Feykir - 19.11.2009, Blaðsíða 4
4 Feykir 43/2009
Svar Álfheiðar Ingadóttur,
heilbrigðisráðherra við
fyrirspurnum Feykis í sl. viku
vakti í raun upp fleiri spurningar
og í sjónvarpsfréttum sl.
mánudagskvöld kröfðust
Suðurnesjamenn þess að fá
framlög í samræmi við framlög í
Skagafirði og á Blönduósi. Feykir
hafði samband við Hafstein
Sæmundsson og bað um hans
viðbrögð við svörum og skýringum
ráðherra.
• Það er byggt á misskilningi að
kostnaður við heilbrigðisþjónustu sé
tvöfalt hærri í Skagafirði en á Suðurlandi
og meira en tvöfaldur miðað við
Suðurnes.
• Málið er þó flókið þar sem fjárveiting-
ar koma frá tveimur ráðuneytum þar
sem hjúkrunarheimili eru rekin sér og
koma þá fram á fjárlögum Félags-og
tryggingaráðuneytisins og einnig er allur
samanburður flókinn vegna annarra
aðstæðna s.s. vegalengda, legu frá stærri
þjónustukjörnum, veittri þjónustu á
hverjum stað, fjöldi starfsstöðva og fleiri
þátta. Þetta hefðu reyndir starfsmenn
heilbrigðisráðuneytisins átt að vita og
því koma samanburðartölur í Feyki í
síðustu viku mér mikið á óvart.
• Það er að vísu svo að kostnaður
við Heilbrigðisstofnun Suðurlands
(HSu) var um 100 þúsund kr. á íbúa
á árinu 2008. Á sama tíma kostaði
rekstur Heilbrigðisstofnunarinnar
Sauðárkróki (HS) tæpar 200 þús. kr.
á íbúa. Þetta segir ekki nema hálfa
söguna. Á HS er öll hjúkrunarþjónusta
í héraðinu veitt en á HSu er aðeins lítill
Fréttaskýring
-Við skorumst ekki undan niður-
skurði í samræmi við aðra staði
Fjárlagafrumvarp 2010 Íbúafjöldi Stofnun Framlag ríkisins Framlag á íbúa
Skagafjörður 4.205 HS 806.400.000 191.772
Austur-Húnavatnssýsla 1.959 HSB 390.300.000 199.234
Austurland 10.772 HSA 2.004.400.000
Hulduhlíð 159.200.000
Uppsalir 130.700.000
2.294.300.000 212.987
Þingeyjasýslur 5.008 HSÞ 914.100.000
Hvammur 65.700.000
Naust 107.000.000
1.086.800.000 217.013
Vestmannaeyjar 4.090 HSVe 663.700.000
Hraunbúðir 253.900.000
917.600.000 224.352
Fjallabyggð 2.218 HF 445.700.000
Hornbrekka 179.700.000
625.400.000 281.966
hluti hjúkrunarþjónustu Suðurlands
veittur. A.m.k. fimm hjúkrunarheimili
eru starfrækt á Suðurlandi og til
þeirra er áætlað að renni tæplega 1,5
milljarður króna á árinu 2010 skv.
fjárlagafrumvarpi. Þarna er um að
ræða kostnað uppá nálægt 75 þús. kr.
per íbúa á Suðurlandi en ekki var gert
ráð fyrir þessu í þeim samanburði sem
að framan er nefndur. Rétt er einnig að
geta þess að það eru sennilega um 65%
íbúa Suðurlands í innan við 45 mínútna
akstursfjarlægð frá sjálfstætt starfandi
sérfræðingum á höfuðborgarsvæðinu.
Líklegt er því að þeir noti þá þjónustu
töluvert meira en við. Þegar upp er
staðið og allt tekið með í reikninginn
geri ég ráð fyrir að kostnaður vegna
heilbrigðisþjónustu sé nokkuð líkur í
Skagafirði og á Suðurlandi.
• Ekki er, með auðveldum hætti, hægt
að bera saman Heilbrigðisstofnun
Suðurnesja (HSs) og starfsemi stofnana
út á landi. Reyndar er það svolítið
sérkennilegt að velja þessar stofnanir til
samanburðar við HS.
• Sé horft til fjárlagafrumvarps ársins
2010 og skoðað hvert framlag per
íbúa er á nokkrum svæðum, þá er
talið framlag til heilbrigðisstofnana og
hjúkrunarheimila þegar það á við, fæst
athyglisverð niðurstaða.
Framlag má sjá
í meðfylgjandi töflu
• Byggir á fjárlagafrumvarpi og tölum
Hagstofu um íbúafjölda.
• Það sem vekur mesta athygli
við skoðun þessarar töflu er að
Heilbrigðisstofnunin Sauðárkróki er
með töluvert lægra framlag en aðrar
stofnanir sem skoðunin nær til. Við
fáum t.d. um 7.500 kr. lægra framlag
per íbúa en rennur til nágranna okkar
í Austur-Húnavatnssýslu. Sé þessi
mismunur margfaldaður með fjölda
íbúa kemur í ljós að okkur vantar rúmar
31 millj.kr. til að standa jafnfætis þeim í
framlögum. Það verður einnig að geta
þess að við veitum töluvert víðtækari
þjónustu en sumar þeirra stofnana sem
til samanburðar eru. Líklega væri rétt
að framlag til okkar væri svipað og
það sem Þingeyingar fá en til þess að
svo verði vantar okkur um 106 millj.
kr. í aukið framlag á árinu 2010 m.v.
frumvarpið.
• Þjónusta sem veitt er á HS umfram
margar aðrar stofnanir er víðtæk. Við
rekum hér fæðingadeild sem er sú eina
milli Akureyrar og Akraness. Margur
kvartar nú yfir því að keyra minni
vegalengd eftir þessari mikilvægu
þjónustu. Við erum með öfluga og
víðtæka þjónustu farandsérfræðinga
sem koma til okkar með reglulegum
hætti. Skurðstofa er starfrækt hér
og margar minniháttar aðgerðir eru
gerðar á stofnuninni. Sérfræðingar
í lyf- og geðlækningum eru
starfandi við stofnunina. Verulegur
sparnaður er af þessari þjónustu fyrir
Sjúkratryggingastofnun sem annars
þyrfti að leggja til háar fjárhæðir í
ferðakostnað. Ef sjúklingar þurfa
lengra eftir þessari þjónustu þurfa þeir
væntanlega einn aðstandanda með
og er þar kominn verulegt vinnutap
auk þess sem aukinn akstur veldur
mengun og er að öllu leyti þjóðhagslega
óhagkvæmur. Við vinnum nú að því að
reikna þann sparnað sem fæst með því
að veita þessa þjónustu á HS frekar en
að íbúar hér sæki þessa þjónustu annað.
Líklegt er að mikill hluti þessarar
þjónustu leggist hér af ef ekki verður
breyting til batnaðar á framlagi ríkisins.
Við rekum aukna heimahjúkrun m.v.
fjárheimildir til að gera fólki kleyft
að dvelja lengur heima hjá sér. Þessi
þjónustu virðist stofnunin ekki mega
veita því það kemur beinlínis niður á
fjárheimildum.
• HBR miðar framlög sín við ákveðið
reiknilíkan en að framansögðu virðist
okkur sem margt sé bogið við það
líkan m.v. þann mikla mismun sem
er á framlögum eins og fram kemur í
framanskráðri töflu.
• Þegar ráðist var í sparnað ársins 2009
var okkur ljóst að grípa þyrfti til mikilla
aðhaldsaðgerða og sumar aðgerðir
okkar skiluðu meiru en bara sparnaði
ársins en við ákváðum að vinna okkur
í haginn fyrir komandi niðurskurðarár.
Ekki finnst mér sanngirni í því að refsa
okkur fyrir það með verulega auknum
niðurskurði m.v. flestar aðrar stofnanir.
• Margir hafa spurt mig hvort nú sé
verið að refsa okkur fyrir að sameinast
ekki öðrum. Ég vil ekki trúa því að svo
sé og tel ástæðulaust að velta frekar
vöngum yfir því.
• Við skorumst ekki undan því að taka
á okkur niðurskurð í samræmi við það
sem almennt er krafist og teljum það
eðlilegt. En við biðjum um sanngirni
í því sem öðru og óskum eftir því að á
okkar sjónamið sé hlustað og tillit tekið
til þeirra þátta sem hér hafa verið taldir
upp.