—65 _ 37 _» 100 —
1833 — 49 —»— - 100 — 1866—69 — 32 —» 100 —
1843 — 42 -» - - 100 — 1871—75 — 34 —» 100 —
1849 — 43 . 100 — 1876 -80 _ 33 ioo —
Hefði aðeins fækkað um helming, hefði hvert 100 manns átt að liafa 39 nautgripi 1876
—80. Kálfar eru reiknaðir með öil árin, og fólkstalan tekin svo nærri framtalsárinu
sem unnt var, og fyrir tímabilin hefur verið reiknað með meðaltali hennar á sama tíma. Eptir
skýrslum Neumann Spallarts lconiu í Norðurálfunni að undanteknu Tyrklandi, Grikk-
landi, Rúmeníu, Serbíu og nokkrum mjög smáum ríkjum'.
Árið 1832 á 100 manns 32,s nautgripir
— 1857 - 100 — 35,» »
— 1869 - 100 — 33,, »
og um 1880 - 100 — 30,,. »
ísland stendur pví í pessu efni jafnhátt norðurálfunni að svo miklu leyti sern maður
getur líkt Islandi saman við kornlöndin. Aptur á móti stendur ísland langt undir
Danmörku, pví í Danmörku voru, pegar nautpeningur var talinn par (kálfar cru taldir
nieð) 74 nautgripir á hvert 100 manns. Til upplýsingar má geta pess, að i Norðurálf-
unni voru 1880 um 310 millj. manna.
Jeg hef pá skoðun að tíundar og framtalssvik eigi sjer ekki svo mjög stað hjer
á landi pegar um nautgripi er að tala, nema pegar telja skal fram ungviði.
SauðfjenaðiM'. J>egar bera skal saman tölu sauðfjár hjer á landi fyrrum og
nú mega menn ekki láta pað viíla sig að fyrir 1850 eru lömb ávallt meðtalin, en eptir
pað ár er peim sleppt. Hjer liefur pví verið höfð hin sama aðferð og áður með naut-
pening, að tala lambanna er reiknuð út eptir því sem næst verður komist. Til pess að
fá hana út er tala lambánna tvöfölduð og pað sem pá kemur út sgtt í síðari dálkinn;
1 fyrri dálkinum stendur aðaltala fjárins eptir skýrslunum.
Árin Fjðrtala cptir landshags- skýrslunum. Fjártala að lömbum með- töldura. Árin Fjártala eptir Íandshags- skýrslunum. Fj.irtala að lömbum moð- töld um
1703 278994 278994 1858 -59 meðaltal 346589 5O09SO
1770 378677 378677 1861'—65 meðaltal 352919 523015
1783 232731 232731 1866—69 meðaltal 367438 538328
1804 218818 218818 1871—75 meðaltal 403037 586745
1821—25 meðaltal 397508 397508 1876—80 meðaltal 461636 655175
1826—30 meðaltal 455947 455947 1881- 524347
1831—33 meðaltal 556550 556550 1882 424128
1843 606536 606536 1883 337342
1849 619092 619092 1884 406222
1853 — 55 meðaltal 502837 723733
Við pessar tölur er athugandi að sauðfjártalan 1703 er tekin eptir leiðrjetting-
1) Tekið eptír Nationalökonomisk Tidskrift 1885, bls. 258.
2) Geitfje frá,ilregið 1881—1884.