Dagblaðið Vísir - DV - 22.12.2015, Qupperneq 17
Jólablað 22.–28. desember 2015 Umræða 17
Bíldshöfða 18 - 110 Reykjavík - sími: 557 9510 - www.patti.is
Opið virka daga kl. 10-18
laugard. 11-15
Torino
Havana
Mósel
Lyon
Basel
Nevada
Roma
Með nýrri AquaClean tækni
er nú hægt að hreinsa nánast
alla bletti aðeins með vatni!
Erfiðir blettir eins og eftir tómatsósu,
léttvín, kaffi, te, meira að segja kúlupenna,
nást á auðveldan hátt úr áklæðinu.
OG DRAUMASÓFINN ÞÍNN ER KLÁR
GERÐ (90 mismunandi útfærslur)
STÆRÐ (engin takmörk)
ÁKLÆÐI (yfir 3000 tegundir)
ÞÚ VELUR
ÍSLENSKIR SÓFAR
SNIÐNIR AÐ ÞÍNUM ÞÖRFUM
Áklæði
TAX-FREE
DAGARGlæný Íslendingasaga með öllu tilheyrandi
veins að hann eiginlega ritdæmir
bókina sjálfur í formálanum; hann
segir að sagan skiptist í þrjá þætti
sem eru „misjafnir af straum-
þunga og blæ, misjafnir að gæð-
um mætti jafnvel segja.“ Annars er
gamansemin þannig að lesendum
hlýtur að koma Gerpla Halldórs
Laxness í hug; lítum bara á þessa
tilvitnun: „Hann kom at þeim og sá
hvar Hvítingr með fám fylgisvein-
um steikti dýrakjöt í dæl nökkurri
í rjóðri. Ok þá er Hvítingr beygði
sig yfir kjötit, sem háttr hans var, at
gæta hvárt steikt væri, þá fór hann
niðr á knén svá at rassklofit ganaði.
Þá sendi Gunnvaldr ör sína ok kom
millim þjóhnappa konungs ok smó
inn í þarmaraufina með hljóði svá
sem smellt er í góm. Stóð örin hálf
út úr munni honum með fleskbita
þann á oddi er hann aðgætti hvárt
steiktr væri. Lét Hvítings þar líf
sitt en Gunnvaldr komst undan.“
(Bergsveinn, bls. 9)
Höfundurinn sjálfur sleginn af
Annað dæmi um gamansemi
sögunnar og merkilegt hlutverk höf-
undarins sjálfs má finna á bls. 82:
„Þat lifir í sögnum at maðr nökkurr
kom til Geirmundar á þeim inum
sömu dögum. Hét sá Bergsveinn
ok var kynjaðr af Rogalandi, son
Birgis blöðruskalla af Jaðri. Hann
var maðr brúnamikill og jarpr á
hár, limalangr og mjósleginn ok var
lítil sæmð at líkamsburðum.“ Þessi
maður, sem sagt er í neðanmáls-
grein á sömu síðu að komi ekki fyrir
í öðrum heimildum og að ekkert sé
varðveitt af skáldskap hans, er sum-
sé höfundurinn sjálfur. Hann fær
óblíðar móttökur hjá Geirmundi, er
lagður a höggstokk og sleginn af og
er þar með úr sögunni. Álíka hefur
reyndar áður hent í sögum, saman-
ber þann franska höfund sem sum-
ir kalla Ullabjakk.
Það á annars að heita að Brandur
príor Halldórsson hafi skrifað
söguna á ofanverðri tólftu öld, sem
er allsnemmt fyrir Íslendingasögu,
og kannski væri ég ósammála Berg-
sveini hinum fróða um ritunartíma
þannig bóka, og mér sýnist einnig
að hann telji að kristilegar um-
vandanir í fornum textum af þessu
tagi beri vott um að þeir séu skrif-
aðir árla í okkar sögu; sjálfum finnst
mér að þannig móraliseringar og
útleggingar eins og í Fóstbræðra-
sögu séu merki um þróaðan húmor
höfundar, rétt eins og á við hjá
Bergsveini sjálfum. Svona er sagt
frá heimsóknum aðalpersónunnar
í kvennabúr sitt í Geirmundarsögu:
„Og þá er fýstin kviknaði honum
er sagt að þvílíkt æði rynni á hann
at hann gat sorðit laust við sleitr
þannug at þá hann hafði leyst um
girnð með einni konu gripi hann
lostugr til hinnar næstu ok öll var
sú nautnaeðja lostavessum blandin
með pissi ok skvettum ok svampi
ok skvumpl, ok þat biðjum vér Guð
Drottin, Jesus Christus, at fyrirgefa
vára villu ok þá eirarlausu þrælkan
ok hórdóm er fannast í váru landi
þá er þjóð var bernsk ok engi maðr
vissi it blessaða ljós er hér skyldi
frelsa oss. Því eigi skildu þeir af at
það var synð er náttúra fýsti til ok
því læsti hinn ósýnilegi óvinr klóm
sínum í þá ok hélt föstum í járn-
greip synða.“
Heyr vára apólógíu, Drottinn.“
Ég heyrði einhvers staðar gagn-
rýnanda vera að velta því fyrir sér
hvað höfundurinn væri að fara með
þessari bók, hvert væri erindi hans.
Bergsveinn kemur hér sumpart
með nýja og ferska sýn á landnám-
ið og upphaf okkar þjóðar, og gerir
það með bók sem logar af stílgaldri
og húmor. Og það held ég að megi
kallast ærið erindi. n
Bergsveinn
Birgisson „Það er
lýsandi fyrir húmor
Bergsveins að hann
eiginlega ritdæmir
bókina sjálfur í
formálanum.“
MynD Sigtryggur Ari
Bergsveinn í munkakufli „Það á annars
að heita að Brandur príor Halldórsson hafi
skrifað söguna á ofanverðri tólftu öld, sem
er allsnemmt fyrir Íslendingasögu.“
MynD Berit OpHeiM