Morgunblaðið - 20.07.2018, Blaðsíða 24

✝ Jón TraustiSteingrímsson
fæddist 25. apríl
1942 á Dalvík.
Hann lést á Sjúkra-
húsinu á Akureyri
10. júlí 2018.
Jón Trausti var
elstur barna
hjónanna Stein-
gríms Þorsteins-
sonar kennara, f.
22.10. 1913, d.
19.11. 2008, og konu hans, Stein-
unnar Sveinbjörnsdóttur, f.
12.5. 1917, d. 17.1. 2005.
Systkini Jóns Trausta eru a)
Sveinbjörn Tryggvi Stein-
grímsson tæknifræðingur, f.
2.11. 1944, kona hans er Valdís
Lína Gunnarsdóttir, f. 12.2.
1948. Börn þeirra eru Kristín og
Steingrímur. b) María Stein-
grímsdóttir, dósent, f. 7.11.
1950, synir hennar eru Vilhelm
Jón Trausti hóf félags-
búskap ásamt Jóni Friðriks-
syni, vini sínum og skólabróður
frá Hólum, og leigðu þeir jörð-
ina Ásgeirsbrekku í Viðvík-
ursveit í Skagafirði og ráku
þar hefðbundinn búskap sem
Jón Friðriksson annaðist ásamt
Árdísi Björnsdóttir konu sinni.
Síðar keyptu þeir jörðina
Vatnsleysu í sömu sveit og
stunduðu búskap þar, einkum
hrossarækt. Jón Trausti dvaldi
í öllum sínum frítíma í Vatns-
leysu og leit á það sem sitt ann-
að heimili. Þegar Jón fór á eft-
irlaun flutti hann heimili sitt til
Sauðárkróks en var löngum
stundum á Vatnsleysu og
reyndust ungir ábúendur þar,
Björn sonur Jóns og Árdísar og
Arndís kona hans, Jóni mjög
vel og studdu hann í veikindum
hans.
Jón hafði alltaf mikil tengsl
við Dalvík og fylgdist vel með
öllu sem gerðist þar í gegnum
ættingja og vini.
Útför Jóns Trausta fer fram
frá Dalvíkurkirkju í dag, 20.
júlí 2018, og hefst athöfnin
klukkan 13.30.
Anton Jónsson og
Kári Jónsson.
Jón Trausti ólst
upp á Dalvík. Að
loknu námi frá Dal-
víkurskóla hóf hann
búnaðarnám í
Bændaskólanum á
Hólum og í fram-
haldi af því fór
hann í Bændaskól-
ann á Hvanneyri
þaðan sem hann út-
skrifaðist sem búfræðikandídat
1963.
Að námi loknu hóf hann störf
sem ráðunautur hjá Búnaðar-
sambandi Eyjafjarðar og kenndi
síðar við Bændaskólann á Hól-
um. Lengst af starfaði hann sem
sérfræðingur hjá Rann-
sóknastofnun Landbúnaðarins á
Keldnaholti. Hann ferðaðist víða
um land á þeirra vegum, mest í
tengslum við sauðfjárrækt.
Trygglyndi, léttlyndi og
frændrækni eru þau hugtök sem
fyrst koma í hugann ef lýsa á
Jóni Trausta en fjölskylda okkar
var svo lánsöm að fá að njóta
þessara mannkosta hans. Við
leiðarlok reikar hugurinn til
margra samverustunda með
honum. Um árabil var það fast-
ur liður í jólaundirbúningi fjöl-
skyldunnar að Jón Trausti kom
á Þorláksmessukvöld og bað
húsmóðurina að klippa hár sitt.
Hann var kominn til Dalvíkur að
halda jólin hátíðleg með foreldr-
um sínum og hirti ekki um að
leita til hárskera í Reykjavík áð-
ur en haldið var af stað norður.
Þetta voru ánægjulegar heim-
sóknir, mat var lagt á hangiket-
ið, laufabrauðið, drykkjarföngin
misgörótt og ýmist annað góð-
gæti sem haft var til fyrir jólin.
Hann færði okkur kveðjur og
sögur af burtfluttum Dalvíking-
um og þá kunni hann ýmsar
sögur að segja af pólitíkinni í
höfuðstaðnum, sumar skemmti-
legar aðrar hneykslanlegar.
Þetta gat verið hressilegt tal áð-
ur en helgin gekk í garð. Á að-
fangadagsmorgun var Jón
Trausti svo mættur í Dalvíkur-
skóla ásamt föður sínum til að
farða jólasveina sem dreifðu
jólapósti til bæjarbúa með við-
eigandi sköllum og skrækjum.
Jón Trausti naut þessarar hefð-
ar, þetta tengdi hann æsku-
stöðvunum og þá gafst honum
tækifæri til að rekja garnir úr
börnunum og átta sig á hverra
manna þau væru.
Jón Trausti var hár maður
vexti og herðabreiður og gat
eins og margt ættmenna hans
látið skoðanir sínar einarðlega í
ljósi. Hann fylgdist af áhuga
með ýmsum samfélagsmálum,
hafði skoðanir á þeim og fylgdi
sínum stjórnmálaflokki. Hann
hafði listrænt auga, var drátt-
hagur og nam af föður sínum þá
list að stoppa upp dýr og fugla.
Þótt hann væri vaxinn upp í
sjávarplássi þá hneigðist hugur
hans til bústarfa. Hann starfaði
um langan tíma á RALA, m.a.
að búfjárrannsóknum undir for-
ystu dr. Stefáns Aðalsteinsson-
ar. Þar naut hann sín vel og
eignaðist marga góða vini. Með-
fram starfi tók Jón Trausti þátt
í kaupum á jörð í Skagafirði og
ól með sér draum um að hefja
þar í félagsbúi sauðfjár- og
hrossarækt. Við starfslok fluttist
hann á Sauðárkrók. Heimsóttum
við hann þangað í haust og feng-
um hlýjar móttökur.
Jón Trausti var lítillátur og
gerði ekki miklar kröfur fyrir
sjálfan sig. Hann stríddi á tíðum
við heilsufarsvanda sem sjálf-
sagt hefur leitt til ótímabærs
fráfalls hans. Hann tókst á við
erfiðleikana af æðruleysi og allt-
af var stutt í glens og grín af
hans hálfu. Hann fór ungur að
heiman en batt tryggð við
heimasveit sína og þar kaus
hann að hvíla.
Við kveðjum nú þennan góða
frænda og vin.
Ég sá þegar sumarið kvaddi,
það sveipaði þokuhjúp
um háreista borg og hlíðar
og hvarf – út í hafsins djúp.
Ég innti þess árla morguns
hvort ei myndi von um frest;
ég mætti’ ekki missa blómin
sem mér væru í hjarta fest.
Þá andaði svalt frá sænum
– á svari varð enginn bið:
sú rót sem á reit þér í hjarta
ei raskast þótt skiljum við.
Svo hvelfdist hinn ljósi hjúpur
um hverfið mitt döggum vætt.
Ég fann að ég missti mikið
en meira’ er þó stöðugt grætt.
(Jakobína Johnson)
Blessuð sé minning Jóns
Trausta Steingrímssonar.
Anna Bára og Trausti.
Væntumþykja, smá stríðni og
góðlátlegt grín eru orð sem
koma upp í hugann þegar ég
minnist Jóns Trausta frænda
míns.
Þrátt fyrir töluverðan aldurs-
mun ólumst við upp saman á
Dalvík. Frændsemi og mikill
vinskapur var alla tíð á milli
heimila okkar, enda Rannveig
elsta systir mín og Jón Trausti
jafnaldrar og nánir vinir. Því
eru mínar fyrstu æskuminning-
ar nátengdar Jóni Trausta og
Vegamótafjölskyldunni.
Eftir að ég eignaðist mína
fjölskyldu í Kópavogi var Jón
Trausti aufúsugestur á heimilinu
og tók þátt í öllum viðburðum
fjölskyldunnar, jafnt stórum
sem smáum. Það var alltaf gam-
an að spjalla við Jón Trausta,
hann var áhugasamur um menn
og málefni og deildum við áhuga
á ræktun sem leiddi til þess að
við ræktuðum saman kartöflur í
mörg ár okkur til ánægju og bú-
drýginda. Í því samstarfi var
hann hinn vandvirki verkstjóri
og ég sæmilega námsfús lær-
lingur.
Hápunktur ársins var svo
laufabrauðsgerð fjölskyldunnar
á Sæbólsbraut. Þá mætti minn
maður, skar út nokkrar kökur af
listfengi en hans hlutverk í
laufabrauðinu var steikingin og
um langt árabil steikti hann
hverja einustu köku sem barst
frá borðum úrskurðarmeistar-
anna. Þar var vanur maður á
ferð sem kunni vel til verka.
Eins og allir vita sem þekktu
Jón Trausta þá var hann mikill
hestamaður og nutum við fjöl-
skyldan svo sannarlega góðs af
því. Guðrún Anna elsta dóttir
Jón Trausti
Steingrímsson
okkar hafði mikinn áhuga á hest-
um og þá var nú gott að eiga
fagmanninn að. Jón Trausti
studdi hana fyrstu skrefin í
hestamennskunni. Hann sá til
þess að hún eignaðist sinn fyrsta
hest sem gerði það að verkum að
hún gat stundað hestamennsku
sem unglingur í Kópavogi.
Eftir að starfsævinni lauk og
Jón Trausti flutt norður á Sauð-
árkrók fækkaði heimsóknum
hans til okkar en því fleiri urðu
símtölin. Hann lét sér ávallt annt
um mig og mína fjölskyldu og
fylgdist vel með því sem dætur
mínar tóku sér fyrir hendur.
Aldrei brást það að ég fékk sím-
tal frá honum á afmælisdaginn
minn sem ég reyndi svo að
gjalda í sömu mynt á hans af-
mælisdegi og þegar það brást
„skammaði“ hann mig ógurlega.
Ég mun sakna þessara sím-
tala.
Það er komið að leiðarlokum.
Ég kveð Jón Trausta frænda
minn og góðvin og þakka fyrir
mig.
Fyrir hönd fjölskyldunnar á
Sæbólsbraut votta ég systkinum
hans, þeim Maríu og Sveinbirni,
sem og öðrum ástvinum mína
dýpstu samúð.
Kristrún Hjaltadóttir.
Jón Trausti Steingrímsson er
nú horfinn yfir móðuna miklu en
leiðir okkar lágu saman þegar ég
ungur maður fékk ákafan áhuga
á hrossarækt og fór svo síðar í
nám og störf á þeim vettvangi.
Allt var þá með öðru sniði en nú
er. Nokkrir menn yrktu þó af
eljusemi það litla horn af vín-
garði Drottins sem íslensk
hrossarækt er og lögðu með því
grunn að þeim árangri sem
náðst hefur, einn þeirra var Jón
Trausti Steingrímsson.
Jón Trausti starfaði megnið af
sinni starfsævi sem aðstoðarsér-
fræðingur hjá Rannsóknastofn-
un landbúnaðarins, lengst af í
þjónustu dr. Stefáns Aðalsteins-
sonar. Ólíkari menn er þó vart
hægt að hugsa sér: Annar tröll
að vexti en ljúfmennskan og góð-
mennskan holdi gædd en hinn,
Stefán, smár en knár, vígreifur
og snarpur.
Það sem fær mig til að stinga
niður penna er, auk þess hlý-
hugar sem ég ber í brjósti til
Jóns, mikilvæg störf hans að
málefnum hrossaræktarinnar.
Jón tók þannig þátt í, með vini
sínum og nafna Jóni Friðriks-
syni, rétt upp úr 1970 að kaupa
Vatnsleysu í Skagafirði og stofna
það merka ræktunarbú sem enn
starfar, en lengi framan af ráku
þeir búið í félagi. Þótt starfssvið
Jóns innan landbúnaðarfræð-
anna væri að mestu á hinum
ýmsu rannsóknasviðum Stefáns,
vann hann mikið að málefnum
hrossaræktarinnar. Hann á stór-
an þátt í að Ættbók íslenskra
hrossa, stóðhestar nr. 750-966,
kom út hjá Búnaðarfélagi Ís-
lands 1982, hann hafði og for-
göngu um að tekin var saman
nafna- og númeraskrá fyrir ætt-
bókarfærð kynbótahross árin
1961 til 1985 og birt var í 1. árg.
Hrossaræktarinnar sem út kom
1986. Þessi skrá reyndist mér
betri en engin í árdaga skýrslu-
halds í hrossarækt. Hann rit-
stýrði fjölda mótsskráa fyrir
lands- og fjórðungsmót en á
þessum tíma fólst samantekt
mótsskráa ekki í að kalla fram
upplýsingar úr gagnavörslukerf-
um, heldur var þetta þrotlaust
eljustarf og jafnvel skráning
frumheimilda. Loks starfaði Jón
töluvert að dómstörfum kynbóta-
hrossa á héraðssýningum og
fjórðungsmótum og var lands-
dómnefndum til aðstoðar. Hvort
sem laut að ritstjórn mótsskráa
eða við dómstörf var Jón mér
ungum sami góði samverkamað-
urinn. Mikilfenglegur á velli og
reyndi stundum að ýfa sig með
svipbrigðum og jafnvel bölvi en
ljúfmennskan sem undir bjó
gerði það nánast allt að sálma-
söng.
Eitt er enn ótalið og það er
hið listræna auga Jóns Trausta.
Þessir hæfileikar nýttust honum
vel við ljósmyndun en hann tók
mikinn fjölda hestaljósmynda
sem birtust víða, s.s. með skrif-
um hans um hestamennsku og
hrossarækt í Hestinum okkar og
víðar. Lunginn úr ljósmynda-
safni Jóns Trausta er nú í vörslu
Söguseturs íslenska hestsins og
birtust t.d. tvær afar góðar
myndir eftir Jón á sagnarefli
þeim er SÍH tók saman um sögu
hestamennsku og hrossaræktar
á fullveldisöld í tilefni af 100 ára
fullveldi Íslands og var m.a. uppi
á nýafstöðnu landsmóti hesta-
manna í Víðidal í Reykjavík.
Ég votta aðstandendum Jóns
Trausta Steingrímssonar samúð
mína og bið minningu hans Guðs
blessunar.
Kristinn Hugason.
Sólin blessuð sígur rauð til viðar,
glóa á lofti gullin ský,
grátklökk áin niðar
(Stefán frá Hvítadal)
Þessar ljóðhendingar ramma
inn hugrenningarnar sem
spretta fram þegar fregnin
berst um andlát skólabróður og
vinar til áratuga, Jóns Stein-
grímssonar. Fyrir tæpum sextíu
árum innritaðist lítill hópur bú-
fræðinga í Framhaldsdeildina á
Hvanneyri og í upphafi átti fátt
annað sameiginlegt en áhuga á
búfræði. Hvanneyrarárin voru
okkar mótunartími og við lögð-
um okkur í líma um að skapa í
senn andrúmsloft sjálfstæði og
samheldni og vináttu sem aldrei
rofnaði en óx og dafnaði með ár-
unum.
Í þessum hópi vorum við öll
búfræðingar frá Hvanneyri
nema Jón. Hann hafði sína bú-
fræðimenntun frá Hólum. Í und-
irbúningsnámi sem fram fór við
Menntaskólann á Akureyri hitt-
um við hann fyrst. Það var einn
þessara lognværu haustdaga á
Akureyri. Við stóðum á tröppum
gamla skólahúss Menntaskólans
og þá kemur Jón gangandi norð-
an götuna og okkur sýndist sem
hann fyllti alveg sviðið. Þegar
nær dró heilsaði hann: „Sælir,
piltar“ og var orðinn einn af
hópum. Við gengum svo inn í
skólahúsið og nú alveg óttalausir
um að ekkert yrði af fyrirhug-
uðum busavígslum eða „toller-
ingum“ búfræðinemanna.
Jón var yfirmátahógvær og
flíkaði ekki sinni getu og hæfi-
leikum, þannig gerði hann lítið
úr listrænni færni sem átti eftir
að verða honum vettvangur
margvíslegra verkefna. Hann
var félagslyndur og glæddi sam-
verustundirnar gáska og gleði
með sinni notalegu nærveru og
hlýju. Hann var mikill unnandi
náttúrunnar og bar djúpa virð-
ingu og samstöðu með hinu
smáa og veika.
Þegar samveru okkar á
Hvanneyri lauk fórum við öll til
verka fyrir íslenskan landbúnað
og eins og svo mörg okkar gerð-
ist Jón ráðunautur á sínu heima-
svæði um nokkurra ára skeið en
síðan tóku við breytileg störf
þar til hann fann sinn framtíðar-
vettvang sem aðstoðarsérfræð-
ingur hjá Rannsóknarstofnun
landbúnaðarins. Þar átti hann
farsælan starfsvettvang um ára-
tuga skeið. Þó verkefni og
starfsvettvangur væri breytileg-
ur héldum við ávallt við fé-
lagskapnum sem myndast hafði
á Hvanneyri og alla tíð síðan
höfum við hist og gengið í
endurnýjun gömlu skólaáranna.
Þó Jón byggi lengstum í
Reykjavík var heimavettvangur
hans sveitirnar fyrir norðan,
enda var hann að upplagi sann-
ur sveitamaður í þess orðs bestu
merkingu. Í Skagafirði átti hann
ítök og athvarf og þar kaus
hann að lifa og starfa síðustu
æviárin.
Nú er Jón Trausti allur, lífs-
sólin hnigin til viðar og handan
móðunnar miklu, víddir hins ei-
lífa lífs. Við kveðjum hann með
söknuði. Góður drengur og vinur
er genginn og minningin merlar
og fyllir hugann á þessari
kveðjustundu. Megi algóður Guð
vera fjölskyldu hans og ástvin-
um stoð á sorgarstundu. Blessuð
sé minning Jóns Trausta Stein-
grímssonar.
F. h. skólasystkina úr Fram-
haldsdeild á Hvanneyri og fjöl-
skyldum þeirra,
Magnús B. Jónsson.
Elsku Jónsinn minn, það er
sárt að þurfa að kveðja þig og
hugsa til þess að þú komir ekki
og leggir bílnum á hesthúshlaðið
heima á Vatnsleysu. Við Jón
kynntumst fljótlega eftir að leið-
ir okkar Bjössa þíns lágu saman.
Þá bjóst þú í Reykjavík. Svona
líður tíminn, það eru komin 20
ár síðan. Efst í huga mér á þess-
ari stundu er þakklæti fyrir að
fá að kynnast þér svona vel, þú
varst víðsýnn, hjartahlýr,
traustur og tryggur þínum. Allt-
af varstu til staðar fyrir okkur í
gleði og í sorg. Það verður erfitt
til þess að hugsa að geta ekki
sest niður með þér og talað við
þig um það sem mér lá á hjarta.
Þú varst alltaf til í að hlusta,
gleðjast með manni eða stappa í
mann stálinu ef þess þurfti. Við
áttum margt sameiginlegt,
áhuga á sauðfé og öllu sem að
því snéri þó einkum ræktun og
að eiga fallegt fé í fjölbreyttum
litum. Hrossaræktin hér á
Vatnsleysu var þér hugleikin
enda varst þú búinn að vera
hluti af því ævintýri frá byrjun,
það var gaman að heyra þig
stundum minnast genginna gæð-
inga sem eiga afkomendur sem
koma á hágengu tölti heim
heimskeyrsluna og þú sást eitt-
hvað sem var líkt með þeim
enda búinn að fylgjast lengi með
umferð hrossa á heimkeyrslunni
á Vatnsleysu. Þó var það um-
hyggja þín fyrir honum Bjössa
þínum, eins og þú kallaðir hann
alltaf, sem var okkur báðum
hugleikin. Hann var alltaf efstur
í þínum huga og þú leist á hann
sem son þinn og leiddir hann í
gegnum lífið frá barnsaldri. Hef
ég alltaf hugsað þig sem órjúf-
anlegan part af okkar litlu fjöl-
skyldu. Ég er stolt af því að
geta sagt að þú varst einn af
mínum bestu vinum og við gát-
um talað um allt. Hjá þér var
líka stutt í brosið og að hafa
gaman af lífinu, sérstaklega hér
í sveitinni í kringum fé og hesta.
Það verður skrýtið að fara að
velja líflömbin í haust og hafa
þig ekki með að lesa númerin og
segja hver er undan hverju en
ég skal reyna að vanda valið.
Við eigum þér mikið að þakka,
þú hvattir okkur til dáða í einu
og öllu. Þú gerðir okkur kleift
að gera drauma okkar að veru-
leika, fyrir það verðum við þér
ævinlega þakklát. Elsku Jón,
takk fyrir allt og líði þér sem
best á nýja staðnum. Ég veit að
þú átt eftir að líta til með okkur
áfram og vertu velkominn. Hvíl
þú lúin bein í guðs friði.
Þér ég þakka
vináttu og góðar stundir,
hlýja hönd og handleiðslu,
okkar stundir saman.
Bjartar minningar lifa
ævina á enda.
Arndís og Björn, Vatnsleysu.
HINSTA KVEÐJA
Takk fyrir góðar stundir
gegnum lífið og uppeldisár-
in.
Kæri Jón, ég kveð þig nú.
Það er kveðjustund.
Virði þig í von og trú,
vilja þinn og lund.
Þú mikilvægur í minningu hér
frá minni fyrstu hendi.
Traustur klettur úr tilveru fer
til engla, er umvefji og verndi.
Anna Þóra Jónsdóttir.
24 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 20. JÚLÍ 2018
Það er skrýtið að
hugsa til þess að
geta ekki farið í
heimsókn til afa í
Kópavoginn lengur. Það var allt-
af eins og tíminn stæði í stað þeg-
ar maður kom í heimsókn, sjón-
varpið í gangi án hljóðs og kaffi á
könnunni. Það var alltaf gott að
setjast niður hjá afa, þó það væri
ekki nema í hálftíma, gleyma
amstri dagsins og fá sér kaffi og
með því. Oft var afi þungur í
skapinu þegar við komum í heim-
sókn en það tók aldrei langan
tíma að koma honum í gott skap
og alltaf stutt í húmorinn. Það
sást vel hvað afa þótti vænt um að
fá heimsóknir frá okkur mömmu
og Einari bróður, það birti yfir
honum þegar hann sá okkur. Afi
var líka alltaf með á nótunum
varðandi okkar líf, vissi upp á hár
hvað væri að gerast hjá okkur.
Afi fór oft að kveða vísur og
Kolbeinn Jakobsson
✝ Kolbeinn Jak-obsson fæddist
9. ágúst 1926. Hann
lést í Reykjavík 2.
júlí 2018.
Útför hans fór
fram í kyrrþey að
ósk hins látna.
fara með ljóð upp úr
þurru og enduðu
heimsóknir okkar
mömmu til hans oft-
ar en ekki í hláturs-
kasti. Það var eitt-
hvað svo fallega
skemmtilegt við það
að hlusta á hann
fara með þessi ljóð,
hann mundi alltaf
hvert einasta orð og
fannst gaman að
segja okkur hvaðan vísurnar
voru og hverjir höfðu ort þær.
Það voru ekki bara við mamma
sem vorum skellihlæjandi, afi
sjálfur hló alltaf manna mest,
sérstaklega að sér sjálfum held
ég.
Þó það sé missir að geta ekki
hitt afa lengur þá er ég samt líka
glöð fyrir hans hönd, hann fékk
að lifa löngu og góðu lífi, var alla
tíð hraustur og bjó heima alveg
fram á það síðasta. Hann fékk svo
að sofna svefninum langa á fal-
legasta hátt mögulegan. Ég segi
bara eins og afi sagði alltaf við
mig þegar ég kvaddi hann:
„Vertu sæll, ég bið að heilsa og
gangi þér sem allra best, elsku afi
minn.“
Jóhanna Dröfn Stefánsdóttir.