Fréttatíminn - 20.10.2016, Blaðsíða 15

Þegar þingið hlustar ekki á þjóðina
| 15FRÉTTATÍMINN | Fimmtudagur 20. október 2016
Norræna húsið Sturlugata 5, 101 Reykjavík, +354 551 7090, www.nordichouse.is
Norræna húsið í haustfríinu.
Við kynnum sýninguna Öld
barnsins, nýuppgert barna-
bókasafn og ljúffengar
veitingar á Aalto Bistro.
Sýningin er opin alla
daga frá kl 11–17.
NORRÆN HÖNNUN FYRIR BÖRN
FRÁ 1900 TIL DAGSINS Í DAG
ÖLD BARNSINS
varps Sigurðar Inga Jóhannesson-
ar forsætisráðherra kom í ljós að
enginn hafði áhuga á málinu. Þeir
þingmenn sem vildu hlýða þjóð-
inni sáu að þessar tillögur voru
varla skref í þá átt. Þeir sem engu
vildu breyta sáu enga ástæðu til að
beita sér fyrir breytingum.
Niðurstaðan varð sú að eftir
fjögur ár hafði Alþingi ekki enn
tekist að setja saman frumvarp
samkvæmt vilja þjóðarinnar,
eins og hann birtist í niðurstöðu
þjóðaratkvæðisins.
Þingið hlustar ekki
Það er sláandi fyrir íslenska kjós-
endur að fylgjast með viðbrögð-
um breskra stjórnmálamanna
við niðurstöðum þjóðaratkvæðis
um veru Bretlands í Evrópusam-
bandinu. Þrátt fyrir að meirihluti
þingheims og meirihluti ríkis-
stjórnarinnar hafi barist fyrir
áframhaldandi veru landsins í ESB
beygðu allir sig undir niðurstöð-
una. Þjóðin hafði talað og þá bar
stjórnmálamönnum að hlusta.
Engum í Bretlandi datt í hug að ef-
ast um það.
Það var ekki vegna þess að í lýð-
ræðið í Bretlandi sé í grundvallar
atriðum ólíkt því sem er á Íslandi.
Bæði lönd eru lýðræðisríki þar
sem fullveldið liggur hjá þjóðinni,
ekki þeim fulltrúum sem hún kýs.
Breskir stjórnmálamenn mátu það
algjörlega ómögulegt annað en að
hlýða þegar niðurstaða þjóðarat-
kvæðagreiðslunnar lá fyrir. Allt
annað var talið jaðra við valdarán.
Í ljósi þess sést hversu alvarlega
staða er uppi á Íslandi. Hér hefur
verið sú staða uppi í fjögur ár í dag,
að Alþingi og stjórnvöld fara ekki
eftir skýrum vilja þjóðarinnar.
Nýr meirihluti
Eins og fram kemur í Fréttatíman-
um í dag hafa fjórir flokkar undir-
ritað yfirlýsingu um að fara eftir
þjóðaratkvæðagreiðslunni á næsta
kjörtímabili og leggja fram frum-
varp sem byggir á drögum Stjórn-
lagaráðs að stjórnarskrá. Þetta eru
stjórnarandstöðuflokkarnir Pírat-
ar, Vinstri græn, Samfylking og
Björt framtíð. Dögun hefur einnig
fallist á þessa stefnu. Sjálfstæð-
isflokkurinn og Alþýðufylkingin
hafa hafnað henni en svör hafa
ekki borist frá Framsóknarflokkn-
um og Viðreisn.
Flokkarnir sem hafa skuld-
bundið sig að koma í gegn stjórn-
arskrárbreytingum eftir tillögu
Stjórnlagaráðs hafa nálægt helm-
ings fylgi, samkvæmt skoðana-
könnunum, meira í sumum en
minna í öðrum. Þar sem nokkuð
af atkvæðum falla dauð, þar sem
allir flokkar í framboði ná ekki á
þing, má ætla að staðan í skoðana-
könnunum nú bendi til að þessir
fjórir flokkar nái meirihluta á
þingi.
Það er því líklegt að meirihluti
sé að myndast á þingi fyrir að
fara að vilja þjóðarinnar. Hann er
reyndar naumur, eins og ótrú-
legt og það hljómar. En að öllum
líkindum ætti hann að duga til að
koma nýrri stjórnarskrá í gegn.
Það sem gæti hindrað það væri ef
einn eða fleiri af þessum flokkum
færi í ríkisstjórn og fórnaði þessu
máli þrátt fyrir skuldbindandi yfir-
lýsingu nú.
Auðlindir
Í nýrri stjórnarskrá er tekið skýrt fram
að auðlindir Íslands, s.s. fiskimiðin og
nýtingarréttur þeirra, séu sameig-
inleg og ævarandi eign þjóðarinnar.
Vinna Stjórnlagaráðs við auðlinda-
ákvæðið fólst fyrst og fremst í að
tryggja það að þjóðin fengi sann-
gjarnan arð af auðlindum og að þeim
væri úthlutað til hóflegs tíma í senn
til að koma í veg fyrir ofnýtingu.
Sjálfbærnihugtakið var leiðarstef
þeirrar vinnu. Í gömlu stjórnarskránni
er ekkert minnst á hver eigi auðlind-
irnar og hvernig sé best að nýta þær.
Stjórnkerfið
Í nýrri stjórnarskrá er lögð áhersla á
að auka valddreifingu og auka gegn-
sæi og ábyrgð ráðamanna. Þar er til
dæmis tekið fyrir að ráðherrar sitji á
þingi og þannig skerpt á þrígreiningu
ríkisvalds. Sannleiksskylda er auk
þess lögð á ráðherra og þingmenn og
gerð er krafa um að þingmenn gefi
upp öll sín hagsmunatengsl. Wintr-
is-málið hefði væntanlega þróast á
annan veg hefði verið stjórnarskrár-
bundin skylda á herðum Sigmundar
Davíðs um að gefa öll sín skattamál
upp.