Kvennalistinn - 01.06.1985, Blaðsíða 3

3
oeVcVennaPóUtík
,„{rÆðV oVcVtai °8 \ iauVega
undnust^-
hefut venö V hefðbu náttútu-
þeitu setu Vtta hotva {orm
VögtnaV og- dtíkin. V uauu ttún VaYS^
eins og eittföVd 08 onna tnóúst
hans úefut nV'’ vhinutnn cvrir
þeitti samU^ virðist oít fknnvngat, sem etu
Víatitnannstn og uUt ðbnndnunt
tnannieg nr þáttut t he» ^ bvort
Vtins vegat ð ma gjöfuha
'‘,Æöf^«“sao
u„,Skip«08eo
„Karlmaðurinn hefur
búið til alls konar hug-
myndafrœðikerfi, sem
hafa breytt gangi mann-
kynssögunnar sitt á
hvað og þótt menn hafi
greint á um ágceti
þeirra, hefur enginn
borið brigður á rétt
hans til að búaþau til."
— eflaust hefur þessi starfsskipting heft
karla engu síður en konur. Það er þó
óumdeilanlegt, að karlar hafa frá öndverðu
haft ákveðið frelsi umfram konur — frelsi
sem felur í sér réttinn til að skoða, skil-
greina og skapa þann heim sem við búum í.
Listir, vísindi og menning byggja á
gildismati karlmannsins og þeirri viðmiðun
sem hann leggur til grundvallar. Hann hefur
búið til alls kyns hugmyndafræðikerfi sem
hafa breytt gangi mannkynssögunnar sitt á
hvað og þótt menn hafi greint á um ágæti
þeirra hefur enginn borið brigður á rétt
hans til að skapa þau. Það hefur hins vegar
verið hlutskipti kvenna í gegnum tíðina, að
okkur hefur verið troðið inn í þessi kerfi
karlanna. Ef við höfum ekki axlað þau og
borið þau á herðum okkar mótþróalaust
hefur það valdið írafári miklu í karla-
heiminum. Þannig hafa konur sem á
einhvern hátt hafa ógnað kerfum karlanna
— allt frá dögum Aristótelesar og fram til
þessa dags verið taldar VANskapaðar (af því
að þær vantar það sem máli skiptir) eða
VANvitar (svo vitnað sé í orð háttvirts
þingmanns um okkur kvennalistakonur)
Konur sem hafa ekki viljað hlíta skil-
greiningum karla á sjálfum sér, hafa verið
álitnar hættulegar samfélaginu — þær hafa
verið brenndar, útskúfaðar eða verið
drekkt allt eftir þvx hvaða kerfi hafa gilt á
hverjum tíma. Við kvennalistakonur erum því
á vissan hátt nornir samtímans þar sem við
höfum tekið okkur það frelsi að skapa okkar
eigið pólitíska kerfi. Sú pólitík er sprottin úr
jarðvegi menningar sem konur hafa ræktaó
kynslóð eftir kynslóð, — Hún er sprottin af
reiði okkar yfir því að störf okkar eru
vanmetin og illa launuð.
Hún er sprottin af óttanum við allri heims-
byggðinni verði útrýmt vegna gróðahyggju
vopnaframleiðenda og skammsýni heimskra
stjórnmálamanna.
Við höfum farið fram á kvenfrelsi sem felur
í sér réttinn til að skapa og við höfum
hafnað því jafnrétti sem er fólgið í því að
fylgja leikreglum í leik sem ekki getur
endað nema á einn veg sé hann leikinn til
enda. Samtök okkar eru sprottin af þörf
kvenna til að hafa áhrif á samfélag sitt, þess
vegna höfum við byggt þau þannig upp að
frumkvæði sérhverrar konu nýtist sem best.
Þess vegna er enginn formaður í kvenna-
listanum né heldur pýramídakerfi, sem
flestir stjórnmálamenn telja bráð-
nauðsynlegt og gerir allan þorra fólks í
þessu landi óvirkt í ákvarðanatöku. Við
teljum það mikilvægt, að við skiptum um
hlutverk bæði innan hreyfingarinnar og
utan- það eykur starfsgleði okkar og gefur
okkur færi á að takast á við ólík við-
fangsefni hverju sinni.
Nú kynni einhver að spyrja hvort við séum
þá ekki í kvennalistanum búnar að finna
hið eina rétta kerfi — svarið við þeirri
spurningu yrði tvímælalaust neitandi. Við
gerum okkur alveg ljóst að við erum að
ganga nýja slóð þar sem vegvísirinn er
okkar innri rödd. Á vegi okkar verða bæði
gryfjur og rjóður sem við álpumst inní og
ekkert við því að gera. Það sem er hættu-
legast og gæti valdið því að við lokuðumst
inni í einu slíku skuggabæli væri það, að við
byggjum til svo fastmótað hugmynda-
fræðilegt og pólitískt kerfi að við hættum
að hlusta eftir rödd sjálfra okkar. Þá
myndum við lenda á svipuðum villigötum
og klerkur sem þyrfti að fletta upp í
Biblíunni til að skilgreina kærleikann.
Kærleikur, femínismi, og kvennapólitík eru
hugtök sem eiga það sameiginlegt að þau
verða ekki skilgreind í eitt skipti fyrir öll —
þau byggja á tilfinningu okkar fyrir
viðfangsefninu hverju sinni. Ef við þyrftum
ekki sífellt að leita svara við þeim
spurningum sem upp koma — ef við
værum búnar að skilgreina í eitt skipti fyrir
öll þessi hugtök, þá væri líka stutt í það að
við settum upp rannsóknarrétt og
brenndum hver aðra á báli fyrir ranga
hugmyndafræði eða ranga túlkun á skil-
greiningunum. Skilgreiningardauði er
alþekktur í flestum þeim kerfum sem
maðurinn hefur skapað. Hann leiðir af sér
andlegan sljóleika og drepur alla skapandi
hugsun. Skilgreiningardauðinn er flótti
þekktur í flestum þeim kerfum sem
maðurinn hefur skapað. Hann leiðir af sér
andlegan sljóleika og drepur alla skapandi
hugsun. Skilgreiningardauðinn er flótti
frá því að takast á við lífið sjálft og því að
leita nýrra leiða við nýjum aðstæðum.
Hann er sá skuggi sem hvílir eins og lam-
andi farg yfir heiminum í dag — skuggi sem
leiðtogar okkar hafa flúið í og hafa komist
upp með að flýja í til að fela valdagræðgi
sína og sérhagsmuni.
Með þessi fastmótuðu hugmyndafræðikerfi
sín að vopni hefur þeim tekist að hólfa
heiminn niður, í norðrið og suðrið, austrið
og vestrið, í vinstri og hægri, kommúnisma
og kapítalisma, frjálshyggju og félagshyggju,
allir skulu í sín hólf möglunarlaust. Að sjálf-
sögðu eru allir óvinir allra hinna hólfanna
ef þið skiljið hvað ég meina, og þá liggur
næst við að vígbúast, því ekki gengur það
að vera varnarlaus, það þarf að sjálfsögðu
að undirbúa friðinn, því hvað sögðu ekki
forfeður okkar: Gættir allar skulu
skyggnast, — því óvíst er hvar óvinir sitja á
fletjum o.s.frv. svo vitnað sé í höfund
Hávamála sem kunni skil á þessu öllu fyrir
þúsund árum. Og samhliða því að vígbún-
aðurinn hrannast upp í sérhverju hólfi
kemur krafan fram um hinn sterka
óskeikula einstakling sem bæði getur varið
þá sem sitja skjálfandi í hólfunum sínum
fyrir árás úr næsta hólfi og um leið skorið
úr um það hvað sé villutrú og hvern skuli
brenna. Og hernaðarhyggjan elur síðan af
sér leiðtogana hvern af öðrum, sem gæta
þess vel að skilgreiningarnar séu allar á sínum
stað, óbrigðular eins og kerfin þeirra. En
hvort sem leiðtogarnir heita Reagan, Jón
Baldvin eða Davíð þá eiga þeir það allir
sameiginlegt að þegar þeir falla frá eða
þeim er velt úr sessi, þá koma aðrir nýir
sem gæta vandlega óvinaímyndanna svo
ekkert fari nú úrskeiðis.
Nei, eins og líf og dauði haldast í hendur
verður skapandi hugsun sífellt að leita svara
við mannlegum viðfangsefnum. Skil-
greining okkar í dag á sjálfum okkur og
umheiminum dugar ekki á morgun. í því
felst vandinn við það að vera maður að
hafa hugrekki til að láta vinda himinsins
næða um sig en flýja ekki inn í einhverja
heiliskúta umvafin fölsku öryggi
gærdagsins.
Það er þess vegna sem við kvennalistakonur
látum það eins og vind um eyru þjóta þegar
við erum kallaðar villuráfandi vinstri sauðir
eða hægri sinnaðir anarkistar. Okkar frelsi
felst í því að fá að hlusta eftir á okkar eigin
rödd og skilgreina og skapa þann heim sem
við búum í — en ekki endanlega. Sú kreppa
sem mannkynið er í hefur leyst úr læðingi
nýja orku sem er hið skapandi afl kvenna.
Út um allan heim eru konur að leita nýrra
leiða til að leysa mannkynið úr viðjum víg-
búnaðar og firringar.
Okkur kvennalistakonum er það ljóst að
okkar leið er ekki sú eina sem hægt er að
fara.
En hún er sú leið, sem við höfum valið
okkur sjálfar og sem við teljum að geti
skilað árangri.
María Jóhanna Lárusdóttir