Morgunblaðið - 27.02.2016, Qupperneq 27

27
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 27. FEBRÚAR 2016
Frumsýning Óperan Don Giovanni eftir Mozart verður frumsýnd í Hörpu í kvöld. Þá á allt að vera tilbúið og hvert hár greitt, eins og fyrir forsýninguna í fyrrakvöld.
Styrmir Kári
Ríkisstjórnin hefur
á kjörtímabilinu lagt
allt kapp á að stuðla
að stöðugleika og
traustri umgjörð fyrir
launafólk og atvinnu-
líf.
Ríkisstjórnin hefur
ítrekað komið að
lausn á deilum um
kjarasamninga með
margvíslegum að-
gerðum í ríkisfjármálum. Slíkt hef-
ur þurft til að loka samningum og
tryggja frið á vinnumarkaði. Þann-
ig greitt fyrir að hægt sé að
treysta starfsumhverfi fyrirtækja.
Enda er það hluti okkar samfélags-
skipulags að tryggja rétt launa-
fólks með gerð kjarasamninga.
Kjarasamningar, og skipulag
vinnumarkaðarins, eru vernd
launafólks fyrir því að hingað flæði
fólk sem væri tilbúið að undirbjóða
störf og þannig skaða hagsmuni
launafólks. Líka vernd íslenskra
fyrirtækja.
Stjórnarmeirihlutinn hefur með
fjölmörgum öðrum aðgerðum
styrkt og eflt rekstrarumhverfi
margra atvinnugreina – til fram-
tíðar. Treyst samkeppnihæfni
þeirra og skapað þeim
forsendur til vaxtar og
viðhalds.
Stuðningur við
verslun
Sem dæmi nefni ég
afnám vörugjalda og
tolla. Helsta röksemd
fyrir þeirri aðgerð var
að efla verslun – gera
verslun samkeppn-
ishæfari og flytja aftur
heim ákveðna þætti í
verslun. Aðgerð sem
sannarlega skilar öflugri atvinnu-
grein. En verslunin er ekki eina at-
vinnugreinin sem þarf að styrkja.
Efling sjávarútvegs
Endurskoðun veiðigjalda sjávar-
útvegs. Hefði haldið fram, með
óbreyttum lögum, hefðum við horft
á stöðnun og samdrátt hjá mörgum
útgerðum. Samt er það svo að
aldrei hafa verið innheimtar aðrar
eins fjárhæðir í veiðigjöldum í rík-
issjóð. Aðgerðin hefur stuðlað að
því nú er kraftur í fjárfestingum í
atvinnugreininni á ný.
Sókn nýrra tækifæra
Löggjöf um stuðning við at-
vinnuuppbyggingu, stundum nefnd
ívilnanir. Löggjöf sem setur
ramma um leikreglur um aðkomu
þeirra sem geta og vilja stuðla að
atvinnu og verðmætasköpun með
því að styðja og styrkja fyrirtæki.
Þegar ég nefni þessi atriði – eru
þau öll dæmi um ráðstafanir sem
hafa áhrif á ríkissjóð. Til skamms
tíma með breyttu tekjuflæði en til
lengri tíma með öflugra atvinnulífi
og meiri möguleikum til betri lífs-
kjara.
Sókn landbúnaðarins
Samningar um landbúnað eru af
sama meiði. Þar er verið að treysta
rekstrarumhverfi landbúnaðar.
Núna með 10 ára samningum –
sem öfugt við aðra slíka samninga
hafa opnunarákvæði sem gera
stjórnvöldum á hverjum tíma færi
á að marka sínar áherslur. Það má
hafa margar og mismunandi skoð-
anir á einstaka ákvæðum samning-
anna og kannski ekki síst því sem
ekki er í þessum samningum.
Aukið aðhald
Samhliða má gera ráð fyrir að
verði innleiddur hér nýgerður
„tollasamningur“ um markaðs-
aðgang til annarra landa og hingað
til lands. Sem verður sumum bú-
greinum erfitt að mæta og kannski
ofviða. Á sama tíma hafa stjórn-
völd líka sett í reglur verulega
kostnaðarsamar kröfur um aðbún-
að búfjár. Sá kostnaður er metin á
tæpa 30 milljarða fjárfestingu –
sem hefur takmarkaða framlegð-
araukningu í för með sér. En regl-
ur sem við veljum að setja til að
halda áfram af þeim metnaði okkar
að reka landbúnað með í fremstu
röð. Íslenskan landbúnað sem hef-
ur lagt sig fram um að hafa holl-
ustu og heilnæmi afurða að leið-
arljósi. Án óhóflegar notkunar
sýklalyfja og annara hjálparefna.
Mér finnst vanta skilning á mik-
ilvægi þess að umgjörð allra bú-
greina sé traust – ekki há eða of-
vernduð – heldur traust og hafi
raunveruleg áhrif til sóknar og til
aðhalds.
Hver er þessi vernd?
Því aðhaldi sem landbúnaður býr
við má kannski líkja við – eða
reyna að setja vinnumarkaðinn í
sama ljós. Sumsé að nú ætti að
heimila að 10-30% launamanna á
Íslandi þyrftu ekki að greiða laun
eftir íslenskum kjarasamningum –
heldur á því kaupgjaldi sem væri
lægst í öðrum löndum. Myndum
við vilja það? Nei. Hvernig færi
það með samfélagsskipulag okkar
ef við létum t.d. umgjörð vinnu-
markaðarins „gefa eftir“ eins og
umgjörð td, svína- og alifugla-
bænda hefur gert?
Hversvegna er afurðaverð sauð-
fjárbænda langt undir heimsmark-
aðsverði? Það er eitt af verkefnum
nýrra samninga að takast á við
það. Hversvegna stöndum við
þannig að verki að við gerum ekki
sömu kröfur til framleiðanda bú-
vöru í því landi sem varan kemur
frá og við gerum til okkar fram-
leiðenda? Hvernig svörum við því,
sem tölum í öðru orðinu um sam-
keppni og samkeppnishæfni, að við
bindum hendur okkar bænda og
segjum svo – þið verðið bara að
standa ykkur.
Við erum ekkert að hætta að
standa vörð um okkar samfélag og
samfélagsgerð. Við höldum áfram
að greiða niður tónleika, vaxta-
kostnað, húsaleigu, almennings-
samgöngur og hvað þau heita öll
þau inngrip sem við höfum stund-
að. Eða standa vörð um þá þætti
sem gera okkur að þjóð – vonandi
að einni þjóð á Íslandi öllu – ekki
bara á einu horni landsins.
Haraldur
Benediktsson » Við stöndum vörð
um þá þætti sem
gera okkur að þjóð...
Haraldur Benediktsson
Höfundur er alþingismaður.
Traust atvinnulíf – sterkt samfélag