Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.03.1995, Page 35

• •
AÐFOR AÐ KVENNASTETT
Vigdís Jónsdóttir, hagfræðingur Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga
birt í Morgunblaðinu 4. mars 1995
Um þessi mánaðamót (febrúar - mars)
hafa á annaö hundrað
hjúkiimarfræðingar, sem starfa á
sjúkrahúsum úti á landi, fengið bréf frá
vinnuveitendum sínum þar sem sagt var
upp ráðningarsamningsbundnum kjörum
eða mnsömdum yfirborgunmn umfram
lágmarksákvæði kjarasanunngs Félags
íslenskra hjúkrunarf'ræðinga.
Uppsagnimar miöast flestar við 1. mars
1995 og taka því gildi þremur mánuðum
síðar eða 1. júní 1995. Marlcmiðið með
þessum aðgerðum er að lækka laun
hj úkrunarfræðinga á sjúkrahúsum úti á
lanch með því að hætta að greiða þehn
umsamdar yfirborganir umfram
lágmarksákvæði kjarasamnings.
Á nokkrum sjúkrahúsum úti á lanch
hefur sú hugmynd þó verið viðmð að
bjóða hjúkiomarfra'ðingmn áfram
eitthvað betri kjör en kjarasamningur
kveður á mn en mun minna en þaö sem
þeir hafa haft fram að þessu.
Uppsagnir vinnuveitenda á umsömdum
yfirborgimmn einstakra starfsmanna eru
rökstuddar með því að launahækkanir
samkvæmt síðasta kjarasanmhigi
félagsins hafi byggst á því að
ráðningarsamningum yrði breytt. Þetta er
ekkirétt. Stéttarfélag hefur aðeins
umboð til að gera kjarasamning við
vinnuveitendur en sérhver starf smaður
gerir ráðningarsamning við sinn
vinnuveitanda. Stéttarfélagið er ekld
aðih að ráðningarsamningum
félagsmanna sinna og getur því ekki
breytt þeim í nýjum kjarasamningi enda
hefðu þá laun margra félagsmanna
lækkað verulega.
Samningar um yfirborganir til
hjúkrunarfræðmga, sem starfa á
sjúkrahúsum úti á landi, eru hluti af
ráðningarsanuiingi viðkomandi
hjúlcrunaríræðinga. Þessar yfirborganir
hafa komið til vegna þess að á flestum
sjúkrahúsmn úti á landi hefur verið mjög
erfitt að fá hjúkrunarfræðinga til starfa.
A siunum sjúkrahúsum er t.d. aðeins
ríílega helmingur af heimiluðum
stöðugildmn hjúknmarf’rajðhiga mömiuð.
Starfsálag hjúknmarfræðinga j)ar er mjög
mikið og oft aðeins unnt að veita
nauðsynlegustu Iij úkrunarjjjónustu.
Þessar yfirborganir eru því forsenda
ráðningar margra hjúkrunarfræðinga á
sjúkrahúsum á landsbyggðinni.
Almennir hjúkrunarfræðingar á
sjúlcrahústun á höfuðborgarsvæðinu
njóta yfirleitt ekld yfirborgana mnfram
lágmarksákvæði kjarasamnings.
Margir starfshópar hafa haft möguleika á
að gera samninga við vinnuveitendur
sína um betri kjör en lágmarksákvæði
kjarasanuiinga kveða á um, svo sem
fastar yfirborganir, liílastyi'ki og fleira.
Þar sitja hins vegar ekld allir við sama
borð, t.d. hafa karlmenn með
háskólamenntun oft borið meira úr
býtum en háskólamenntaðar konur, sbr.
nýútkomna skýrslu Jafhréttisráðs mn
launamyndun og kynloundinn launamun.
Staðreyndin er sú að fyrir gildistöku
kjarasamningsins var meðaltal
dagvinnu- og heildarlauna
hjúkrunarfræðinga lægra en hjá ílestmn
Vigdís Jónsdóttir,
hagfræðingur
Félags íslenskra
hjúkrunarfræðinga,
er með fasta
símaviðtalstíma
ó þriðjudögum,
miðvikudögum og
fimmtudögum
fró klukkan 9 til 12.
öðrum háskólamenntuðmn starfsmönnum
hjá lúnu opinbera. Eftir gildistöku nýs
kjarasajnnings hjúkrunarfræðinga í aprfl
á síðasta ári náðist að hækka meðaltal
dagvinnulaima I íj úkru narfra‘öinga upp
til jafns við meðaltal dagvinnulauna
innan Bandalags háskólamanna -
BHMR.
A sjúkrahúsum úti á landi starfa bæði
karlar og konur og |iar starfa margar
starfsstéttir með mismunaiuh menntun.
Hjúkrunarfræðingar eru ekki einu
starfsmennimir á þessum sjúkrahúsum
sem njóta yfirborgana. Það hefur hins
vegar ekki verið lagt til að yfirborganir
annarra en hjúlírunarfræðinga verði
felldar niður eða skertar frá og með 1.
júní 1995. lljá Félagi íslenskra
hjúki-unarfræðinga vituni við ekki að j)að
standi til að vera með slíkar aðfarir gegn
öðrum stéttum sem starfa hjá rfldnu,
hvorki á sjúkrahúsum úti á landi eða á
öðrum ríkisstofnunum. Eins og minnst
var á hér að framan þá eru grunnlaun
hjúkrunarfneðinga ekki ha'iri en gengur
og gerist hjá öðrmn háskólamenntuðum
ríkisstarfsmönnum og sama gildir um
heildarlaim þeirra. Sem dæmi um þetta
má nefna að heildarlami
lijúkrunarfræðinga eru nú, eftir
gildistöku kjarasamningsins, mjög
svipuð heildarlaunum margra annarra
háskólamenntaðra rfldsstarfsmanna
])rátt fyrir þá staðreynd að
hjúkrunarfra*ðingar vinna vaktavinnu og
talsverður liluti heildarlauna j)eirra er
því vaktaálag. Það er í raun afskaplega
merkilegt, í ljósi skýrslu Jafnréttisráðs
sem vitnað var í hér að framan, að
stjómvöld skuh nú beita sér fyrir því að
lækka laun fjölmargra kvenna sem starfa
hjá hinu opinbera um leið og J)au em
með fagurgala um að mikilvægt sé að
jafha launamun kynjanna.
TÍMAKIT lUÚKIÍLIYARFRÆÐINCA l.tbl. 71. árg. 1995
33