Morgunblaðið - 26.07.2019, Síða 13

FRÉTTIR 13Erlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 26. JÚLÍ 2019
Húðfegrun ehf | Vegmúli 2 | Sími 533 1320 | www.hudfegrun.is
Tímapantanir í síma533 1320
Við tökumvel ámóti ykkur í Vegmúla2
Náttúruleg fylling
í varir, hrukkur og
andlitsmótun
Gelísprautun
NeauviaOrganic
Bogi Þór Arason
bogi@mbl.is
Boris Johnson, nýr forsætisráðherra
Bretlands, skipaði einarða brexit-
sinna í æðstu embættin í mestu upp-
stokkun á ráðherraliði bresks
stjórnarflokks í sex áratugi. Val hans
á ráðherrum sýnir að hann er stað-
ráðinn í því að standa við loforð sitt
um að Bretland gangi úr Evrópu-
sambandinu 31. október, með eða án
samnings um útgönguna. Ráðherra-
valið er einnig talið til marks um að
nýi forsætisráðherrann sé að búa sig
undir þann möguleika að kosningum
verði flýtt.
„Forsætisráðherranum sem tekur
þessar ákvarðanir liggur á. Þetta er
leiðtogi sem er í kapphlaupi við tím-
ann,“ segir Laura Kuenssberg,
stjórnmálaskýrandi breska ríkisút-
varpsins. „Forsætisráðherra sem á
örfáum mánuðum þarf að ná fram því
sem forvera hans í embættinu tókst
ekki á þremur árum. Lið Boris John-
sons hefur verið sett saman með eitt
markmið í huga – að hjálpa honum að
efna loforðið sem hann hefur gefið, að
tryggja að landið gangi tímanlega úr
Evrópusambandinu.“
Brexit-sinnar ráða ferðinni
Johnson skipaði 31 embættismann
sem getur setið fundi ríkisstjórnar-
innar. Rúmur helmingur ráð-
herranna í stjórn Theresu May, eða
sautján, er ekki í nýju stjórninni,
nokkrir þeirra sögðu af sér en öðrum
var vikið frá. Bresk dagblöð lýstu
uppstokkuninni sem „pólitísku blóð-
baði“ og mestu uppstokkun í ráð-
herraliði stjórnarflokks í nútímasögu
Bretlands.
Um helmingur embættismann-
anna í nýju ríkisstjórninni (en aðeins
sjö í stjórn May) studdi útgöngu
Bretlands úr ESB í þjóðaratkvæðinu
í júní 2016 þegar hún var samþykkt
með 52% atkvæða. Hinn helmingur-
inn greiddi atkvæði á móti útgöng-
unni, þannig að það væri rangt að
halda því fram að nýja stjórnin væri
eingöngu skipuð hörðum brexit-sinn-
um. Johnson skipaði hins vegar ein-
arða stuðningsmenn brexit í flest
valdamestu embættin.
Fjórir af fimm valdamestu ráð-
herrunum í stjórn Johnsons greiddu
atkvæði með brexit í þjóðaratkvæð-
inu fyrir þremur árum, að sögn
stjórnmálaskýranda The Telegraph.
Þeir eru, auk forsætisráðherrans,
Dominic Raab, sem var skipaður
utanríkisráðherra, Priti Patel innan-
ríkisráðherra og Michael Gove sem
fær það hlutverk innan ríkisstjórnar-
innar að búa í haginn fyrir mögulega
útgöngu úr ESB án samnings.
Fimmti ráðherrann, Sajid Javid,
sem er nú fjármálaráðherra, greiddi
atkvæði gegn brexit fyrir þremur ár-
um en flestir andstæðingar aðildar að
Evrópusambandinu telja hann nú
með brexit-sinnum. Javid var við-
skiptaráðherra á þessum tíma og
hafði lýst sér sem efasemdamanni
um Evrópusambandið, kvaðst vera
andvígur auknum samruna aðildar-
ríkjanna. Hermt er að þáverandi for-
sætisráðherra, David Cameron, og
fjármálaráðherrann George Osborne
hafi talið Javid á að styðja aðild að
ESB í þjóðaratkvæðinu þar sem þeir
hafi talið það óviðunandi að viðskipta-
ráðherra landsins beitti sér fyrir
brexit.
Eftir að útgangan var samþykkt í
þjóðaratkvæðinu hefur Javid lagst
gegn tillögum um að Bretland verði
áfram í tollabandalagi og innri mark-
aði ESB og hann var eini keppinaut-
urinn í leiðtogakjöri Íhaldsflokksins
sem var sammála Boris Johnson um
að Bretland yrði að ganga úr ESB 31.
október og ekki kæmi til greina að
seinka útgöngunni í þriðja skipti.
Sajid Javid var innanríkisráðherra
í stjórn May. Hann er 49 ára, hag-
fræðingur að mennt og starfaði fyrir
banka í átján ár og var um tíma í
stjórn Deutsche Bank. Javid er sonur
innflytjenda frá Pakistan og fyrsti
múslíminn í embætti fjármálaráð-
herra Bretlands.
Íhaldssöm í samfélagsmálum
Priti Patel innanríkisráðherra er
47 ára og af indverskum ættum. For-
eldrar hennar fluttu búferlum frá
Indlandi til Úganda en fóru þaðan til
Bretlands árið 1972 þegar einræðis-
herrann Idi Amin vísaði asískum íbú-
um úr landi.
Patel var ráðherra þróunaraðstoð-
ar í stjórn May en lét af embætti eftir
að skýrt var frá því að hún hefði átt
fundi með ráðamönnum í Ísrael án
þess að segja breska utanríkisráðu-
neytinu frá því þegar hún var þar í
sumarfríi í ágúst 2017. Patel lagðist
eindregið gegn brexit-samningi May
við ESB og greiddi þrisvar atkvæði
gegn honum á þinginu. Hún er álitin
íhaldssöm í samfélagsmálum, greiddi
t.a.m. atkvæði gegn frumvarpi um að
heimila hjónabönd samkynhneigðra
para árið 2013. Hún lýsti yfir stuðn-
ingi við dauðarefsingar fyrir nokkr-
um árum en segir núna að hún sé
ekki lengur hlynnt þeim. Hún hefur
hvatt til þess að tekið verði harðar á
glæpum og viðbúið er að hún beiti sér
m.a. fyrir aðgerðum til að fækka
morðum og hnífaárásum í Lundún-
um.
Dominic Raab utanríkisráðherra
er 45 ára. Hann var brexit-ráðherra í
stjórn May en sagði af sér í fyrra
vegna andstöðu sinnar við útgöngu-
samning hennar við ESB. Raab hefur
sagt að hann myndi ekki leggjast
gegn því að þingið yrði sent heim ef
þörf krefði til að koma í veg fyrir að
það hindraði útgöngu úr ESB án
samnings.
Sagður taka áhættu
Sumir stjórnmálaskýrendur telja
að Johnson hafi tekið áhættu með
vali sínu á mönnum í æðstu ráðherra-
embættin og aukið líkurnar á því að
andstæðingar brexit án samnings á
meðal þingmanna Íhaldsflokksins
felli ríkisstjórnina eftir að sumarhléi
þingsins lýkur í byrjun september.
Stjórnin er aðeins með þriggja sæta
meirihluta á þinginu og líklegt er að
hann minnki í tvö sæti í aukakosn-
ingum í Wales í ágúst.
Með vali sínu á mönnum í æðstu
ráðherraembættin sendir Johnson
leiðtogum Evrópusambandsins skýr
skilaboð um að honum sé full alvara
með yfirlýsingum sínum um að Bret-
land gangi úr Evrópusambandinu án
samnings 31. október fallist þeir ekki
á kröfu hans um breytingar á brexit-
samningnum. Talið er að sumir
þeirra sem Johnson vék úr ráðherra-
liðinu hefðu stutt stefnu hans væru
þeir í stjórninni en sú ákvörðun hans
að hafna þeim geti orðið til þess að
þeir snúist á sveif með andstæðing-
um hans í þingflokki íhaldsmanna.
„Brexit-sinnar hafa verið sakaðir
um að hafa ekki axlað ábyrgð. Eftir
þessa uppstokkun geta þeir ekki ver-
ið sakaðir um það,“ skrifaði Paul
Goodman, ritstjóri Conservative-
Home, vefseturs breskra íhalds-
manna. Hann bætti við að enginn
gæti velkst í vafa um að það væru
brexit-sinnar sem réðu ferðinni í
stjórninni. Hann telur að margir
þessara manna séu ekki aðeins ein-
arðir stuðningsmenn brexit heldur
einnig tilbúnir í kosningar.
Brexit-sinnar hafnir til valda
Dæmigerður flokksfélagi: karlmaður, hvítur, miðaldra, vel stæður
Karlmaður
B. Johnson J. Hunt
71%
Meðalaldur: 57 ára Hvítur
18-4424%
33%
44%
45-64
65 +*
* Námundað að næstu heilu tölu
Samfélagsstaða
Stjórnendur,
sérfræðingar,
sérmenntaðir, aðrir
Faglært og ófaglært verkafólk, atvinnulausir
1953
1990
Mars 2018
Kjörsókn: 87%
2019
124.000
160.000
160.000
66% 34%
0,3% af kjósendunum
66
milljónir
félagar í Íhaldsflokknum
46,8
milljónir
Fjöldi íbúa
Atkvæðagreiðslan Félagar í Íhaldsflokknum
Kjósendur
(2017)
400.000
2,8
milljónir
86%
14%
97%
Hverjir kusu Boris Johnson?
Heimildir: esrcpartymembersproject.org, ONS, fjölmiðlar.
(Tölur frá flokknum)
32% eru með meira en
50.000 pund í árslaun
(jafnvirði 7,6 milljóna kr.)
Kosið var á milli þeirra
tveggja eftir að átta aðrir
féllu út í atkvæðagreiðslum
313 þingmanna flokksins
Nýi forsætisráðherrann var kjörinn leiðtogi Íhaldsflokksins í póstkosningu skráðra félaga í flokknum
 Johnson sendi ESB skýr skilaboð með því að velja einarða brexit-sinna í æðstu embætti í mesta
„pólitíska blóðbaði“ í Bretlandi í sex áratugi  Kann að hafa aukið líkur á að kosningum verði flýtt
AFP
Fyrsti fundurinn Boris Johnson á fundi nýrrar ríkisstjórnar sinnar í gær.
„Óaðgengileg“ krafa
» Michael Barnier, aðalsamn-
ingamaður Evrópusambands-
ins, sagði í gær að krafa Boris
Johnsons um breytingar á
brexit-samningi Theresu May
við ESB væri „óaðgengileg“.
Jean-Claude Juncker, forseti
framkvæmdastjórnar ESB,
sagði að leiðtogaráð ESB hefði
ekki umboð til að samþykkja
kröfuna.
» Johnson áréttaði kröfu sína
um breytingar á brexit-
samningnum í fyrstu ræðu
sinni í neðri deild breska
þingsins í gær.
» Forsætisráðherrann kvaðst
helst vilja að nýtt samkomulag
næðist um brexit en ætla að
hraða undirbúningi útgöngu án
samnings ef ESB samþykkti
ekki kröfuna. Hann sagði að
samningurinn væri „óvið-
unandi“ fyrir bresku þjóðina og
þingið sem hefur hafnað hon-
um þrisvar.