Þróttur - 01.10.1943, Blaðsíða 6

ÞORSTEINN BERNHARÐSSON:
EIN ÍÞRÓTTAFORUSTA
Eftir aldamótin síðustu, jafnhliða kröfum um
stjórnmálalegt frelsi, baráttu fyrir innlendri
verzlunarstétt, verklegum framkvæmdum og
öðru því, sem tilheyrir stjórnfrjálsri þjóð, var
af ungum mönnum barizt fyrir stofnun félaga
til íþróttaiðkana og margs konar annarra
menningarstarfa. Á öndverðu ári 1912 var 1-
þróttasamband Islands stofnað til að halda sam-
an um íþróttamálin íþrótta- og ungmennafélög-
unum og leiðbeina þeim eftir því, sem við varð
komið. Þannig leið fram yfir miðjan fjórða tug
þessarar aldar. Iþróttasambandið var hið eina
landsamband þeirra félaga, sem við þessi mál
fengust, og miðlaði þeim eftir föngum af sínum
litlu fjárráðum.
Hermann Jónasson, fyrrv. forsætisráðherra,
er gamall íþróttamaður. Hann mun hafa séð og
skilið, að aukin íþróttastarfsemi þarf aukið fé
og skipulagningu. í apríl 1938 skipaði hann
nefnd til að annast undirbúning löggjafar um
íþróttamál.
Þessi nefnd vann gott og merkilegt starf, og
mun frumvarp hennar lítið breytt vera hin gild-
andi íþróttalög. Þó varð henni það á, — og munu
til þess liggja rök, sem ekki verða að þesu sinni
rakin, — að tvískipta forustu hinnar frjálsu
íþróttastarfsemi. Ungmennafélag Islands, sem
er samband félaga um mál, svo sem skógrækt,
örnefnasöfnun, bindindisstarfsemi, vikivaka,
heimilisiðnað og málfundi, var með þessu frum-
varpi, sem samþykkt var, gerður jafnrétthár
aðili 1. S. 1. um styrk úr íþróttasjóði og til
skipunar íþróttanefndar, en í. S. 1. lagðar þær
skyldur á herðar, að sjá um, að lög öll og leik-
reglur séu á hverjum tíma í samræmi við til-
svarandi alþjóðareglur.
Það, sem undirbúningsnefnd íþróttalaganna
missá sig á og síðar meirihluti alþingis, var, að
þegar loks átti að fara að styrkja frjálsa í-
þróttastarfsemi, var settur við hliðina á 1. S. 1.,
sem þá hafði í rúman aldarfjórðung haft for-
ustu íþróttamálanna á hendi, annar aðili, jafn-
rétthár, en með minni skyldum, aðili, sem ekki
hafði, nema þá að mjög litlu leyti, nokkuð skipt
sér af íþróttamálum. Hér ber þó síður en svo
að skilja, að sambandsfélög U. M. F. 1. hafi
ekki lagt stund á líkamsmennt jafnhliða þeim
nálum, sem fyrr eru nefnd, þvert á móti, en
þá venjulega eftir leiðsögn 1. S. 1. að meira eða
minna leyti.
Þá var með þessari tvískiptingu íþróttafor-
ustunnar stofnað til ástæðulausrar keppni um
félögin, og er nú t. d. komið á daginn, að I. S. 1.
treystir sér ekki til að skattleggja sambands-
félög sín nema svo lágt, að vart er við unandi,
m. a. af ótta við það, að sum þeirra gangi úr
íþróttasambandinu í U. M. F. I., en þar er tek-
inn einnar krónu skattur af félaga, en Skinfaxi
látinn ókeypis í staðinn. Með öðrum orðum: gef-
ið með félögunum.
Á ársþingi 1. S. I. 1941 var vísað til sam-
bandsstjórnar tillögu, sem Helgi S. Jónsson í
Keflavík og undirritaður fluttu. Var þar skorað
á stjórn 1. S. 1. að beita sér fyrir eftirfarandi
breytingu á íþrótalögunum, „og séu þær, ef kost-
ur er á, gerðar í samráði við samband ung-
mennafélaga Islands:
1. Að I. S. í. verði af ríkisvaldinu viðurkennt
eini aðilinn um stjórn og meðferð íþrótta-
starfsemi áhugamanna í landinu, og að öll
þau félög, sem styrks vilja njóta úr íþrótta-
sjóði, verði innan vébanda I. S. í.
2. Að íþróttafulltrúar verði tveir. Vinni annar
þeirra í sambandi við fræðslumálastjóra og
hafi umsjón með skólum landsins. Hinn full-
trúinn vinni með stjórn I. S. 1. að hinni
frjálsu íþróttastarfsemi, og sé hann jafn-
framt framkvæmdastjóri I. S. I.
3. Þar sem með breytingum þessum er gert ráð
fyrir, að styrkir til íþróttastarfsemi ung-
mennafélaganna innan U. M. F. I. gangi
gegnum I. S. I., verði á fjárlögum hvers árs
veittur ríflegur styrkur annarri menningar-
starfsemi Ungmennafélags íslands og sam-
bandsstjórnar þeirra.“
Frh. á bls. 12.
ÞRÓTTUR
2