Hlynur - 15.02.1974, Blaðsíða 3

Auk þess hafði farið fram ull-
arvinnsla á Akureyri frá því fyr-
ir aldamót, á árunum 1897-1902
undir heitinu „Tóvélar Eyfirð-
inga“ og frá 1902 rekin af félagi
sem bar heitið „Verksmiðjufé-
lagið, Akureyri“, en þetta félag
hafði árið 1907 stofnsett verk-
stniðju, sem bar heitið „Klæða-
veiksmiðjan Gefjun“. Þessa
verksmiðju keypti Sambandið af
erksmiðjufélaginu árið 1930, en
um þær mundir var hún lítið
yrirtæki og framleiðsla hennar
afði þá undangengin ár verið
að dragast saman. í dag er þessi
verksmiðj a hins vegar orðin
stærsta ullarverksmiðja lands-
ins, og þarf naumast að taka
íram, að það er Ullarverksmiðj-
an Gefjun, sem þar er um að
^æða. Siðan hélt þróunin áfram
einnig á sviði ullariðnaðarins,
°g árið 1931 setti Sambandið upp
tvser saumastofur til að sauma
karlmannafatnað úr dúkafram-
leiðslu Gefjunar. Var önnur
Þeirra sett upp á Akureyri, en
hin i Reykjavík. Loks er svo að
geta þess, að árið 1932 stofnsetti
Sambandið ásamt Kaupfélagi
Eyfirðinga tvær verksmiðjur á
Akureyri. Það voru Kaffi-
hrennsla Akureyrar, sem brenn-
ir °g malar kaffi, og Sápuverk-
sniiðjan Sjöfn, sem framleiddi
fyrst i stað aðeins sápur og
fLottaefni, en eftir að meiri
fjölbreytni varð í framleiðslu
nennar, var nafninu breytt í
'fnave.ksmiðjan Sjöfn, sem
nún heitir nú.
. ~~ Og hverjir eru svo helztu
afangarnir í iðnaðaruppbygg-
^ngunni síðan?
Þar er einkum að nefna
knð, að árið 1947 keypti Sam-
handið Prjónastofu Ásgríms
Stefánssonar á Akureyri, sem nú
heitir Fataverksmiðj an Hekla
°g starfrækir þar mjög fjöl-
f ORSÍÐAN: SavibandsverksmiSjurnat
" Akureyri 1970, þegar nýja sútunin
' Lengst undan) var að byrja starf-
semi.
Ilarry
Frederiksen.
þættan iðnað. Næst má svo
nefna, að árið 1953 var hafin
framleiðsla á rafmótorum i Raf-
vélaverksmiðjunni Jötunn, og
var það aðallega gert til að koma
á markaðinn einfasa súgþurrk-
unarmótorum fyrir sveitir lands-
ins, þar sem erfitt reyndist að fá
keypta erlendis frá mótora af
þeirri stærð, sem hentuðu súg-
þurrkuninni. Þá er og síðast en
ekki sízt að geta um nýju sút-
unarverksmiðjuna á Akureyri.
Fyrsta skóflustungan i grunni
hennar var tekin 7. júní 1969,
en þegar hinn 8. maí árið eftir
voru fyrstu gærurnar teknar þar
til vinnslu, og formleg starfsemi
hennar hófst siðan hinn 25. júlí
1971. Gólfflötur þessarar verk-
smiðju er 4.500 fermetrar og
rúmmálið um 30.000 rúmmetr-
ar, en hún er þannig byggð, að
stækka má hana um 50%, þann-
ig að hún geti unnið um 450 þús-
und gærur árlega. Hinsvegar
hefur ekki verið ráðizt í þá
framkvæmd enn þá, þó að það
hefði verið æskilegt, og má fyrst
og fremst rekja það til vöntunar
á iðnverkafólki á Akureyri. Þá
má hér einnig nefna Hugmynda-
bankann, sem stofnaður var
1970, en hann hefur safnað til-
lögum að ýmsum handunnum
vörum úr íslenzku ullarbandi og
lopa frá Gefjun og að margs
konar föndurvörum úr íslenzk-
um loðgærum frá Iðunni á Ak-
ureyri og i framhaldi af því
skipulagt framleiðslu á þessum
vörum til útflutnings. Og auk
þess sem ég hef talið hérna hafa
svo veiksmiðjurnar stöðugt ver-
ið í endurnýjun á undanförnum
árum, bæði með endurbygging-
um og stækkunum og með því
að vélakostur þeirra hefur verið
aukinn og endurbættur, svo að
óhætt mun að segja, að þær séu
HLYNUR 3