Úti - 15.12.1931, Blaðsíða 39
Ú T I
37
við vissan eiginleika, sem er ákaflega
mikilvægur til eflingar sjálfsþroskans.
Og hann birtist oftast i næmleika fyrir
ýmsum myndum lifsins og auði tilver-
unnar.
Efniviður.
Hjer á landi er birkið eina trjátegund-
in, sem telja má mjög hagfelt fyrir trje-
skurð, þvi að það er fremur mjúkt og
þjett, og heilbrigð trje hafa fagran blæ
og frískan. Þegar trje eru tekin upp skal
þess gætt að láta þau ekki liggjalengimeð
berkinum, því að i honum er sterkt lit-
arefni sem gengur með timanum inn i
trjeð, auk þess sem börkurinn hindrar
það frá að þorna. Birki er fremur vatns-
ríkt trje, og' mjög næmt fyrir þurki og
raka, eins og flestar góðar trjátegundir,
þarf þvi að gæta nákvænmi við þurkun
þess, að öðrum kosti er hætta á þvi, að
rifur mvndist og stækki smámsaman, á
meðan á þurkuninni stendur. Sje birki
liaft innanliúss verður að forðast að setja
það nærri ofni, og helst skyldi líma papp-
ír fyrir endana á bolunum, en sje það
geymt úli, sem einungis er hægt að sumri
til og i skjóli fyrir regni, er áhætta að
láta sterka sól skína á það. Nauðsynlegt
er að efniviður til trjeskurðar sje að fullu
þur í gegn áður en hann er notaður (sje
um nýtt birki að ræða, þornar það ekki
á skemri tíma en 10—12 mánuðum) því,
að öðrum kosti aflagast hinn unni hlut-
ur, og fifnar eftir að honum er lokið.
í trjáiðnaðarframleiðslu lieimsins eru
frernur fáar tegundir, sem telja má not-
hæfa i góða skrauthluti. Hinar mörgu
tegundir greinast síðan í flokka, sem eru
mjög mismunandi að gæðum. I timbur-
verslunum hjer eru ekki fáanlegar aðr-
ar tegundir en þær sem eru notaðar i
liúsgögn, einkum eik, mahógni og fura.
Þessar tegundir geta verið ágætar, en
oft er þessi viður grófur og laus i sjer,
og þá litt liæfur fyrir trjeskurð. Þær
tegundir, sem einkum eru liagfeldar, og
flestar timburverslanir geta útvegað eru
þessar: Linditrje, sem er mjúkt og þjett,
litur rauðleitur. Eik, af henni eru mjög
mismunandi tegundir, fínar og mjúkar,
iiarðar og grófar, litur ljósbrúnn eða gul-
leitur. Perutrje, er fremur hart en gott
að vinna í það, litur ljósrauður og blæ-
fagur. Ahorn, er fast i sjer og hart, en
þó gott að vinna í það, litur hvitur.
Mahógni, af því eru mjög mismunandi
tegundir, litur ljósrauður. Þá mætti nefna
hnottrje o. fl.
Teikning.
Fyrir þá sem ekki hafa fengið neina
tilsögn i dráttlist, og eiga ekki kost á að
njóta hennar, er mjög áríðandi að teikna
alt á sem einfaldastan hátt, eða með öðr-
um orðum, að fá fram heildarlínurnar,
því að þær línur einkenna fyrst og fremst
fyrirmyndina. Það verður auðveldasta
aðferðin, og með næniu auga og æfingu,
fæst smámsaman betri árangur og jafn-
liliða þvi lærist að sjá lilutina glöggar
en áður. Ráðlegast er, áður en byrja skal
á teikningu, að virða vel fyrir sjer fyrir-
myndina, byggingarlag hennar og hlut-
föll, og einkenni þau er í lienni felast.
Draga skal síðan heildarlínurnar mjög
lauslega svo að liægt sje að ná göllum í
burtu með strokleðri. Best er að nota
teiknipappír ef þess er kostur, en annars
má einnig nota fremur sterkan umbúðar-
jjappír og verður jjað ódýrara.
Grundvöllurinn fyrir ]jví að geta teikn-
að rjett, er að jiekkja fjarlægðarlögmálið
(])erspektiv), sem liggur í jjví hvernig
hluturinn eða landslagið kemur fyrir
sjónir álengdar og á Iivern Iiátt línur
dragast saman eftir jjví sem fjarlægðin
vex. Ennfremur er j)að fólg'ið í |)ví
hvernig fletir koma fyrir sjónir, eftir því
Iivernig á ])á er litið, t. d. ofanfrá, ská-
lialt á lilið eða neðan frá.
Sje um flatarskreytingu að ræða, er
oft heppilegt að draga fyrst hjálparlin-
ur, skifta fletinum jjannig i hluta, og