Norðurslóð - 16.12.1981, Page 2

NORÐURSLÓÐ
Útgefendur og ábyrgðarmenn:
Hjörtur E. Þórarinsson, Tjörn, Svarfaðardal
Jóhann Antonsson, Dalvik
Afgreiðsla og innheimta: SigriðurHafstað, Tjörn
Sími 96-61555
Ljósmyndari: Rögnvaldur Sk. Friðbjörnsson
Prentun: Prentsmiðja Björns Jónssonar
Friður á jörð
Þjóðir Evrópu hafa notið friðar nú í nærfellt 40 ár og er það
lengra friðartímabil en dæmi eru um hcr í áifu allar götur
aftan úr grárri forneskju.
Á hinn bóginn er nú í gangi vígbúnaðarkapphlaup milli
hernaðarbandalaga austurs og vesturs svo hamslaust og
hræðiiegt, að annars slíkseru engin dæmi m.a. af þvíað tækni
vísindanna tii að framleiða fjöldamorðtól hefur fleygt svo
mjög fram á þessum árum. Markalína milli atómstórveld-
anna liggur um Evrópu þvera frá norðri til suðurs.
Sagan sýnir að vígbúnaður og vopnaskak hefur ætíð og
ævinlcga vcrið undanfari styrjaldarátaka. Það er því ekki að
undra, þótt fók í Evrópu sé skeifingu lostið af þeirri ógn, sem
fyrir því vofir.
Stríð er langsamlega mesta böl, sem lönd og þjóðir geta
ratað í. Stríð táknar algjöran ósigur og uppgjöf þess góða,
sem mannkynið hefur reynt að temja se;r í aidanna rás.
í stríði er maðurinn neyddur til að varpa frá sér öilum
dyggðum og tileinka sér andstæður þeirra í staðinn: að hata í
stað þess að elska, að særa í stað þess að græða, að myrða í
stað þess að bjarga. Stríð er þjónusta manna við djöfulinn
sjálfan.
Þess háttar messu hafa þjóðir Evrópu háð af fullkomnu
djöfulæði tvisvar á þessari öld. Það má aldrei aftur ske.
En það cr einmitt þetta, sem virðist yfirvofandi og færist
nær með ægilegum hraða. Hvað er til ráða, hvað geta menn
hugsanlega gert til að bægja hættunni frá höfði sér?
Á þessum síðustu mánuðum hafa milijónir manna íöllunt
löndum V-Evrópu hópast saman og farið í göngur til að
krefjast friðar og mótmæla stríðsundirbúningi í herbúðum
beggja fylkinga, sem kenndar eru við austur og vestur. Tileru
þau öfl, sem vilja fyrir alla muni gera þessa friðarhreyfingu
tortryggilega. Þess er þó að vænla, að sú viðleitni beri lítinn
árangur.
Þrátt fyrir dökkt útlit er vonarglæta á himni. M.a. fyrir
áhrif frá hinni voldugu, evrópsku friðarhreyfingu hafa
fulltrúar fylkinganna sest að samningaborði í því skyni að
takmarka kjarnvopnabúnað í Evrópu. Menn hljóta að vona
og biðja að þessar viðræður beri einhvern árangur. Sá skuggi
er þó á frá sjónarmiði okkar íslendinga, að árangur á þeim
vettvangi gæti beinlínis aukið á það kraðak kjarnorkubúinna
kafbáta, sem við vitum, að laumast um undir yfirborði
hafsins í kring um land okkar. Hvað getum við gert, svo láir
og smáirsem við erum, til að beina athygli heimsins að þessari
vá?
Frant er komin í Alþingi íslendinga tillaga um að viðgöng-
umst fyrir ráðstefnu hér á landi í þessum tilgangi og bjóðum
til þjóðum, sem eiga lönd að Atlantshafi svo og heimsfriðar-
ráðinu svonefnda.
Það er hugsanlegt, að við sem eyríki í hafinu miðju gætunt
komið á slíkri ráðstefnu. Og það er líka mögulegt, það verður
að vera mögulegt, að slík ráðstefna geti orðið skref í átt til
Iriðunar Atlantshafsins fyrir ófögnuði atómkafbátanna.
íslendingar verða sem þjóð að gcra eitthvaö í þágu friðar á
jörðu. Við getum ekki í blindni treyst annarra forsjá í þvíefni.
Má vera að við séum einskis megnugir. Viðvitum það þóekki
að óreyndu. Við verðum að hafa von.
H.E.Þ.
Friðarins Guð
Friðarins gitð, in hœsta hugsjón nu'n,
höndunwn lyfti ég í hœn til þín.
Kraftanna Jaðir, kraftaverkin gjörðu,
gefðu mér dýrðar þinnar sólarsýn.
Sigrandi mœtti gœddu Ijóðin mtn.
Sendu mér kraft að syngjafrið á jörðu.
Friðarins guð, égfmn þitt hjarta slá
föðurmili, hlítt og sterkt í minni þrá,
hrennandi þrá að mýkja meinin hörðu.
Þvífinn ég mínum vœngjum vaxaflug,
viljanum traust og strengjum mínum dug
til þess að syngja, syngjafrið ájörðu.
Guðmundur Guðmundsson.
Halldóra Bjarnadóttii: andaðist
á Blönduósi síðast í nóvember.
Hún hefur náð hæstum aldri
allra manna á íslandi svo vitað
sé, rösklega 108 árum.
Þetta eitt mundi hafa nægt
henni til frægðar, en þó er meira
vert um verk hennar. Hún varði
miklum hluta æfi sinnar í bar-
áttu fyrir etlingu íslensks heim-
ilisiðnaðar og átti drjúgan þátt í
því, hve vegur hans og virðing
hefur eflst og aukist á síðari
árum.
Hún hafði brennandi áhuga á
aukinni menntun kvenna og
vildi með öllu móti efla sjálfs-
traust þeirra og meðvitund um
eigin kraft og verðleika. í því
skyni m.a. gekkst hún fyrir
stofnun Sambands norðlenskra
kvenna og var formaður þess
um áratuga skeið.
Halldóra var mikill bréfritari
og stóð í bréfasambandi við
ótrúlegan fjölda fólks um dag-
ana. Hún átti vini og aðdáendur
um allt land. Hér í Svarfaðar-
dal átti hún vini og velunnara og
hafði sjálf mikið dálæti á sveit-
Hcrlldóra Bjamadóttir 85 óra gömul.
inni, sem hún taldi meðal þeirra
bestu og fegurstu í landinu.
Við birtum hér ljósrit af hluta
bréfs, sem hún sendi fólki hér í
dalnum I. september I974,
þ.e.a.s. þegar hún var að verða
101 árs gömul.
Norðurslóð vottar minningu
þessar stórmerku konu dýpstu
virðingu og þökk fyrir ómetan-
legt framlag til íslenskrar menn-
ingar.
HaUdóra
Bjarnadóttir
Minning
Hvert er fólkið?
Iléraðsskjalasafnið æskir upplýsinga
2 - NORÐURSLÓÐ