Norðurslóð - 14.12.1994, Blaðsíða 4

4 — NORÐURSLOÐ
Anna Jóhannesdóttir, Ytra-Garðs-
horni.
Ingibjörg Jónsdóttir, Steindyrum.
Engilráö Sigurðardóttir, Hakka.
Hratt flýgur stund. Hálf öld, já
meira en hálf öld er nú liðin síð-
an nokkrar konur í syðri hluta
Tjarnarsóknar gerðu með sér
nokkurskonar félagsskap.
Frumkvæðið að því átti Sigrún í
Itakkagerði. Hún kallaði okkur
heim til sín sex nágrannakonur
sínar. Verður reynt að gera
grein fyrir þeim hér á eftir.
Þetta skyldi vera eins konar
klúbbur, mátti gjarnan kallast
saumaklúbbur. En framvindan
varð þannig, að við vorum frjálsar
að því hvaða handavinnu við kom-
um með. Allar byrjuðu með prjón
eða hekl eða annað sem þær voru
með í farteskinu. Var þá oft glatt á
hjalla, og reynt að njóta þess að
kasta frá sér amstri hversdagsins
eina dagstund.
Sanian oft þá setið var
við sauma eða prjóna.
Slunginn þráður slípaðfar,
slegið á ýmsa tóna.
Stundin leið hratt og áður en
varði var búið að töfra fram fínasta
kaffiborð. Ekki minnkaði gleðin
við það, og eftir að hafa notið
góðra veitinga voru tekin fram spil
og þær sem vildu spiluðu þá
Gömlu vist það sem eftir var tím-
ans.
Þetta voru góðar stundir, og við
hlökkuðum til næstu samfunda.
Þessar konur áttu það sameigin-
legt að kunna að breyta ull í fat og
mjólk í mat. Þær höfðu alist upp
við vinnu frá barnæsku. Vinnan
varð að sitja fyrir Hestu í barátt-
unni við látæktina í harðbýlum
sveitum. Börnum og unglingum
Fjórar af sjö konum úr Hjartasjöinu staddar sunnan við gamla Klængshúlsbæinn ásamt húsfrevjunni á Klængshóli. Frá vinstri: Dagbjört á Grund, Margrét
Arnadóttir á Klængshóli, María á Þverá, Anna í Syðra-Garðshorni og Sigrún í Hakkagerði.
María Stefánsdóttir, Þverá.
Dagbjört Asgrímsdóttir, Grund,
Sigrún Júlíusdóttir, Bakkagerði.
Anna Jóhannsdóttir, S-Garðshorni.
Hjartasjöið
voru snemma kennd þau verk sem
nauðsynlegust voru, til að geta
bjargað sér. Þá var það skylda
hverrar móður að innræta bömum
sínum guðstrú og góða siði, kenna
þeim bænir og vers og lesa þær
með þeim fyrir svefninn.
A flestum heimilum var lesinn
húslestur og var þá sunginn sálmur
fyrir og eftir hugvekjuna. Þessi
siður mun hafa haldist fram yfir
1920. Einnig voru kveðnar vísur
fyrir börn og sögur sagðar eða
lesnar. Það kom svo af sjálfu sér að
börnin lærðu vísur og lög. Var
stundum spurt þegar talað var um
framfarir hjá litlu barni: „Er hann
farinn að læra vísur?"
Þetta ásamt ýmsum leikjum úti
og inni, orðaleikjum og þrautum,
var sá skóli sem þessi kynslóð fékk
að njóta ótrufluð af fjölmiðlaáhrif-
um nútímans.
Eg ætla nú að gera nokkra grein
fyrir þessum sjö konum, þótt ófull-
komið verði:
María Stefánsdóttir Þverá, fædd
23. nóvember 1895. Fluttist liing-
að úr Skagafirði ung að árum. Hún
var kona fríð sýnum, í meðallagi
há, nokkuð þrekin. Hún var stillt
kona og hógvær í fasi, nokkuð föst
fyrir og tók öllum mótbyr með
jafnaðargeði. Mjög var hún heim-
ilisrækin, gestrisin og góð heim að
sækja.
Ingibjörg Jónsdóttir Steindyrum.
Fædd 3. júní 1889. Hún var ættuð
úr Skagal'irði. Hún var fríðleiks-
kona, há og grönn á yngri árum en
þrekin með aldrinum. Mjög var
hún dul í skapi og hæglát og hafði
sig lítt í frammi, en dugleg við
vinnu og ævinlega hreinleg og allt
í kring um hana var snoturt og vel
um gengið.
Engilráð Sigurðardóttir Bakka.
Fædd 1. júní 1896. Hún var fremur
smávaxin og nett á fæti, vel farin í
andliti og sérlega hárprúð. Stillt
var hún í framkomu en átti það til
að koma með hnyttnar athuga-
semdir, sem urðu til að vekja kát-
ínu. Hún var vel verki farin og sér-
lega snjöll við prjónavélina og
gerði þar margar fallegar flíkur.
Sigrún Júlíusdóttir Bakkagerði.
Fædd 3. nóvember 1894. Sigrún
var með myndarlegri konum, bein-
vaxin og svaraði sér vel. Vandaði
vel framkomu sína, hafði góðan
smekk og var glögg á útlit og
klæðaburð. Dugleg og vel fær til
allra verka, jafnt úti sem inni. Um-
hyggjusöm húsmóðir og kunni vel
að fagna gestum.
Anna Jóhannsdóttir Syðra-
Garðshorni. Fædd 27. apríl 1893.
Hún var í meðallagi á hæð, grönn
og beinvaxin, fremur hvatleg í fasi,
sérlega létt á fæti og létt t lund,
oftast kát og fjörug, gat alltaf vakið
kátínu hvar sent hún kom, hafði
jafnvel gaman af að ganga fram af
fólki og þá helst á sinn eigin kostn-
að. Hún hafði ágæta söngrödd og
tók mikinn þátt í söngstarfi hér um
slóðir á sínum yngri árum. Hún
hafði yndi af útiveru, og fór þá oft
í gönguferðir upp í fjöllin fyrir
ofan bæinn. Saumakona var hún
góð og flest verk léku henni í
höndum.
Anna Jóhannesdóttir Ytra-
Garðshomi. Fædd 9. júní 1890.
Hún var smávaxin, létt og snör í
snúningum. Lagleg kona einkum á
yngri árum, vel var hún verki farin,
eins og hennar fólk flest.
Anna í Ytra-Garðshorni og
Engilráð á Bakka voru systkina-
dætur. Ekki var hún fasmikil, en
lundlétt og gátu hinir hversdags-
legustu hlutir orðið að fyndnum
athugasemdum hjá henni, svo ekki
var hægt annað en veltast um af
hlátri, þegar henni tókst upp.
Dagb jört Ásgrímsdóttir Grund er
sú sem þetta setur á blað. Fædd 8.
mars 1906, ættuð úr Fljótum. Ekki
er gott að lýsa sjálfum sér, læt eg
því nægja að telja mig meðal-
manneskju um flesta hluti.
Þá eru upptaldar þær sjö konur
sem upphaflega komu saman
svona einu sinni eða tvisvar á vetri
hjá hverri. Þess má geta að bænd-
urnir sumir höfðu gaman af að
blanda sér stundum í hópinn. Einn
þeirra, Gestur í Bakkagerði, gaf
okkur nafnið Hjartasjöið. og var
því ekkert breytt þótt tvær konur
ættu eftir að bætast í félagsskap-
inn.
Árið 1950 fluttust ung hjón í Ytra-
Garðshorn. Þetta voru þau Hjalti
Haraldsson, sonur hjónanna þar,
og kona hans Anna Sölvadóttir.
Þá var sjálfsagt að bjóða hana vel-
komna í Hjartasjöið.
Anna Sölvadóttir Ytra-Garðs-
horni. Fædd 6. ágúst 1923. For-
eldrar hennar, Jónína Jónsdóttir og
Sölvi Kjartansson, bjuggu í Skaga-
l’irði. Anna var fríðleikskona, í
hærra meðallagi og þrekin. Hún er
framúrskarandi stillt kona og lund-
góð, gædd miklu andlegu atgerfi
og sálarþreki, sem bregður sér ekki
þó á móti blási
Árið 1959 fluttust ung hjón í
Syðra-Garðshom og tóku þar við
búi. Þetta voru þau Júlíus Daníels-
son sonur hjónanna þar og kona
hans Þuríður Árnadóttir, úr
Reykjavík. Hún er fædd 23. júlí
1933. Þuríður er fríðleikskona,
glaðlynd og mannblendin, var fljót
að kynnast okkur í Hjartasjöinu.
Hún er íþróttakennari að mennt og
vel að sér um flesta hluti.
Þessar konur héldu áfram að hittast
fram yfir 1960. Á sjöunda áratugn-
um fóru að koma skörð í hópinn.
Nú er svo komið að allar þær, sem
fæddar voru fyrir aldamót, eru
horfnar yfir móðuna miklu. En
minningin lifir.
Þegar tvær voru famar, hugsaði
ein sem eftir var á þessa leið:
Þó að tíminn telji sporin þung,
og týnast ein og ein úr hópnum
fari.
Vonin hlíða lifir eilífung
uns út afslokknar gamla hrunna
skarið.
I septemher 1994
Dagbjört Ásgrímsdóttir
Dalvík