Dagblaðið Vísir - DV - 15.12.2015, Blaðsíða 15

Kynbætt jólatré
Úrvalsyrki af fjallaþin gæti leyst innfluttan normannsþin af hólmi
Kynningarblað
Áby rgðarmaður og umsjón: Steinn Kári Ra gnarsson / steinn@dv.is
15. desember 2015
Jólatré
Hvers vegna
veljum við
íslensk jólatré?
· Vaxa í nágrenni okkar
· Ræktuð án eiturefna
· Bera ekki sjúkdóma eða
meindýr inn í landið
· Spara gjaldeyri
· Efla skógrækt í landinu
· Hafa lítið kolefnisfótspor
Þú finnur fróðleik um jólatrjáarækt á
vefslóðinni skogur.is/jolatre
T
il mikils er að vinna að öll
jólatré sem standa á ís-
lenskum heimilum um
jól verði á endanum rækt-
uð innanlands. Mest selda
lifandi jólatréð hér á landi er inn-
fluttur normannsþinur sem ræktað-
ur er á ökrum í Danmörku. Þrátt fyrir
að mikið sé notað af bæði tilbúnum
áburði og varnarefnum við ræktunina
geta innfluttu
trén borið bæði
plöntusjúk-
dóma og mein-
dýr til lands-
ins. Nú er unnið
að kynbótum
á fjallaþin sem
gæti í fyllingu
tímans leyst
innfluttan nor-
mannsþin af
hólmi.
Fjallaþinur er norður-amerísk
trjátegund og vex til fjalla víða í vest-
urhluta álfunnar. Tegundin er all-
breytileg, bæði að lit og vaxtarlagi,
en falleg tré af þessari tegund gefa
nordmannsþin ekkert eftir sem jóla-
tré. Vonast er til þess að kynbæt-
ur fjallaþins gefi hentugt afbrigði
til jólatrjáaframleiðslu hér á landi.
Brynjar Skúlason, skógfræðingur og
doktorsnemi í trjákynbótum, stýr-
ir þessu starfi og á liðnu vori kom
danskur sérfræðingur til landsins,
Thomas Kunø, til að græða sprota úr-
valstrjáa á grunnstofna eða fósturtré
í Fræhöllinni í Vaglaskógi þar sem
kynbótastarfið fer fram.
Með víxlfrjóvgun þessara trjáa
verður framleitt fræ til plöntufram-
leiðslu í gróðrarstöðvum og ræktunar
fyrsta flokks jólatrjáa í skógum vítt og
breitt um landið. Ef vel gengur gætu
ágræddu trén
farið að gefa fræ
innan fimm ára
og fyrstu jólatrén
komið á markað
rúmum áratug
síðar.
Fjallaþin-
ur ilmar vel og
er fallegur á lit-
inn en held-
ur líka barrinu
lengi. Allt eru þetta eftirsóttir kost-
ir jólatrjáa. Sömuleiðis er fjallaþin-
ur hæfilega stinnur og heldur því
jólaskrautinu án þess að greinar slig-
ist undan því. Tegundin myndi því
áreiðanlega slá í gegn hjá íslenskum
neytendum ef framboðið ykist.
Vor- og haustfrost sem gjarn-
an gerir á Íslandi eru helsta hindr-
un þess að jólatré séu ræktuð hér á
ökrum. Þess vegna feta menn sig nú
meira í þá átt að rækta jólatré í skjóli
eldri trjáa, til dæmis í nýlega grisjuð-
um skógum þar sem þó er næg birta
á skógarbotninum til að ungviði geti
vaxið upp. Við slíkar aðstæður er mun
minni hætta á skemmdum af vor- og
haustfrostum, einkum á flatlendi.
Mikið umhverfisálag fylgir bæði
gervijólatrjám og innfluttum lifandi
trjám. Innfluttu trén geta líka ógnað
kynbótastarfinu á fjallaþin. Með þeim
gætu borist meindýr og sjúkdómar
sem sett gætu strik í reikninginn. Því
ber að fara varlega með innflutt tré og
gæta þess að þeim sé fargað á réttan
hátt þannig að leifar þeirra berist ekki
út í náttúruna. n