Verslunartíðindi - 01.08.1930, Blaðsíða 10
68
VERSLUNARTÍÐINDI
uppsprettu allra hreifinga og hita á
jörðinni, og hefir mönnum fyrir löngu
komið til hugar að hagnýta sjer hana.
Á þetta að vera hægt, en þau verkfæri,
sem á þarf að halda, til þess að koma
þessu í framkvæmd, eru of dýr til þess
að það geti komið að rjettum notum
en hver veit nema sá annmarki verði yf-
irstiginn.
Yfirleitt hefir orkuframleiðslan tekið
afarmiklum breytingum á síðasta manns-
aldri, og nýjar stórfeldar breytingar á
þessu sviði geta komið áður en mann
varir.
Fiskveiðar í Portúgal.
Engin opinber skýrsla er til um portú-
gölsku fiskveiðarnar við Newfoundland
árin 1928 og 1929, nje heldur hvað mik-
ið hefir verið flutt þaðan af saltfiski
heim til Portúgals, en verður þó um
þetta að fara eftir skýrslum einstakra
manna.
Talið er, að 63 portúgölsk skip hafi
stundað þorskveiðar við Newfoundland
árið 1929 og á þeim 1900 menn. Þrjú
af þessum skipum fórust og þar á meðal
það stærsta, 430 smálestir. Aflinn vurð
rýr og yfirhöfuð árangurinn ekki góður,
hvorki fyrir fiskimennina nje útgerðar-
mennina. Aflinn var einnig mjög mis-
jafn á skipunum. Áætlað er, að ca. 5500
smál. af saltfiski hafi verið fluttar heim
til Portúgals, og er það talsvert minna
en árið áður.
Fiskurinn er saltaður á skipunum, en
verkaður á þurkreitum í landi. Vigtar-
rýrnun áætluð 30%, og ætti síðasta árs
framleiðsla eftir því að vera ca. 3900
smál. af verkuðum fiski. Öll þessi fram-
leiðsla fer til heimaneyslu.
Útlitið fyrir 1930 er alls ekki gott, og
hefur mikið dregið úr, að talsverð von-
brigði hafa orðið 2—3 síðustu árin með
þorskveiðarnar, þrátt fyrir stuðning frá
ríkisins hálfu.
Eins og sjá má af eftirfarandi yfir-
liti frá 1927, eru þessar veiðar einkum
stundaðar frá norðurhluta Portúgals:
Skip. Skipshöfn.
Viana de Castelo . . 3 126
Oporto ................ 11 452
Aveiro ................ 14 520
Figueira da Foz . . 13 463
Lissabon ............. 4 144
Samtals 45 1705
Eins og sjest af þessu, var útgerðin
mest frá Aveiro 1927. Nú eru þar talin
22 skip, sem ætluð eru til Newfound-
lands-veiða, virt á ca. 7 milj. esc.
Frjest hefir, að útgerðarmenn í Av-
eiro hafi komið sjer saman um að hætta
í bili að útbúa skipin til ferðarinnar,
með því að þeir höfðu enga von um að
ná samkomulagi við fiskimennina. Út-
gerðarmennirnir vilja lækka fasta kaup-
ið, en um kaupið fari heldur eftir því
sem aflast, og hafa þeir gert þessi boð:
Fast kaup 2000 esc. með þessari upp-
bót: 20 esc. pr. kvintal á 60 kg. fyrir
fyrstu 1—50 kv., 30 esc. fyrir næstu
50—100 kv. og 50 esc. f. kv. yfir 100.
Aðgerðarmenn og söltunarmenn fá auk
þess 150—200 esc. viðbót.
Fiskimennirnir, sem að sögn höfðu
innunnið sjer ca. 8000 esc. á síðustu ver-
tíð, höfðu þá í fast kaup 4000 esc., vilja
fá sama fasta kaup í ár.