Morgunblaðið - 13.02.2019, Blaðsíða 10
10
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 13. FEBRÚAR 2019
Björn Traustason, framkvæmda-
stjóri Bjargs íbúðafélags, segir
markmið félagsins að veita sem hag-
stæðast leiguverð til félagsmanna
ASÍ og BSRB. „Til að ná því mark-
miði leggur Bjarg
áherslu á að leita
aðferða til að
lækka kostnað og
stytta verktíma.
Mikil þróun á sér
nú stað í lönd-
unum í kringum
okkur þar sem
aukin áhersla er á
forsmíðaðar lausn-
ir. Bjarg mun fylgjast með þessari
þróun og nýta sér þær lausnir sem
styðja við kröfur um hagkvæmni
verkefna sem gerðar eru til félaga
sem eru fjármögnuð með stofn-
framlögum. Að velja dýrari lausnir
endurspeglast í hærra leiguverði,
þ.e. leigutakar borga,“ segir Björn
og undirstrikar að Bjarg sé leigu-
félag en ekki verktaki. Aðalverktaki
afli allra aðfanga í verkefnið.
Þá bendir hann á að Bjarg vinni
verkefni félagsins samkvæmt að-
ferðafræði sem feli í sér samvinnu
allra aðila, m.a. aðalverktaka. Unnið
sé að hönnun með skýr markmið um
kostnað og gæði. Ef markmið um
kostnað nást sé gengið til samninga
við aðalverktaka sem sjái um alla
framkvæmd og öflun aðfanga. Þessi
aðferðafræði hafi verið notuð ytra
með góðum árangri í yfir 30 ár.
ingar yrðu afhentar uppsettar á
verkstað. Nokkrir innlendir sölu-
aðilar tóku þátt og voru boðnar bæði
innlendar og innfluttar innréttingar.
Niðurstaða verðkönnunar var að
IKEA átti hagstæðasta verð. Bjarg
hefur lýst vilja til að nota IKEA-
innréttingar í fleiri verkefni en engar
skuldbindingar hafa verið gerðar og
munu verktakar halda áfram að leita
bestu verða hjá söluaðilum. Þeim
ber að fylgja áherslum Bjargs um
gæði aðfanga og gott aðgengi að
viðbótum og varahlutum á hag-
kvæmum verðum, bæði fyrir Bjarg
og leigjendur íbúða félagsins,“ segir
Björn og víkur svo að byggingu inn-
fluttra húsa fyrir Bjarg á Akranesi.
„Það verkefni var vel kynnt bæði á
vef Bjargs og Akraneskaupstaðar,
auk þess sem Skessuhorn fjallaði
um verkefnið í prent- og vefmiðli.
Þrátt fyrir góða kynningu komu eng-
in viðbrögð né boð frá verktökum á
svæðinu um að taka að sér verkefnið
á þeim 9 mánuðum sem liðu þar til
samið var um forsmíðuð hús byggð í
verksmiðju Byko í Lettlandi.
Bjarg tekur vel á móti öllum þeim
sem hafa áhuga á að koma að verk-
efnum félagsins og hvetur aðila til
að hafa samband. Lögð er áhersla á
reynslu og getu aðila til að ná sett-
um markmiðum um gæði og kostn-
að. Þá er lögð áhersla á að rétt verði
staðið að verkefnum félagsins og að
réttindi launafólks séu virt,“ segir
Björn.
„Lög um almennar íbúðir sem fé-
lagið starfar eftir kveða á um há-
marksbyggingarkostnað. Það er mik-
il áskorun að ná markmiðum laganna
um byggingarkostnað. Bjarg vinnur
að því að halda hönnun húsa félags-
ins innan kostnaðarramma í sam-
vinnu við aðalverktaka og hönnuði.
Hefðbundin leið hönnunar og útboðs
án aðkomu allra aðila felur í sér
óvissu um endanlegan kostnað þar
til hönnun og útboðsferli er lokið. Ef
tilboð eru ekki innan kostnaðar-
ramma þarf að endurhanna eða
hætta við verkefni með tilheyrandi
töpuðum tíma og hönnunarkostnaði.
Það er áhætta sem Bjargi er ekki
heimilt að taka,“ segir Björn.
Hann bendir á að Bjarg hafi í tví-
gang skilað lóðum þar sem ekki
reyndist hægt að byggja innan
kostnaðarramma. Það hafi verið
niðurstaða forhönnunar og þar með
hafi ekki tapast fé vegna vinnu við
fullnaðarhönnun og útboðsferli.
„Samið hefur verið við þrjá verk-
taka í kjölfar hönnunarferlis. Í öllum
tilfellum voru gerðir samningar um
fast verð. Þannig er komið í veg fyrir
að verkefnin geti hækkað á bygging-
artíma eins og dæmi sýna,“ segir
Björn og víkur að gagnrýni innlendra
aðila á að ÍAV samdi við IKEA um inn-
réttingar í hús Bjargs á Móavegi.
„Að gefnu tilefni er vert að nefna
að aðalverktaki gerði verðkönnun á
innréttingum vegna verkefnis við
Móaveg en óskað var eftir að innrétt-
Innlendir aðilar sýndu lítinn áhuga
BJARG FÉKK LÍTIL VIÐBRÖGÐ VIÐ KYNNINGU Á VERKEFNINU Á AKRANESI
Björn Traustason
BAKSVIÐ
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Drífa Snædal, forseti ASÍ, segir að
meðal annars hafi verið horft til
magns, afhendingartíma og kostnað-
ar við þá ákvörðun að flytja inn lettn-
esk einingahús fyrir Bjarg leigufélag.
Húsin verða sett saman á Akranesi.
Þar verða 33 leiguíbúðir fyrir fjöl-
skyldur og einstaklinga á vinnumark-
aði sem eru undir ákveðnum tekju-
og eignamörkum.
Þráinn E.
Gíslason, einn eig-
enda Trésmiðju
Þráins á Akra-
nesi, gagnrýndi í
samtali við Morg-
unblaðið í gær að
verkalýðshreyf-
ingin skyldi leita
til erlendra aðila
vegna þessara
framkvæmda.
Drífa segir að horft hafi verið til
nokkurra þátta við þá ákvörðun.
„Bjarg þurfti á sínum tíma að meta
kostnaðinn og hvernig hann kæmi
fram í leiguverði. Þá þurfti að meta
magnið, tímarammann og hvernig
byggja mætti íbúðirnar á sem
skemmstum tíma og á sem hag-
kvæmastan hátt. Þegar allt var til-
tekið var metið hagkvæmast að
ganga til samninga við Modulus ehf.
um einingahús byggð af BYKO í
Lettlandi,“ segir Drífa.
Settar saman á Íslandi
Morgunblaðið ræddi líka við Eyjólf
Eyjólfsson, stjórnarmann í Félagi
húsgagna- og innréttingaframleið-
enda, sem gagnrýndi að Bjarg skyldi
kaupa innfluttar innréttingar frá
IKEA.
Drífa segir innréttingarnar frá
IKEA verða settar saman af starfs-
fólki á Íslandi.
„Samsetning innréttinga fer fram
á Íslandi ásamt allri uppsetningar-
vinnu. Innlendir aðilar þurfa líka að
kaupa allt efni sem er skorið að
stærstum hluta til erlendis og sett
upp hérna á Íslandi. Þannig að að ein-
hverju leyti byggist þetta á misskiln-
ingi. Það fer fram heildarmat og
okkar markmið er að gera þetta sam-
kvæmt lögum og reglum. Okkar
markmið er líka að koma upp hús-
næði fljótt og örugglega og að ná hag-
stæðustu leigukjörum fyrir okkar
fólk, af því að við erum að bregðast
við neyðarástandi á húsnæðismark-
aði,“ segir Drífa.
Gert fyrir hennar tíð
Spurð hvernig Bjarg mat getu inn-
lendra framleiðenda til að byggja
íbúðirnar á Akranesi á tilsettum tíma
kveðst Drífa ekki hafa verið inni í
málum þegar ákvarðanir voru tekn-
ar. „Það var farið í mikla kynningu á
vegum Bjargs og í Akraneskaupstað.
Þrátt fyrir þessa miklu kynningu
komu engin viðbrögð eða óskir um að
taka þátt frá verktökum á svæðinu
meðan verkefnið var í undirbúningi.
Bjarg hefur hins vegar alltaf verið
opið fyrir því að ræða við alla verk-
taka og taka á móti öllum sem hafa
áhuga á að koma að þessum málum.
Árið 2017 auglýsti Bjarg eftir sam-
starfsaðilum um hagkvæmt húsnæði
á landsbyggðinni. Það voru líka lítil
viðbrögð við því. Reyndar sýndi tré-
smiðja á Akranesi því áhuga en ákvað
svo að taka ekki þátt,“ segir Drífa og
vísar til trésmiðjunnar Akurs.
„Það má líka halda því til haga að
eitt af skilyrðunum fyrir því að fá
stofnframlög frá Íbúðalánasjóði er að
leita nýjunga og hagkvæmra lausna.
Það eru engir aðilar sem bjóða sam-
bærileg einingahús smíðuð á Íslandi
og við erum að fá frá verksmiðju
Byko í Lettlandi. Þessi Modular-
hús,“ segir Drífa. Bjarg hafi alltaf
tekið öllum verktökum vel sem séu
tilbúnir að skoða lausnir.
Magnið skiptir máli
Áðurnefndur Þráinn E. Gíslason
gagnrýnir að verkalýðshreyfingin
segi laun á Íslandi alltof lág en telji
þau engu að síður ekki samkeppnis-
hæf. Í þessu sé fólgin mótsögn.
Niðurstaðan sé enda að innlend fram-
leiðsla sé of dýr, meðal annars vegna
launa.
Spurð um þetta sjónarmið vísar
Drífa aftur til afhendingartímans.
„Samkvæmt mínum upplýsingum
var ástæðan fyrir því að þetta var
gert í Lettlandi að framleiðandi hafði
möguleika til að gera þetta í því
magni og á þeim hraða sem við þurft-
um. Ég get líka sagt að það er ekki
fylgst jafn vel með neinum verkum og
þeim sem Bjarg er að vinna hér á Ís-
landi varðandi laun og aðbúnað.“
Fylgja íslenskum samningum
Drífa segir aðspurð að launakjör
þeirra lettnesku starfsmanna sem
munu setja saman húsin á Akranesi
verði samkvæmt íslenskum kjara-
samningum.
Rætt er um að Bjarg muni á næstu
árum reisa um 1.500 íbúðir. M.a. er í
undirbúningi að nýta innfluttar
timbureiningar í bland við stað-
steyptar lausnir á Kirkjusandi.
Spurð hvort tekið verði tillit til áð-
urnefndrar gagnrýni við næstu verk-
efni á vegum Bjargs segir Drífa að
áfram verði hert eftirlit með öllum
framkvæmdum hjá Bjargi.
„Ég reikna með að við höldum
okkar striki varðandi það að skoða
getu verktaka til framkvæmda og
hvernig hægt er að gera þetta fljótt
og örugglega og innan laga og
reglna,“ segir Drífa.
Hagkvæmast að flytja húsin inn
Forseti ASÍ segir það hafa verið metið hagkvæmast að semja við Byko í Lettlandi um hús fyrir Bjarg
Áhuga skorti innanlands Gagnrýni á notkun innfluttra innréttinga byggist að hluta til á misskilningi
Teikning/THG Arkitektar/Birt með leyfi
Nýbygging Fyrirhugað fjölbýlishús á vegum Bjargs við Urðarbrunn í Úlfarsárdal í Reykjavík.
Drífa Snædal
SKRIFSTOFUHÚSGÖGN
Síðumúli 35 | 108 Reykjavík | S. 568 2828 | www.holmris.is
Bjóðum uppá húsgögn
eftir marga fræga
húsgagnahönnuði.
Mörg vörumerki.
Innflutningur einingahúsa og innréttinga fyrir Bjarg leigufélag