RM: Ritlist og myndlist - 01.06.1947, Side 68

RM
WLADYSLAW REYMONT
grannkona . . .“ Hún beygði sig yfir
gamla manninn.
,.Prest,“ stundi hann.
„Hugsaðu þér . . . hjálpi mér . . .
hugsaðu þér, hann þekkir mig ekki!
Aumingja maðurinn vill tala við
prest. Hann er að deyja, það leynir
sér ekki, hann er rétt að segja dá-
inn . . . hjálpi mér! Nú, og sendirðu
eftir prestinum?“
„Eins og ég hafi nokkurn til að
senda!“
„En þú ætlar þó ekki að láta krist-
inn mann deyja, án þess að taka
þjónustu?“
„Ekki get ég hlaupið frá honum
og skilið hann eftir einan . . . og hver
veit nema honum batni?“
„Láttu þér ekki detta það í hug . . .
hóhó . . . hlustaðu bara á andardrátt-
inn. Þetta bendir til þess, að hann sé
að þorna upp að innan. Það er alveg
eins og hjá honum Welek mínum í
fyrra, þegar hann var sem verstur.“
„Jæja, blessunin, það er þá bezt að
þú sækir prestinn . . . flýttu þér . . .
sjáðu!“
„Já, já. Auminginn! Hann sýnist
ekki ætla að tóra mikið lengur. Ég
verð að flýta mér . . . ég er farin . . .“
Og hún hnýtti klútinn fastar um höf-
uðið.
„Vertu sæl, Antkowa.“
„Guð veri með þér.“
Dyziakowa fór út, en húsmóðirin
fór að taka til í stofunni. Hún skóf
moldina af gólfinu, sópaði henni
burt, þurrkaði potta sína og pönnur
og raðaði þeim snyrtilega. Öðru
hverju skotraði hún hatursfullum
augum til rúmsins, hrækti, kreppti
hnefana og tók höndunum um höfuð
sér í örvæntingu.
„Fimmtán ekrur lands, svínin,
þrjár kýr, húsgögnin, fötin — lielm-
ingurinn hefði lagt sig á sex þúsund,
það er ég viss um . . . guð minn al-
máttugur!“
Og það var eins og henni yxi ás-
megin við hugsunina um þessa miklu
fjárupphæð, því að hún skúraði
pönnur sínar svo heiftarlega, að vegg-
irnir glumdu, og skellti þeim niður
á borðið.
„Það vildi ég . . . það vildi ég!“
Hún hélt áfram að telja: „Hænsnin,
gæsirnar, kálfarnir og öll amboðin.
Og allt fær þessi fenja! Það vildi ég,
að þú rotnaðir lifandi . . . það vildi
ég, að ormarnir ætu þig upp til agna
í gröfinni, fyrir öll þau rangindi, sem
þú hefur beitt mig, og fyrir að skilja
mig eftir bláfátæka eins og munaðar-
lausan ræfil.“
Hún stökk að rúminu og öskraði
í bræði sinni:
„Á fætur með þig!“ Og þegar
gamli maðurinn hreyfði sig ekki,
steytti hún hnefana framan í hann og
æpti:
„Til þess komstu hingað, til þess að
hrökkva hér upp af, og svo á ég að
borga jarðarförina og kaupa handa
þér líkklæðin . . . það heldur þú. En
ég held síður! I’að skal enginn sjá
mig gera það! Fyrst hún Júlíana er
svona góð við þig, held ég þú ættir
62