Morgunblaðið - 09.10.2018, Blaðsíða 10

10 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 9. OKTÓBER 2018
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Runólfur Oddsson, ræðismaður
Slóvakíu á Íslandi, verður gerður að
heiðursborgara í bænum Martin í
Slóvakíu hinn 26. október.
„Ég hélt að bréfið hefði verið sent
á rangan mann. Það tók mig smá-
stund að átta mig á þessu. Satt að
segja kom þetta mér á óvart,“ segir
Runólfur hógvær um augnablikið
þegar honum varð þetta ljóst.
Ásókn í læknanámið
Runólfur er jafnframt umboðs-
maður Comenius-háskóla á Íslandi.
Jessenius-læknaskólinn í háskóla-
bænum Martin er deild innan þessa
helsta háskóla Slóvakíu. Martin er í
norðurhluta landsins, nærri landa-
mærunum að Póllandi.
Árið 2012 var haldið fyrsta inn-
tökuprófið á Íslandi í Jessenius-
læknaskólann í háskólabænum
Martin. Rúmlega 50 íslenskir nem-
endur þreyttu inntökuprófið í sumar
og 36 settust á skólabekk í Martin í
haust. Með þeim verða um 160 ís-
lenskir nemar við skólann í haust.
Íslendingar til sóma
Runólfur segir vel látið af Íslend-
ingum sem eru við nám í Martin.
„Mér skilst að æðsta stjórn há-
skólans hafi mælt með viðurkenn-
ingunni. Þeir telja að ég hafi komið
með mikinn fjölda Íslendinga til
Martin. Þeir eru ánægðir með
hversu vel íslensku nemendurnir eru
að sér og hvað framkoma þeirra er
góð. Þeir hafa sett mikinn svip á
Martin og eru almennt mjög vel liðn-
ir. Íslendingarnir hafa gert sér far
um að umgangast Slóvakana mikið.
Þannig hafa Íslendingar haft áhrif
á Norðmenn, sem eru farnir að elta
Íslendingana. Nú búa þarna yfir 200
Íslendingar, enda segja þeir að þetta
sé eins og „Litla-Ísland“,“ segir
Runólfur um Íslendingasamfélagið í
Martin.
Ljósmynd/Luka Brase
Útskrift í vor Talið frá vinstri: Erna Markúsdóttir, Þórdís Magnúsdóttir,
Brynjar Jochumsson, Erika Halasova, varadeildarforseti alþjóðlegrar
læknadeildar háskólans, Sveinn Rafnar Karlsson og Runólfur Oddsson.
Runólfur heiðurs-
borgari í Martin
 Viðurkenning fyrir „Litla-Ísland“
BAKSVIÐ
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Heildarlaun hjá Starfsmannafélagi
Sinfóníuhljómsveitar Íslands hafa
hækkað um 7,4% frá áramótum og
voru að meðaltali 600 þúsund á
fyrstu sex mánuðum ársins. Það er
hlutfallslega mesta launahækkunin í
ár hjá starfsmönnum ríkisins.
Næstir koma félagsmenn í Banda-
lagi starfsmanna ríkis og bæja
(BSRB) og Alþýðusambands Íslands
(ASÍ), án mótframlags, en laun
þeirra hafa hækkað um 6,3%. Þau
voru að meðaltali 609 þúsund hjá
BSRB á fyrri hluta ársins og um 511
þúsund hjá félagsmönnum ASÍ.
Sé tekið mið af hækkun launa í
krónum talið í ár hafa laun félaga í
Læknafélagi Íslands hækkað mest á
fyrri hluta ársins, eða um 70 þúsund.
Næstir koma félagsmenn í Skurð-
læknafélagi Íslands en þar er hækk-
unin 50 þúsund. Starfsmenn Sinfón-
íuhljómsveitar Íslands eru í þriðja
sæti með um 42 þúsund krónur.
Nú með á þriðju milljón
Meðallaunin á fyrri hluta ársins
voru hæst hjá skurðlæknum, eða
tæp 2,1 milljón króna, og í öðru sæti
voru læknar með tæpar 1,6 milljónir.
Þeir sem heyra undir kjararáð eru
með þriðju hæstu meðallaunin, eða
rúmar 1,2 milljónir króna.
Athygli vekur að heildarlaun hjá
kjararáði hafa hækkað um 1,2% að
meðaltali á fyrri hluta ársins. Það er
með minni prósentuhækkunum hjá
hópum ríkisstarfsmanna á árinu.
Þjóðkjörnir fulltrúar heyra undir
kjararáð. Meðallaun þeirra voru
1.151 þús. á fyrri hluta ársins. Til
samanburðar voru þau að meðaltali
773 þúsund árið 2015 og hafa því
hækkað um 378 þúsund. Á sama
tímabili hafa meðallaun presta
hækkað úr 751 þúsund í 979 þúsund
og meðallaun dómara farið úr 1.386
þúsundum í 1.642 þúsund.
Kaupmátturinn aukist mikið
Samtímis þessum launahækkun-
um hefur ríkt verðstöðugleiki á Ís-
landi og á tímabili verið verðhjöðnun
án húsnæðisliðarins. Með því hefur
kaupmáttur aukist mikið.
Sé horft á hópana ellefu sem
fjallað er um á vef stjórnarráðsins
kemur í ljós að laun þeirra hafa
hækkað um 47%-71% frá ársbyrjun
2011. Til samanburðar hefur al-
mennt verðlag hækkað um 25% á Ís-
landi á tímabilinu, sé miðað við
breytingar á vísitölu neysluverðs hjá
Hagstofunni. Til upprifjunar var
kjararáð lagt niður 1. júlí í sumar.
Tölurnar ná til þess tíma.
Með þessum hækkunum eru sex
hópar ríkisstarfsmanna með yfir 800
þúsund krónur í heildarlaun að með-
altali á mánuði. Félagar í Bandalagi
háskólamanna (BHM) sækja á þessa
hópa en þeir hafa um 740 þúsund í
meðallaun. Það sama gera félagar í
Kennarasambandi Íslands en þeir
voru með 744 þúsund að meðaltali í
heildarlaun á fyrri hluta ársins.
Launahækkanirnar halda áfram
 Ríkisstarfsmenn fengu allt að 7,4% launahækkun á fyrri hluta ársins  Sex hópar voru með yfir 800
þúsund í meðallaun  Þá eru félagar í BHM og hjá Kennarasambandi Íslands með nærri 750 þúsund
Meðaltal heildarlauna 2011 til júní 2018 Hækkun frá 2011 (í þús. kr. og %) Hækkun frá 2017 (í þús. kr. og %)
2.000
1.750
1.500
1.250
1.000
750
500
250
0
þúsund kr.
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018**
2.084
1.572
1.216
845
836
835
744
740
609
600
511
1.399
989
719
574
566
493
448
484
371
358
298
*
*Tölur fyrir allt árið 2011 eru ekki
aðgengilegar á vef stjórnarráðsins.
**Tölur ná til júní 2018
Heimild: Stjórnarráðið
582 þús. kr.
497 þús. kr.
271 þús. kr.
270 þús. kr.
342 þús. kr.
296 þús. kr.
256 þús. kr.
238 þús. kr.
242 þús. kr.
213 þús. kr.
50 þús. kr.
70 þús. kr.
14 þús. kr.
6 þús. kr.
6 þús. kr.
28 þús. kr.
2 þús. kr.
22 þús. kr.
36 þús. kr.
42 þús. kr.
30 þús. kr.
59%
69%
47%
48%
69%
66%
53%
64%
68%
71%
2,4%
4,7%
1,2%
0,7%
0,8%
3,5%
0,2%
3,0%
6,3%
7,4%
6,3%
Tölur fyrir allt árið 2011 eru ekki aðgengilegar á vef stjórnarráðsins
Skurðlæknafélag Íslands
Læknafélag Íslands
Kjararáð
Stéttarfélag verkfræðinga
Kjarafélag Tæknifræðingafélags Íslands
Félag íslenskra hjúkrunarfræðinga
Kennarasamband Íslands
BHM
BSRB
Starfsmannafélag Sinfóníuhljómsveitar Ísl.
ASÍ – án mótframlags
Skurðlæknafélag Íslands
Læknafélag Íslands
Kjararáð
Stéttarfélag verkfræðinga
Kjarafélag Tæknifræðingafélags Íslands
Félag íslenskra hjúkrunarfræðinga
Kennarasamband Íslands
BHM
BSRB
Starfsmannafélag Sinfóníuhljómsveitar Ísl.
ASÍ – án mótframlags
S JÁ L F S TÆÐ I S F L O KKUR I N N
Heilbrigði er okkar mál
Landssamband sjálfstæðiskvenna gengst fyrir fundarröð um heilbrigð-
ismál. Þar verður fjallað um helstu málaflokka, stöðu heilbrigðismála
og horft til framtíðar.
Hvernig viljum við að heilbrigðiskerfi okkar sé og hvernig á það virka?
Hvernig gerum við það sem mest aðgengilegt fyrir sjúklinga með það
að leiðarljósi að það veiti bestu þjónustuna?
Fundirnir eru öllum opnir og fara
allir fram í Valhöll, Háaleitisbraut 1.
Frekari upplýsingar um fundi má finna á www.xd.is
og Facebooksíðu flokksins og landssambandsins. LANDSSAMBAND SJÁLFSTÆÐISKVENNA
Þriðjudagur 9. október kl. 20.00
90 mínútur um
heilbrigðiskerfið og sérfræðiþjónustu
Óli Björn Kárason, þingmaður,
Arna Guðmundsdóttir, lyflæknir og sérfræð-
ingur í efnaskiptasjúkdómum.
Mánudagur 15. október kl. 11.30
90 mínútur um öldrunarmál
Gísli Páll Pálsson, forstjóri Markar,
Þóra Helgadóttir Frost, hagfræðingur hjá
GAMMA Capital Management í London.
Þriðjudagur 23. október kl. 20.00
90 mínútur um geðheilbrigðismál
Anna Gunnhildur Ólafsdóttir, framkvæmda-
stjóri Geðhjálpar,
Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir, þingmaður,
Nanna Briem, geðlæknir.
Þriðjudagur 6. nóvember kl. 20.00
90 mínútur um lýðheilsu og forvarnir
Tryggvi Þorgeirsson, læknir og lýðheilsufræð-
ingur, Kristín Heimisdóttir, tannlæknir, lektor við
HÍ og stjórnarformaður Lýðheilsusjóðs.