Morgunblaðið - 05.11.2018, Side 17

17
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 5. NÓVEMBER 2018
Ferðamannafjöld Fagurt er um að litast á Þingvöllum, þar sem úthafsflekar mætast og örlög fólks réðust öldum saman. Nú streyma ferðamenn þar að, jafnvel á nöprum dögum síðla hausts.
Kristinn Magnússon
Reykjavíkurborg
leggur hæstu álögur á
launafólk af öllum
sveitarfélögum á
höfuðborgarsvæðinu.
Borgin tekur nú
14,52% af öllum laun-
um þeirra sem eru bú-
settir í Reykjavík. Til
samanburðar hafa Sel-
tjarnarnes, Garðabær,
Hafnarfjörður, Kópa-
vogur, Mosfellsbær og Kjalarnes
lægri skatt af launum fólks. Öll ná-
grannasveitarfélögin.
Þessi útsvarsskattur
leggst á öll laun frá
fyrstu krónu, enda
greiðir ríkið persónu-
afsláttinn. Reykjavík
hefur haft útsvarið í
hámarki frá árinu
2011. Nú í aðdraganda
kjarasamninga hlýtur
þessi mikla skatt-
heimta borgarinnar að
koma til skoðunar.
Kaupmáttur skerðist
meira hjá íbúum borg-
arinnar en öðrum. Kjarabarátta
snýst um að bæta kaupmátt.
Borgarfulltrúar Sjálfstæðisflokks-
ins munu í næstu viku leggja til í
lækkun í 14,38%. Það er gott fyrsta
skref. Kostnaðurinn er um 700
milljónir króna, eða svipað og við-
gerð á bragga og mathöll við
Hlemm. Þetta er þó heldur lægri
fjárhæð en rekstur skrifstofu
borgarstjóra kostar á einu ári.
… og leggur álögur á húsnæði
Forseti ASÍ benti nýlega á að
sveitarfélögin væru í lykilstöðu til
að úthluta lóðum. „Og slá af kröfum
um byggingarréttargjald og gatna-
gerðargjöld og allt það til að liðka
fyrir því öll gjöld sem sveitarfélögin
leggja á lóðir og nýbyggingar skila
sér beint inn í verðlagið.“ Því hefur
verið haldið fram af borgarfull-
trúum „meirihlutans“ að gjöld sem
borgin leggur á lóðir og húsnæði
skipti ekki máli. Samtök iðnaðarins,
Samtök atvinnulífsins, VR og nú
ASÍ hafa öll bent á að gjöldin skila
sér á endanum í hærra verði hús-
næðis. Og þar af leiðandi í hærra
leiguverði. Enginn einn aðili getur
gert meira til að vinda ofan af erf-
iðri stöðu í húsnæðismálum. Lóða-
skortur og há gjöld borgarinnar
hafa beinlínis lagst á leigjendur og
kaupendur. Það er því ekki nóg
með að borgin taki til sín mest af
launum íbúanna. Því til viðbótar
talsvert af því sem eftir er af laun-
unum í húsnæðiskostnað fólks
vegna ákvarðana þeirra sem nú
stjórna í Reykjavík.
Eftir Eyþór Arnalds »Nú í aðdraganda
kjarasamninga hlýt-
ur þessi mikla skatt-
heimta borgarinnar að
koma til skoðunar.
Eyþór Arnalds
Höfundur er oddviti Sjálfstæðis-
flokksins í Reykjavík.
Borgin tekur mest af launafólki …
Náttúruauðlindir
Íslands, eins og hrein-
ar sjávarafurðir og líf-
rænar landbúnaðar-
afurðir, munu aðeins
hækka í verði vegna
mikillar eftirspurnar á
nýrri öld náttúru-
verndar og umhverfis-
verndar. Minni notkun
á plasti er lofsverð en
umbreyting á plast-
notkun á snjallan hátt
er enn lofsverðari. Alþjóðlega stór-
fyrirtækið Adidas er einn af stofn-
endum „Parley for the Ocean“ sem
er vettvangur leiðtoga, hugmynda-
smiða og skapandi hugsuða um all-
an heim sem vilja finna lausnir á
eyðileggingu hafsins og leita leiða
til að lágmarka slæm áhrif á um-
hverfi jarðarinnar. Umhverfis-
vernd, náttúruvernd og snjallar
hugmyndir munu verða helstu
þættir samkeppnishæfni á 21. öld-
inni. Ísland hefur nægt af hreinu
vatni, endurnýjanlegri orku, hreinu
lofti og náttúrauðlindum sem gera
Ísland að einu ríkasta og verðmæt-
asta landi heims horft
til 50 ára. Íslenskir
bændur eru samofnir
þessu ríka landi. Ís-
lenskur landbúnaður
mun á næstu árum
verða hátækniatvinnu-
grein og jarðvegur
þess á Íslandi er ein-
stakur. Mikilvægt er
að sjá skóginn fyrir
trjám þegar horft er
til framtíðar.
Íslenska víðáttan,
hreina vatnið, endur-
nýjanlega orkan, ís-
lenskar laxveiðiár, jöklarnir, foss-
arnir, norðurljósin, íslenska kinda-
kjötið, íslenska skyrið og ylræktin
eru einstök á heimsvísu. Aukin
áhersla á náttúruvernd og um-
hverfisvernd munu leiða til auk-
innar eftirspurnar eftir hreinu
vatni, endurnýjanlegri orku, líf-
rænum landbúnaðarafurðum og
náttúruafurðum úr íslenskri nátt-
úru sem eru án mengunar eða lyfja.
Náttúruvernd og umhverfisvernd
munu því auka verðmætasköpun til
lengri tíma.
Alþjóðleg stórfyrirtæki hafa
breytt stefnumörkun sinni verulega
á síðustu tíu árum sem hefur leitt
til aukinnar verðmætasköpunar
með því að leggja aukna áherslu á
náttúru- og umhverfisvernd.
Bandaríska stórfyrirtækið XYLEM
hefur það að markmiði að vernda
og varðveita það sem heimurinn
getur ekki verið án horft til fram-
tíðar. Markmið vatnstæknifyrir-
tækisins XYLEM er að koma með
lausnir á vatnsvanda vegna flutn-
ings og hreinsunar. Frá og með
árinu 2025 er gert ráð fyrir að rúm-
lega 25% af mannfjölda heimsins
eða 1,8 milljarðar manna muni lifa
á svæðum þar sem vatnsskortur er
viðvarandi. Fyrirtækið hefur þróað
hugbúnað sem lágmarkar skaða á
vatni og vinnur hreint vatn úr
menguðu vatni og aðstoðar borgir
við afleiðingar loftslagsbreytinga.
Tæknisérfræðingar XYLEM veittu
m.a. verkfræðingum aðstoð meðal
annars við björgun taílenskra fót-
boltadrengja fyrr í sumar með sér-
hæfðu kerfi til að pumpa vatni úr
hellinum. Ísland hefur nægt af
hreinu vatni en eftirspurn mun ein-
göngu aukast vegna skorts á vatni í
heiminum á næstu árum og þar af
leiðandi mun verð á vatni aðeins
hækka.
Verðmætasköpun
með nýsköpun
Alþjóðleg stórfyrirtæki leggja
leggja nú meiri áherslu í stefnu-
mörkun sinni á að auka hagnað
sinn með því að leita leiða sem lág-
marka slæm áhrif á umhverfi jarð-
arinnar. Adidas sem er einn stærsti
framleiðandi íþróttavara í heim-
inum hefur t.a.m. selt eina milljón
para af hlaupaskónum Ultra Boost
sem eru framleiddir úr endurunnu
plasti úr sjó en eitt par af íþrótta-
skóm samsvarar um 11 plast-
flöskum. Aðrar vörur sem eru end-
urunnar úr plasti sem kemur úr sjó
eru boltar og hettur. Þetta eru
dæmi um hvernig hægt er að auka
hagnað fyrirtækja með umhverf-
isvænum hætti og minnka þannig
plastnotkun sem ógnar lífríki sjáv-
ar um allan heim.
Hilton-hótelkeðjan, sem er með
um 5.400 eignir um allan heim og
tók á móti um 160 milljón gestum á
árinu 2017, hefur minnkað losun á
koltvísýringi um 30% og notar 20%
minna af vatni og orku á fermetra
heldur en á árinu 2008. Þessar að-
gerðir hafa sparað Hilton-hótel-
keðjunni 117 ma.kr. á síðasta ára-
tug með betri nýtingu. Hilton hefur
síðan sett stefnuna á að minnka
notkun á vatni um 50% og losun á
koltvísýringi um 61% fyrir árið
2030. Náttúruvernd og umhverfis-
vernd er verðmætasköpun og þess
vegna er mikilvægt að fyrirtæki og
stofnanir fari að huga að stefnu-
markandi áætlunum sem taka mið
af þessum mikilvægu málaflokkum
sem munu snerta allan atvinnu-
rekstur á næstu árum. Ísland á að
taka forystu í náttúruvernd og um-
hverfisvernd á heimsvísu og vera
fyrirmynd annarra ríkja í þessum
tveimur mikilvægustu málaflokkum
þessarar aldar.
Eftir Albert Þór
Jónsson »Umhverfisvernd,
náttúruvernd og
snjallar hugmyndir
munu verða helstu
þættir samkeppnis-
hæfni á 21. öldinni.
Albert Þór
Jónsson
Höfundur er viðskiptafræðingur með
MCF í fjármálum fyrirtækja og 30
ára starfsreynslu á fjármálamarkaði.
albertj@simnet.is
Náttúruvernd og umhverfis-
vernd er verðmætasköpun