Morgunblaðið - 18.12.2015, Qupperneq 10

10 DAGLEGT LÍF
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 18. DESEMBER 2015
Sölustaðir:
Hagkaup • Debenhams • Intersport • Jói Útherji • Herrahúsið • Karlmenn • Verslun Guðsteins Eyjólfssonar
Bjarg – Akranesi • Joe´s – Akureyri • Pex – Reyðarfirði og Neskaupsstað • Axeló – Vestmannaeyjum
Sportbær Skóbúð – Selfossi • Hafnarbúðin – Ísafirði • Kaupfélag Skagfirðinga • Siglósport – Siglufirði
K-Sport – Keflavík • Barón – Selfossi • Verslunin Tákn – Húsavík • Sentrum – Egilsstöðum
Blómsturvellir – Hellissandi • Verslun Bjarna Eiríkssonar – Ísafirði • Efnalaug Dóru – Höfn
Höfðabakka 9, 110 Reykjavík • Sími 561 9200 • run@run.is • www.run.is
Gefðu
í jólagjöf
Morgunblaðið/Júlíus
Erkiunglingar Arnór og Óli Gunnar leiða lesendur inn í hugarheim unglinganna, hversdagslíf þeirra og drauma.
Valgerður Þ. Jónsdóttir
vjon@mbl.is
Frumleg, fyndin, furðuleg ogforvitnileg. Eflaust póst-módernísk líka ef farið væriút í fræðilegar skilgrein-
ingar. Fullorðnum, sem fyrir löngu
eru búnir að gleyma hvernig var að
vera unglingur, kann að þykja bókin
Leitin að tilgangi unglingsins eftir
Bryndísi Björgvinsdóttur og ung-
lingana Arnór Björnsson og Óla
Gunnar Gunnarsson, fremur ruglings-
leg til að byrja með. Þar ægi öllu sam-
an; meginmáli, mismunandi let-
urtýpum, textainnskotum, neðanmáls
útskýringum, teikningum, skissum og
guð má vita hverju – sem er alveg
laukrétt.
Um miðbik bókarinnar er svo hlé.
Eins og í bíói. Í hléinu fara höfund-
arnir ungu yfir stöðu mála – trúlega
með Bryndísi á bak við tjöldin, ósýni-
lega en allt um lykjandi ritstjóranum.
„Við eigum öll jafnmikið í bók-
inni, en Bryndís var líka í því hlutverki
að beisla hugarflug okkar,“ upplýsa
þeir Arnór og Óli Gunnar, þegar þeir
gefa sér tíma í smáspjall. Þessa dag-
ana eru þeir önnum kafnir að lesa upp
úr bókinni úti um allar trissur.
Með verðlaunahöfundi
Bryndís er margverðlaunaður
rithöfundur, sem í fyrra fékk Íslensku
bókmenntaverðlaunin fyrir Hafn-
arfjarðarbrandarann í flokki barna- og
ungmennabóka, svo fátt eitt sé talið.
Arnór og Óli Gunnar eru 17 og 16 ára
nemendur í Verslunarskóla Íslands,
Arnór á alþjóðabraut og Óli Gunnar á
nýstofnaðri lista- og nýsköpunarbraut.
Fyrir tveimur árum unnu þeir sér til
frægðar að skrifa leikritið Ungling-
urinn, sem sett var upp í Gaflaraleik-
húsinu með þeim sjálfum í hlutverki
unglingsins.
Hvers vegna fóruð þið að skrifa
bók með Bryndísi?
„Hún hringdi, hrósaði okkur fyrir
leikritið og spurði síðan hvernig gengi
með bókina. Við sögðumst ekki vera
að skrifa neina bók og þá stakk hún
upp á að við þrjú skrifuðum hana sam-
an út frá leikritinu. Innblásnir sem við
vorum eftir starfið í leikhúsinu, sögð-
um við „sorrý“, og að við vildum skapa
eitthvað nýtt,“ svara þeir félagar.
Og það varð úr. Í bókinni er að-
eins ein sena úr leikritinu, annað
frumsamið.
Marglaga hugarheimur
Þegar lesendur hafa áttað sig á
marglaga uppbyggingu bókarinnar
eru þeir óðar komnir inn í hugarheim
unglinganna, þeirra Arnórs og Óla
Gunnars. Og söguhetjunnar, Stefáns,
sem er nokkurs konar alter egó eða
samnefnari fyrir þá báða. Eða alla
unglinga, hversdagslíf þeirra og
drauma. Höfundarnir eru með ýmsar
leiðbeiningar fyrir Stefán og blanda
sér inn í öll hans mál í milliköflum og
innskotum. Þeir breyta aðstæðum
hans og viðbrögðum ef þeim svo sýn-
ist. Í rauninni segir bókin frá Arnóri
og Óla Gunnari að skrifa söguna um
Stefán. Á stundum er (fullorðinn) les-
andinn alveg gáttaður.
Er markmiðið að koma Stefáni til
manns?
„Klárlega að þroskast. Mér finnst
svo sorglegt að segja að koma ein-
hverjum til manns, því þá er hann ekki
lengur unglingur. Ritgreddan réði för,
við vildum bara skrifa góða sögu,“ seg-
ir Arnór. Óli Gunnar hváir. „Rit-
gredda?“ „Að vera graður í að rita, eða
Fullorðnir eru að
fatta að unglingar
eru framtíðin
Leitin að tilgangi unglingsins eftir Bryndísi Björgvinsdóttur og unglingana Arnór
Björnsson og Óla Gunnar Gunnarsson er skrifuð fyrir unglinga og alla sem þekkja
unglinga og hafa áhuga á undarlegri hegðun þeirra, ástum, sorgum og sigrum.
Þrjár listakonur, Aimee Odum frá
Bandaríkjunum, Mariske Broeck-
meyer frá Belgíu og danshöfundurinn
og dansarinn Kerryn McMurdo frá
Nýja-Sjálandi, frumsýna í kvöld, 18.
desember, verkið Golden Blobess í
Menningarmiðstöðinni Mengi við Óð-
insgötu. Aimee Odum og Mariske
Broeckmeyer hafa verið í masters-
námi við Listaháskóla Íslands. Kerryn
McMurdo býr á Skagaströnd og er
einn listrænna stjórnenda lista-
miðstöðvarinnar Nesen. Í Golden
Blobess fléttast saman vídeóinnsetn-
ing Aimee, sviðshreyfingar og dans
Kerryn og tónlist Mariske.
Laugardagskvöldið 19. desember
koma Bára Gísladóttir, tónskáld og
kontrabassaleikari, og Helgi R. Heið-
arsson saxófónleikari fram á tón-
leikum í tilefni útgáfu nýrrar plötu
Báru, Different Rooftops.
Mánudagskvöldið 21. desember
stígur President Bongo (Stephan
Stephenssen) á svið ásamt sveitinni
The Emotional Carpenters.
Menningarmiðstöðin Mengi við Óðinsgötu
Vídeóinnsetning, dans og tónlist
Ný plata Different Rooftops - nefnist
fyrsta plata Báru Gísladóttur.
Þessi jól eru fyrstu jólin semsonur minn fær í skóinn.Við hátíðlega athöfn settiég skóinn út í glugga og
sagði drengnum að ef hann yrði
góður myndi jólasveinninn kannski
setja eitthvað gott í skóinn hans. Ég
hef beðið spennt eftir þessu augna-
bliki enda eru þetta mikilvæg tíma-
mót í lífi hvers barns, þegar jóla-
sveinninn fer að skipta máli.
Viðbrögð sonarins við þessari
hugmynd, að setja skóinn út í
glugga voru ekki alveg eins og ég
hafði ímyndað mér þau. Hann
horfði á mig eins og ég væri komin
á einhvern undarlegan stað í lífinu.
Fannst þetta eiginlega bara fárán-
legt og ósnyrtilegt, enda erum við
að tala hérna um notaða strigaskó,
komna út í stofuglugga.
En ég lét þetta viðhorf ekki á mig
fá og spratt upp morguninn eftir, og
dró barnið á eftir mér. Nú yrði það
sko hissa. Í skónum var gullfallegt,
eldrautt epli. Ég hoppaði hæð mína
af gleði á meðan sonurinn nældi sér
í eplið, tók stóran bita og sagði:
„Mamma setti epli í skóinn,“
eins og það væri daglegur
viðburður.
Núna eru liðnir nokkrir
dagar og sama hvað jóla-
sveinninn setur í skóinn
eru alltaf sömu við-
brögðin. Jújú, honum
finnst þetta fínt en
er alveg fastur á því
að það var ekki
neinn aldraður mað-
ur í ullarfötum sem
smellti gjöfunum í
skóinn, heldur var
það bara mamma
gamla.
En það má ekki
gleyma því að barnið
hefur átt í einum
samskiptum við jóla-
sveininn þessa að-
ventuna, á jólaballi
vinnustaðarins. Það endaði ekki
betur en svo að það þurfti að fara
með hann á aðra hæð hússins á
meðan þessir rauðklæddu, skeggj-
uðu villimenn luku sér af. Hræðslan
var það mikil. Það er oft sagt að
fyrstu kynni skipti höfuðmáli.
Fyrstu kynni sonarins og jólasveina
voru þau að þeir börðu á rúðu þar
sem drengurinn sat og það fylgdu
þvílík öskur að Tarsan sjálfur hefði
verið stoltur. Þegar ég spurði
hann síðar sama dag
hvernig honum hefði
litist á jólasveininn
svaraði hann einfald-
lega: „Ég kann ekki
jólasveininn.“
Eftir þessa upplifun
er það kannski ekkert
skrýtið að barnið vilji
ekki kannast við það að
jólasveinninn sé að snigl-
ast í kringum svalirnar á
heimilinu á næturnar.
Finnst þetta gróf árás á
einkalífið. Eða kannski
er hann að þykjast ekki
fatta jólasveininn og
bíður hefnda. Muldrar:
„Þetta er geymt en ekki
gleymt, sveinki“ og kjams-
ar á eplinu.
»Hann horfði á migeins og ég væri komin
á einhvern undarlegan stað
í lífinu. Fannst þetta eig-
inlega bara fáránlegt og
ósnyrtilegt, enda erum við
að tala hérna um notaða
strigaskó, komna út í stofu-
glugga.
HeimurAuðar
Auður Albertsdóttir
audura@mbl.is