Skessuhorn - 10.08.2000, Blaðsíða 10

10
FIMMTUDAGUR 10. ÁGÚST 2000

Það er ekkert óeðlilegt við það
þó stundum þurfi að leiðrétta í
vísnaþætti því oft er ótryggt fað-
ernið á þeim vettvangi. Hitt er
verra þegar þarf að leiðrétta leið-
réttingarnar en í sambandi við
botninn um Sing man ree er rétt að
taka ffam eftirfarandi. I upphafi
taldi ég hann vera eftir Helga Sæ-
mundsson en til að baktryggja mig
leitaði ég til fjölfróðs nágranna
míns sem fullyrti að hann væri eft-
ir Guðmund Sigurðsson. Eftir að
ég hafði birt þáttinn með þeim
upplýsingum hringdu í mig tveir
aðilar sem fullyrtu að botninn væri
eftir Helga Sæm og eftir að hafa
hringt í mann sem ég tel meðal
hinna ffóðustu um slíka hluti og
taldi einnig að bominn væri eftir
Helga birti ég leiðréttingu. Varla
var blaðið komið út þegar í mig
hringdi sonur Guðmundar og
sendi mér síðan í ffamhaldi af því
ljósrit af bæklingi sem gefinn var út
með vísum úr þessum þáttum þar
sem bominn er skilmerkilega
merkmr Guðmtmdi og kann ég
honum besm þakkir fyrir en þetta
bregður nokkru ljósi á þann vanda
að fara með rétt mál.
Þættir Sveins Ásgeirssonar, Já og
Nei, nutu feikna mikilla vinsælda á
sínum tíma og raunar finnst mér
líklegt að sú hugmynd Sveins að fá
þá snillingana Guðmund Sigurðs-
son, Helga Sæmundsson, Karl Is-
feld og Stein Steinarr til að boma
vísur í beinni útsendingu eigi
nokkum þátt í vinsældum stökunn-
ar á síðari árum, því engum
skólakrakka leiðist það af félögum
sínum að vera ekki viðræðuhæfur
um síðasta þátt og helsm snilli-
brögð hagyrðinganna í honum, en
það sem síast inn í barnssálina loð-
ir lengi við.
Svo aftur sé vikið að kverinu
góða þá em ekki í því vísur frá
fyrsta þættinum sem var í Borgar-
nesi en þar töldu snillingamir sig
ekki hafa staðið sig í stykkinu sem
skildi og sendu Borgnesingum
þessa kveðju að lokum:
Drýgðum vér ei dáðir slyngar,
drógu flestir ýsurnar.
Betur hefðu Borgnesingar
bomað sjálfir vísurnar.
Líklega hefur það verið í Borgar-
nesi sem eftirfarandi vísa varð til,
allavega finn ég hana ekki í kverinu
en man glöggt efdr henni úr út-
varpinu og líklega hefur það verið
Helgi sem botnaði:
Sá ég bak við svarta kletta
seli drepa kött.
Það er best að botna þetta
bara út í hött.
Onnur vísa sem örugglega er úr
Borgamesþættinum er þessi:
Sigga er eins og fólk er flest,
en fjömg yfir máta.
-Ef hún nær sér ekki í prest,
ætti’hún að fá sér dáta.
Fyrsti þátturinn sem birtdst í
kverinu er úr Sjálfstæðishúsinu í
Reykjavík og fyrsti fyrriparturinn
þar hljóðar svo:
Alltaf veitast mjög að mér
mæða, þreyta og leti.
Guðmtmdur:
Enginn breytir sjálfum sér
svo að heitið geti.
Smtm síðar kemur svo þessi:
Þó ég hafi aldrei átt
æfiláni að fagna.
Helgi:
Sá ég smndum dansa dátt
dráttarbátinn Magna.
Eftirfarandi bom ber það með
sér að vera aðsendur:
Læt ég dátt að þínum þætti
þó að máttinn vanti að svara.
Helgi:
En væri gátmð ef ég ætti
ein í háttinn svo að fara.
í Keflavík fengu þeir snillingar
eftirfarandi fyrripart til meðhöndl-
unar:
Það er allra manna mál,
að miklu skáldin ljúgi.
Helgi:
En vísan snjalla vorri sál
vængi fleyga búi.
Guðmundur velti því nokkuð
fyrir sér hvort þama væri átt við að
skáldin ljúgi miklu eða að það væm
aðeins miklu skáldin sem lygju en
botnaði svo:
En ég vona að engin sál
um okkur slíku trúi.
Og þar kom einnig þessi fyrir:
Þokuslæðan þykk og há
þétt nú læðast tekur.
Helgi byrjaði:
Upp um hæðir, út við sjá
Guðmundur bætti við:
úr þér kvæðið lekur.
Tvisvar komu þeir félagar frarn á
Akureyri og frá fyrri þættinum er
þetta:
Boma skaltu maður minn
með svo ekki leki.
Guðmundur:
Passar upp á pelann sinn
Pémr erindreki.
Sömuleiðis þetta:
Dýra bragi boma þeir,
búnir andans skarti.
Guðmundur:
Þó er meira en meðalleir
í ntörgum fyrriparti.
Frá seinni Akureyrarþættinum er
til dæmis þessi fyrripartur:
Leiðir allar einn ég geng,
undan hallar fæti.
Karl:
Off ég lalla í einum keng
efrir Vallarsttæti.
Og einnig:
Ekki neinum inna skal
eða færa í letur.
Helgi:
Hvað meyjarnar í Djúpadal
dreymdi í fyrravetur.
Ekki verður kverinu góða flett
meir að sinni en hver veit nema þar
verði leitað fanga síðar. Að endingu
vil ég koma því á ffamfæri að er-
indið sem ég spurði um höfund að
í síðasta þætti mun vera eftir Heið-
rek Guðmundsson ffá Sandi og vís-
an „Illt er að halla á ólánsmann” er
efrir Gísla Gíslason í Hjaltastaða-
hvammi en ekki Bjarna Gíslason og
mun ort um þann fræga Sölva
Helgason.
Með þökk fyrir lesturinn,
Dagbjarmr Dagbjartsson
Refsstöðum, 320 Reykholt
S 435 1367.
Sorpfréttamennska
Mamma amast stundum við því hvað ég get verið viðutan, en aldrei datt mér í hug
að það væri þvflíkur ljóður á mínu ráði að það þyrftí að vara við mér í helsta héraðs-
fféttablaði Vesturlands, Skessuhomi, og þar að auki í hinu víðlesna síðdegisblaði DV;
hvað þá að ég hefði nokkum tíma getað ímyndað mér að virðulegusm embættismenn
Akraness tækju að sér að hengja þrjótinn.
Eg þakka heiðurinn.
Jón Pálmi Pálsson, bæjarritari, skrifar að ffétt sem ég flutti á Stöð 2 um sorphirðu-
mál á Akranesi hafi gengið út á að „bæjarbúar væra ‘fi'flaðir’ til að flokka sorp sem
síðan færi í sömu gryfjuna og urðað í stað þess að endurvinna pappa, blöð og fernur
eins og áður var gert.“ Síðan segir hann: „Fréttamaðurinn kaus hins vegar að ‘gleyma’
að geta þeirra ástæðna sem lágu að baki?“
Þar sem bæði móðir mín og bæjarritarinn á Akranesi era sammála um að ég sé
gleyminn, þorði ég alls ekki að treysta á mitt stopula minni heldur fletti upp fféttinni,
svo að ég gæti farið í saumana á henni og leiðrétt það sem missagt hafði verið.
Fréttin fjallaði um ákvörðun bæjarstjómar Akraness að hætta að aka með pappír í
endurvinnslu til Sorpu í Reykjavík, en fara þess í stað með hann í sorphirðuna vest-
ur í Fíflholt á Mýrtun og grafa hann þar með öðra sorpi. Þrátt fyrir það er enn not-
ast við endurvinnslugámana.
Um þetta hefur ítrekað verið fjallað í Skessuhomi, fullyrt að það leggist þungt í
Skagamenn að flokka sorp til einskis og látið að því liggja að örneffiið Fíflholt væri
réttnefiii. Eg minnist þess þó ekki að yfirvaldið á Akranesi hafi húðstrýkt samfélags-
rýni Skessuhoms opinberlega - enda man ég ekki fyrir hom, eins og áður segir.
Spumingin er hins vegar þessi: 'Gleymdi' ég í ffétt minni að greina ffá ástæðum
þess að bæjarstjómin ákvað að fleygja flokkuðu sorpi með öðram úrgangi fremur en
að endurvinna það? Svarið kom mér minnislausum vesalingnum á óvart, ekki síst
með hliðsjón af hörðum ádrepum bæjarritarans í blöðunum. Hann segir nefnilega
sjálfur í viðtali í fréttinni að fjárhagslegar ástæður liggi að baki þessari ákvörðun og
haft er eftir honum „að bæjarfélagið spari um 8-10 milljónir króna við að urða papp-
írinn í Fíflholtum á Mýrum?“ Þama, í ffétt Stöðvar 2, era ástæðumar ffam komnar,
sem hann auglýsir eftir í Skessuhomi og DV.
Mér er næst að halda að gleymska mín sé bráðsmitandi.
En fegin erum við marnma, að ég þurfi hvorki að „endurvinna“ fféttina né biðjast
afsökunar. Bæjarritarinn á Akranesi hlýtur líka að taka gleði sína á ný, þegar hann sér
að áhorfendur Stöðvar 2 - og nú lesendur Skessuhoms og DV - hafa fengið að kynn-
ast öllum hliðum málsins.
En einu vil ég alls ekki 'gleyma', og það er að þakka bæjarritaranum fyrir góðar
móttökur á Akranesi. Eg held að ekki þurfi að eyða fleiri dálksenttímetram undir
rétta ffétt Stöðvar 2 um sorphirðumál Akumesinga. Eg er hins vegar ekki jafnviss um
að umræðum um sorphirðumál bæjarbúa sé þar með lokdð. En minni aumu persónu
má halda utan við þá umræðu hér eftir.
Jóhann Hlíðar Harðaison,
frétta?naður Stöðvar 2
Öll umframmjólk í samlag
Stýring í mjólkurffamleiðslu á Islandi byggir á því að firndið
er svokallað heildargreiðslumark sem á að endurspegla þörf
markaðarins fyrir mjólk í eitt ár. Þetta heildargreiðslumark
skjptist síðan í greiðslumark framleiðenda. Tveir megin eftia-
þættir mjólkurinnar era prótein og fita. Það gerir málið flókn-
ara að markaðurinn þarf ekki jafn mikið af þessum efnaþáttum.
Þannig má segja að nú þurfi markaðurinn prótein úr allt að 105
milljónum lítra mjólkur en fitu úr 99 milljónum lítra mjólkur.
Þegar afurðastöðvarnar gera upp við bændur greiða þær þannig
fyrir mjólkina að próteinið vegur 75% en fitan 25%. Það heild-
argreiðslumark sem reiknað er ár hvert, er fundið með því að
margfalda prótein- og fitusölu með þessum hlutföllum. Það gef-
ur því auga leið að til viðbótar því próteini sem kemur úr mjólk
innan greiðslumarks, þarf mjólkuriðnaðurinn að kaupa viðbót-
arprótein til að mæta þörfum markaðarins. Þannig vora keypt-
ar um 5,6 miljónir lítra af umframmjólk á síðasta verðlagsári.
Þær próteinbirgðir sem þá urðu til munu væntanlega klárast á
næsta verðlagsári, en þær gera að verkum að ekki era forsendur
til-að greiða fyrir umframmjólk með sama hætti nú og í fyrra.
Þegar einstakir bændur hafa framleitt upp í greiðslumarldð er
gjarnan talað um umffammjólk. Að því gefnu að hún sé góð vara
á hún að koma í samlag, það er bændur eiga að halda áfram að
leggja inn þó kvótinn sé búinn. Til þess liggja a.m.k. fjórar á-
stæður:
1. Það greiðslumark sem hver innleggjandi hefur til ráðstöfun-
ar er reiknað út frá þörfum markaðarins í eitt ár. Því bera
greiðslumarkshafar ábyrgð á að ekki verði svo miklar sveiflur í
innvigtun að mjólk vanti í ferskvörar í einhvern tíma.
2. Alltaf er eitthvað ónotað af greiðslumarki. Það sem ónotað er
gengur til þeirra sem leggja inn umffam eigið greiðslumark.
3. Aætlað er að útflutningsverð fyrir umframmjólkina verði
u.þ.b. 2 kr/ltr.
4. Síðasta verðlagsár leyfði afkoma mjólkuriðnaðarins að
greiddur væri arður til framleiðenda og var hann greiddur á alla
innlagða mjólk, þá þrjár krónur á lítra.
Það era því bæði stéttarleg og peningaleg rök fyrir því að alla
mjólk eigi að leggja inn í samlag.
Þórólfur Sveinsson,
fomiaður Landssambands kúabænda
Heygarb&harnib
í skápnum
Kona noklcur tók sér elskhuga
sem heimsótti hana á daginn á
meðan maður hennar var í vinnu.
Á meðan ástarfundum stóð lok-
aði hún níu ára gamlan son sinn
inn í fataskápnum í svefnher-
berginu. Ein daginn kemur eig-
inmaðurinn óvænt heim og felur
elskhuginn sig í skápnum hjá
drengnum. Þeir standa í hálf-
rökkrinu um stund eða þar til
strákur segir:
“Það er dimmt héma.”
“Já, svo mikið er víst.”
“Ég á hafhaboltakylfu.”
“Það er fínt.”
“Viltu kaupa hana?”
“Nei.”
“Pabbi er þama ffammi.”
“Allt í lagi. Ég skal kaupa hana.
Hvað kostar hún?”
“Tíu þúsund.”
“Það er aldeilis. Allt í lagi, ég
kaupi.”
Viku seinna er elskhuginn
mættur á ný. Strákurinn er settur
inn í skáp. Og eiginmaðurinn
birtist óvænt á nýjan leik. Elsk-
huginn flýr inn í skápinn. Þeir
standa þarna í rökkrinu um stund
eða þar til strákur segir:
”Það er dimmt hérna.”
“Já það er dimmt.”
“Ég á hafnarboltahanska.”
“En skemmtilegt.”
“Viltu kaupa hann?”
Minnugur síðustu viku segir
maðurinn: “Auðvitað. Hvað
kostar hann?”
“Þrjátíu þúsund.”
“Ljómandi.”
Helgina á eftir vill faðirinn
leika hafnarbolta með syni sínum
en þá segir strákur: “Ékki hægt
pabbi. Ég seldi manni kylfuna og
hanskann.”
“Jæja já. Og á hvað mikið?”
“Fjörutíu þúsund.”
“Sonur minn, það má ekki hafa
fé af fólki. Þetta er samasem
þjófnaður. Nú föram við í kirkju
ogjtú játar syndir þínar.”
I kirkjunni ganga þeir að
skriftarstólnum. Strákurinn sest
inn. Litli hlerinn opnast og
presturinn býr sig undir að hlýða
á syndarann. “Flvað hefur þú
syndgað, minn lcæri.”
“Það er dimmt hérna,” segir
drengurinn.
“Ætlarðu að byrja á þessum
andskota einu sinni enn.”
Aðfferð
Dvergvaxin kona kemur til
heimilislæknisins og kvartar und-
an þvf hvað henni sé alltaf óskap-
lega illt í klofinu þegar rignir.
Læknir biður konuna að hysja
upp um sig kjólinn og lætur hana
standa uppi á borði sökum þess
hve smávaxin hún er. Hann rann-
sakar hana hátt og lágt (aðallega
lágt) en finnur ekkert athugavert,
enda þurrt í veðri. Biður hann
hana því að koma aftur ef sárs-
aukinn tekur sig upp. Tveim
dögum síðar gerir úrhelli og
stendur heima að sú stutta er
mætt til læknisins sárkvalin í
klofinu. Rekur lækrúr hana upp á
borð eins og í fyrra skiptið og
lætur hana hysja upp um sig kjól-
inn. Gengur nú sjúkdómsgrein-
ingin betur en síðast því hann sér
undir eins hvað amar að. Tekur
hann sér f hönd sax eitt ógurlegt
og fer þegar að óperera þama
undir kjólnum og er atgangurinn
mikill. Að því búni lætur hann
frúna spásséra einn rúnt um
læknastofuna. Kennir hún sér
einskis meins og hrósar lækni
fyrir þá stórkostlegu náðargáfu
að hafa ópererað hana með full-
konmum árangri og það án þess
að hún hafi svo mikið sem fiind-
ið fyrir því. Hvemig í ósköpun-
um harrn hafi farið að þessu skilji
hún bara ekki. “O, eldci var það
nú merkilegt”, svarar Iæknir, “ég
skar bara nokkra senttmetra ofan
af stígvélunum þínum”.