Norðurslóð - 16.12.1981, Qupperneq 24

Svarfdælsk byggð & bær
Sigríður með keðju formanns Norræna húsmæðrasambandsins.
MERKISAFMÆLI
Þann 1. desember varð 90 ára Þóra Jóhannesdóttir, fyrrum
húsfreyja'á Ingvörum og Harðangri, (Grundargata 7) Dal-
vík, ekkja Kristins Jónssonar járnsmiðs, er andaðist 1941.
Þóra hefur dvalist á Kristneshæli mörg undanfarin ár.
Þann 7. des. varð 70 ára Anna Stefónsdóttir, áður húsfreyja í
Gröf og Böggvisstöðum og síðast lengi í Sólgörðum á Dalvík,
kona Jóns Jónssonar fyrrv. skólastjóra. Þau hjónin dvelja nú
á heimili aldraðra, Dalbæ á Dalvík.
Þann 8. des. varð 70 ára Guðrún Arngrímsdóttir frá Vega-
mótum, nú vistmaður í Dalbæ á Dalvík.
Þann 9. des. varð 75 ára Friðrik Sigurðsson á Hánefsstöðum.
Þau Friðrik og Kristbjörg Eiðsdóttir kona hans bjuggu á
Hánefsstöðum frá því árið 1941 og þar til nú í haust að þau
brugðu búi og fluttust til Dalvíkur. Þau búa nú á Böggvis-
braut.
Þann 27. des. verður 85 ára Jónína Guðlaugsdóttir fyrrv. hús-
freyja á Hamri, ekkja Gunnlaugs Þorsteinssonar bónda þar.
Hún fæddist á Knarareyri á Flateyjardal og ólst þar upp og á
Tindriðastöðum í Fjörðum. Jónína dvelst nú í Dalbæ á
Dalvík.
Þann 27. des. verður 75 ára Kristján Kristjánsson frá Miðkoti.
Kristján ólst upp í Miðkoti hjá hjónunum Önnu Björnsdótt-
ur og Jóni Hanssyni. Hann var sjómaður lengst af æfinnar,
en vann þó jafnframt aðbúskap þar heima í Miðkoti. Kristján
er nú vistmaður í Dalbæ á Dalvík.
Blaðið sendir öllu þessu fólki bestu heillaóskir.
SKÍRN.
Þann 25. nóv. var skírður Gunnar Björgvin, foreldrar Júlíana
Astvaldsdóttir og Ari Gunnarsson sjómaður Kotárgerði 13,
Akureyri.
ANDLÁT.
; Þann 30. nóvember andaðist í F.S.A. María Jónasína Gunn-
\ laugsdóttir í Framnesi. Hún var fædd í Hólkoti við Dalvík
4. okt. 1920, dóttir hjónanna Gunnlaugs M. Guðjónssonar
j og Sesselju Sigurjónsdóttur frá Sæbóli.
María fór ung að árum til Akureyrar og dvaldist þar 25-30
j ár, en kom síðan heim til Dalvíkur og var fyrst hjá móður
sinni, en árið 1967 settu þau saman bú í Framnesi Sigmundur
Sigmundsson og hún, og þar átti hún heima til dauðadags.
Hún var jarðsungin frá Dalvíkurkirkju, en jarðsett á
I Upsum 5. desember.
Heiman ég fór ...
Sigríður Thorlacius er fædd á
Völlum 13. nóv. 1913, dóttir
hjónanna Sólveigar Pétursdótt-
ur Eggerz og séra Stefáns
Kristinssonar (prestur á Völlum
1901-1941).
- Ég fór alfarin að heiman 19
ára, en árið áður hafði ég lokið
Samvinnuskólaprófi á einu ári.
Leiðin lá hingað suður og lagði
ég stund á verslunar- og skrif-
stofustörf af ýmsu tagi. T.d.
vann ég á skrifstofu Alþingis
1935 og síðar var ég þingskrif-
ari á þremur þingum. Minnis-
stæðastur er mér þingfundurinn
þegar konungsvaldið var tekið
inn í landið (árið 1940) daginn
sem þjóðverjar hernámu Dan-
mörku. Til þess sögulega fund-
ar var boðað eftir miðnætti og
hafði hanndjúpáhrif á mig. Það
var mjög lærdómsríkt að starfa
á Alþingi og kynnast því
hvernig löggjöfin er byggð upp.
Sömuleiðis urðu mér góður
skóli þau sjö ár sem ég vann hjá
Tryggingastofnun ríkisins, en
þá var almannatryggingalög-
gjöfin einmitt að koma til fram-
kvæmda.
Svo hef ég unnið dálítið fyrir
útvarpið, sá m.a. um þáttinn
„Við sem heima sitjum“, einnig
hef ég þýtt sögur og erindi og
lesið upp í útvarpi.
Sigríður er þjóðinni kunnust
fyrir störf sín að félagsmálum.
Fyrir þau hefur hún fengið
fálkaorðu og í ofanálag 1. stig af
Dannebrog, er Margrét Dana-
drottning kom í opinbera heim-
sókn til íslands. Hún lætur sér
fátt um finnast:
-Já, þessar orður eru svo sem
stílaðar á mitt nafn, en ég lít
fyrst og fremst á.þær sem viður-
kenningu til Kvenfélagasam-
bandsins. Það sem ég hef gert er
ekkert merkilegt, ég hef alltaf
haft mjög góða aðstöðu til að
sinna þessum hugðarefnum
mínum og hef hlotið mikla
uppörvun bæði í uppvexti frá
foreldrum mínum og síðar frá
manninum mínum, sem hefur
stutt mig og hvatt með ráðum
og dáð.
Hver er sá góði maður?
Birgir Thorlacius heitir
hann, frá Búlandsnesi við
Djúpavog, og erum við systra-
börn hjónin. Við kynntumst í
Samvinnuskólanum, og giftum
okkur 13. maí 1939. Hann er
ráðuneytisstjóri í Menntamála-
ráðuneytinu. Við eigum engin
börn og þegar ég var komin um
fertugt fór ég alfarið að helga
mig félagsmálum. Það byrjaði
með stofnun Styrktrarfélags
vangefinna á 6. áratugnum. Ég
var á þeim árum að skrifa fyrir
Tímann og hafði lengi haft
áhuga á að beita kröftum
mínum í þágu vangefinna. Ég
varð því mjög glöð þegar ég var
beðin að vera með í stofnun
félagsins. ég varformaður fram-
kvæmdanefndar fyrir Lyngás-
heimilið og einnig í stjórn
Bjarkarássheimilisins meðan
verið var að koma þeim upp.
Ég var kosin í ritstjórn
Húsfreyjunnar varð ritstjóri
hennar 1968-71 og aftur núna
síðustu árin. ístjórn Kvenfélaga
sambandsins hef ég verið lengi
formaður þess var ég á árunum
’71-’79. ísland skoraðist lengi
vel undan því að taka að sér
formennsku í’Norræna hús-
mæðrasambandinu, en ’76 þótti
okkur það ekki lengur fært og
tók ég það starf að mér í fjögur
ár til '80. í tengslum við það hef
ég tvisvar setið þir.g hjá Alþjóða
samb. húsmæðra (nú síðastl.
sumar í Hamborg) þá var ég
meðal fulltrúa íslands á kvenna-
ráðstefnu Sameinuðu þjóðanna
í Mexico og aftur í fyrra í
Kaupmannahöfn.
Hvað um pólitikina?
- Ég var á tímabili að buslast
dálítið á vegum Framsóknar-
flokksins. Var í fulltrúaráði og
blaðstjórn Tímans um skeið,
form. Félags Frams.kvenna í
tvö eða þrjú ár fyrir 1970 og
varamaður í borgarstjórn eitt
kjörtímabil. f sjö ár starfaði ég í
félagsmálaráði R.víkurborgar,
en þessu hætti ég öllu saman er
ég hóf störf hjá Kvenfélagasam-
til að stofna kvenfélag, þ.e.
1869.
Nú, við hjónin skrifuðum
einu sinni Ferðabók, þar sem
við segjum frá nokkrum af
utanlandsferðum okkar. End-
urminningar Maríu Markan
skráði ég eftir henni sjálfri og
hafði ég afskaplega gaman af
því.
Þegar ég hætti fastri vinnu
utan heimilis fór ég að þýða
bækur, aðallega fyrir börn. Vin-
sælastar hafa orðið Ævintýra-
bækur Enid Blyton, en skemmti
Frá þingi Alþjóðasambands húsmæðra í Hamborg 1980.
bandinu. Formennskan þar var
nú alveg nóg.
Langaði þig aldrei á þing?
- Nei, það hefði ekkert þýtt,
einfaldlega vegna skapferlis
míns. Mér hafa aldrei fallið þær
vinnuaðferðir sem viðast gilda á
Alþingi milli manna, bæði
innan flokkanna og utan. Úlfúð
og sundurlyndi er hins vegar
nær óþekkt fyrirbæri í þvístarfi
sem ég hef kynnst hjá Kven-
félagasambandinu og þar hef ég
verið mjög ánægð. Þar ríkir þó
síst minni baráttuhugur fyrir
bættu mannlífi en annars staðar
þar sem um stór mál er fjallað,
en við vinnum saman, ekki
hvert gegn öðru.
Við hellum okkur út í umræður
um jafnréttismál uni stund og
Sigríður segir okkur nokkur
hastarleg dæmi um það hvernig
karlmenn hafa ætlað sér að
„klappa henni á kollinn“ stund-
um í samstarfi í félagsmálum.
Það kemur fram í spjalli okkar
að henni finnst kvennaframboð
tímaskekkja, það hefði átt að
koma fram 1976 í beinu fram-
haldi af bylgjunni sem þá var
nýrisin.
Því næst snúum við okkur að
þeim bókum sem Sigríður hefur
þýtt og samið. Þar ber hæst
Margar hlýjar hendur sem er
saga Kvenfélagasambands fs-
lands rituð af Sigríði í tilefni af
50 ára afmæli sambandsins.
Þetta er mikið ritverk og er þar
drepið á sögu allra félaga úti um
land, sem mynda sambandið.
- Þótt bókin sé stór og efnis-
mikil inniheldur hún ekki nema
lítið brot af öllu því efni sem til
er og ég var búin að tína saman.
Saga Kvenfélagasambandsins er
mjög merkileg og líka löng, því
eftir því sem ég kemst næst voru
íslenskar konur fyrstar í Evrópu
legust þykir mér Fólkið mitt og
fleiri dýr eftir Gerald Durrell.
Það er bók fyrir fólk á öllum
aldri. Litlu fiskarnir eftir Erik
Christian Haugand er yndisleg
bók, en montnust er ég af að
hafa þýtt Marselínó eftir
Sanchez Silva úr spænsku, en
það gerði ég með aðstoð góðra
manna.
Yfir tebolla hvetur Júlíus Sig-
ríði til að hefjast nú handa um
að skrá æviminningar sínar, en
það segist hún ekki geta.
- Ég hef svo stopult minni,
segir hún. - Auk þess er ég að
byrja að tína saman efni í
afmælisrit Bandalags kvenna í
Reykjavík, og það endist mér
áreiðanlega næstu tvö árin.
Er við höfum skoðað nokkrar
myndir af foreldrum Sigríðar og
vatnslitamynd af gamla Valla-
bænum eftir Jón Helgason
biskup kveðjum við Sigríði á
heimili hennar að Bólstaðarhlíð
16 og þökkum fyrir spjallið.
Brynja/Júlíus.