Fréttablaðið - 05.09.2016, Qupperneq 4

Hlíðasmára 8 | Skipholti 70 | Spönginni 13
Sími 554 7200 | hafid@hafid.is |
Fiskur vikunnar
Öll Lúða
fersk og kryddlegin
1.990 kr. kg.
5. – 9. septemberH
AFIÐ
FISKVERS
LU
N
10
ára
LýðheiLsa Það er enginn vafi á því að
sykurskattur skilar sér í minni  neyslu
á sykri. Síðustu mánuði og ár hefur
vaxandi fjöldi rannsókna sýnt að
sykurskattur virkar. Það er alls ekki
búið að prófa sykurskatt á Íslandi.
Smávægileg vörugjöld voru ekki inn-
grip sem hugsað var út frá lýðheilsu
né framkvæmt eins og Landlæknir
vildi gera það. Þetta er mat Tryggva
Þorgeirssonar, læknis og lýðheilsu-
fræðings.
Tryggvi hélt erindi til stuðnings
sykurskatts á málþingi um sykur-
skatt á Fundi Fólksins sem fram fór á
föstudaginn. Félag lýðheilsufræðinga,
Félag matvæla- og næringafræðafélag
Íslands og Íþrótta- og heilsufræðifélag
Íslands stóðu að málþinginu.
„Ég held að það sé óhætt að segja
að Ísland sé eina Vestræna landið þar
sem álögur á gosdrykki hafa lækkað
undanfarin árin, virðisaukaskattur
hefur lækkað og vörugjöld hafa verið
afnumin. Við erum að greikka aðgang
að gosdrykkjum,“ sagði Tryggvi á
fundinum.
Tryggvi benti á að mikil tenging
sé milli gosdrykkju og offitu, ef barn
drekkur eitt glas af sykruðum drykk,
eða gosi, á dag aukast líkur um sextíu
prósent að börn verði feit. Í þessu
samhengi benti hann á að Íslendingar
drekka lang mest af gosdrykkjum
miðað við önnur Norðurlönd. Fram-
boð af gosdrykkjum hér á landi sé
þrefalt meira en í Finnlandi til að
mynda.
Tryggvi sagði fræðslu um skaðsemi
sykurs ekki endilega vera góða aðferð,
sýnt hafi verið fram á að fræðsluher-
ferðir víkki ójöfnuð í heilsu. Umhverf-
isinngrip eins og skattar dragi hins
vegar úr aðgengi að sykri og þrengi
því muninn.
Að mati Tryggva mætti koma á syk-
urskatti hér á landi með því að byrja
á einfaldri breytingu, til dæmis með
hærra álagi á gosdrykki. Í síðustu viku
kom út grein sem sýndi að í Berke-
ley-borg í Kaliforníu hefði 40 króna
vörugjöld á sykraða drykki skilað sér
í 26 prósent minni neyslu á þeim.
„Vörugjöld á gosdrykki er ein fárra
lýðheilsuaðgerða sem geta dregið úr
neyslu, sparað heilbrigðiskerfinu og
búið til pening sem hægt er að nota
til að niðurgreiða grænmeti,“ sagði
Tryggvi.
„Það er alþjóðleg samstaða um
ágæti sykurskatts. Hér á landi væri
auðvelt að útfæra skattinn með bæði
vörugjöldum og því að hætta að veita
sælgæti og nammi undanþágu frá
efsta þrepi virðisaukaskatts,“ sagði
Tryggvi.
Í kjölfar erindis Tryggva hélt Albert
Guðmundsson, formaður Heimdall-
ar, erindi gegn sykurskatti og svo tóku
við pallborðsumræður. Þátttakendur
í pallborðsumræðum sammældust
um það að það þyrfti að fræða stjórn-
málamenn betur og gera þeim grein
fyrir að sykurinn væru nýju sígarett-
urnar.
Þar sagði Tryggvi að líklega væri
einfaldast að einangra ákveðna hluti,
til dæmis gosdrykki, þegar væri verið
að taka ákvarðanir um sykurskatt.
saeunn@frettabladid.is
Ekki fullreynt með sykurskatt
Að mati læknis leikur enginn vafi á um ágæti sykurskatts. Segir sykurskatt ekki hafa verið prófaðan al-
mennilega hér á landi. Ísland eina vestræna landið þar sem álögur á gosdrykki hafa lækkað síðustu ár.
Rannsóknir sýna að mikil tenging er milli offitu og gosdrykkju. FRéttablaðið/Heiða
Við erum að greikka
aðgang að gos-
drykkjum.
Tryggvi Þorgeirsson,
læknir og lýðheilsu-
fræðingur
samféLag Ungmennaráð Grinda-
víkurkaupstaðar hefur verið starf-
andi í tvö ár og á þeim tíma hafa
ungmennin svo sannarlega sett sinn
svip á bæinn.
Á stóru svæði við grunnskóla bæj-
arins er búið að byggja ungmenna-
garð sem iðaði af lífi í allt sumar. Þar
má meðal annars finna grillskýli,
aparólu, kósýrólu og strandblakvöll.
„Maður tók eftir breytingum í
sumar. Þá var fullt af fólki á öllum
aldri á hverju kvöldi á svæðinu, sér-
staklega í strandblakinu,“ segir Lárus
Guðmundsson, sem var fyrsti for-
maður ráðsins.
Byggingu garðsins er þó ekki lokið
og nú á teikniborðinu svokallaður
trampólínkörfuboltavöllur ásamt
mínigolfvelli. „Þau eru mjög metnað-
arfull,“ segir Þorsteinn Gunnarsson,
sviðsstjóri frístunda- og menningar-
sviðs bæjarins um ungmennin. „Þau
hafa átt hugmyndina sjálf og vinna
að þessu hörðum höndum. Þetta eru
sannarlega dýr verkefni en krakkarnir
eru frjóir, mæla sjálfir og teikna upp
hugmyndir sínar í stað þess að borga
fyrir hönnun.“
Ungmennaráð hefur kynnt hug-
mynd sína að trampólínkörfubolta-
velli fyrir bæjarstjórn en málið verður
tekið fyrir á fundi hennar á næstu
dögum. Þorsteinn er bjartsýnn á
útkomuna en svona völlur kostar
10-20 milljónir. Völlurinn er eins og
nafnið gefur til kynna; körfubolta-
völlur með trampólínum í stað venju-
legs undirlags.
„Bæjarstjórnin hefur sýnt þessu
mikinn áhuga og skilning. Það er
líka gaman að sjá hvað ungmennin
læra mikið af verkefninu; um stjórn-
sýsluna og lýðræðið,“ segir Þorsteinn.
Vonast er til að völlurinn komist í
gagnið fyrir næsta sumar og verður
það þá fyrsti trampólínkörfubolta-
völlurinn á Íslandi. – ebg
Ungmennaráð Grindavíkur vill byggja trampólínkörfuboltavöll
trampólínkörfuboltavöllurinn í Grindavík mun verða utandyra.
fjaLLabyggð Bæjarráð Fjallabyggðar
er ósátt við ágang skagfirsks búfjár
í Ólafsfirði og vill að Skagfirðingar
borgi fyrir smölun á fénu í Ólafsfirði.
Á síðasta fundi bæjarráðs Fjalla-
byggðar var samþykkt að rita bréf
til sveitarfélagsins Skagafjarðar þess
efnis og ná sáttum í deilunni.
Stór hluti búfés sem smalað er í
Fjallabyggð er í eigu bænda í Fljót-
um og unir Fjallabyggð því ekki að
smala kauplaust fyrir þá. Í lögfræði-
áliti fyrir Fjallabyggð kemur fram að
verði sveitar-
félag fyrir
ágangi fjár
frá öðru
sveitarfélagi
eigi það ekki að
b e ra ko s t n a ð
vegna þess. – sa
Fljótamenn
borgi smölun
bíLar Nýskráningum fólksbíla í ágúst
fjölgaði um 40,3 prósent, samanborið
við fyrra ár. Alls voru nýskráðir 1181
nýir fólksbílar samanborið við 842 í
ágúst árið 2015, segir í tilkynningu frá
Bílgreinasambandinu.
Það sem af er ári hefur verið 38,2
prósent aukning í nýskráningum bíla,
miðað við fyrra ár. Nýskráðir fólks-
bílar á þessu tímabili voru 14.918 á
móti 10.794 miðað við sama tímabil
2015 eða aukning um 4124 bíla.
Með áframhaldandi góðri sölu ætti
meðalaldur bíla hér á landi að færast
nær því sem gengur og gerist í löndum
sem við berum okkur saman við. – sg
Fjörutíu prósent
aukning í sölu
nýrra fólksbíla
5 . s e p t e m b e r 2 0 1 6 m Á N U D a g U r4 f r é t t i r ∙ f r é t t a b L a ð i ð
0
5
-0
9
-2
0
1
6

0
4
:4
1
F
B
0
4
0
s
_
P
0
3
7
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
3
2
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
0
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
0
9
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
A
7
5
-8
A
8
C
1
A
7
5
-8
9
5
0
1
A
7
5
-8
8
1
4
1
A
7
5
-8
6
D
8
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
3
B

F
B
0
4
0
s
_
4
_
9
_
2
0
1
6
C
M
Y
K