Morgunblaðið - 16.10.2019, Page 16
16 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 16. OKTÓBER 2019
✝ Ásta Þórðar-dóttir fæddist
í Vestmannaeyjum
16. október 1930.
Hún lést á Hrafn-
istu í Reykjavík
19. september
2019.
Foreldrar henn-
ar voru Katrín
Guðmundsdóttir
húsfreyja, f. 24.10.
1892, d. 28.11.
1974, og Þórður Stefánsson, út-
gerðarmaður og skipasmiður í
Vestmannaeyjum, f. 15.6. 1892,
d. 9.11. 1980. Börn þeirra voru
Þórður Guðmann, f. 17.6. 1914,
d. 19.8. 1986, Guðmundur, f.
20.2. 1916, d. 30.1. 1936, Rut
Gróa, f. 25.5. 1917, d. 10.6.
1995, Sigurður, f. 28.9. 1918, d.
14.6. 1940, Björn, f. 13.12.
1919, d. 31.3. 1994, Stefán, f.
19.3. 1921, d. 29.4. 1945, Guð-
björg Anna, f. 29.10. 1922, d.
8.2. 1940, Grímur Gísli, f. 5.4.
1925, d. 18.7. 1925, Vilborg
Alda, f. 22.11. 1926, d. 25.8.
1938, Þóra, f. 2.6. 1929, d. 16.3.
2014, Ásta, f. 16.10. 1930, d.
19.9. 2019, og Birna, f. 10.6.
1933, d. 17.8. 1990.
Ásta giftist árið 1951 Theo-
dóri S. Georgssyni lögfræðingi,
f. 5.2. 1927, d. 5.10. 2015. Theo-
dór var sonur hjónanna Georgs
Gíslasonar, kaupmanns í Vest-
mannaeyjum, f. 1895, d. 1955,
3) Georg, f. 20.3. 1955. 4) Þórð-
ur, f. 8.7. 1957. Maki Guðrún
H. Guðnadóttir, f. 28.6. 1961.
Börn: a) Fannar Örn. Maki
Berglind Ósk Einarsdóttir.
Sonur Askur Breki. Fyrir átti
Fannar soninn Dag Örn og
Berglind soninn Kristófer. b)
Snævar Freyr. c) Ásta. Sonur
Fannar Freyr. Barnsfaðir Ósk-
ar Friðbertsson. Fyrir átti
Þórður Kjartan. Maki Rann-
veig Sverrisdóttir. Börn: Már
(d. 23.1. 2002), Örn og Sverrir
Már.
Ásta og Ted bjuggu í Vest-
mannaeyjum til 1963 en þá
fluttist fjölskyldan til Reykja-
víkur. Ásta lauk stúdentsprófi
frá Menntaskólanum við
Hamrahlíð 1979 og BA-prófi í
félagsráðgjöf frá Háskóla Ís-
lands 1986. Hún starfaði sem
félagsráðgjafi hjá Félagsmála-
stofnun Hafnarfjarðar 1985-
1986 og Félagsmálastofnun
Reykjavíkurborgar 1987-1998.
Ásta sat í stjórn Öldrunar-
fræðafélags Íslands 1991-1997.
Eftir starfslok tóku aðrar
athafnir við hjá Ástu. Þau
hjónin lögðu mikla alúð við
trjárækt við sumarbústað sinn
í Grímsnesi. Þau spiluðu golf
og nutu elliáranna og dvöldu
um árabil á Spáni á vetrin.
Ásta var afkastamikill bók-
bindari og hafði mikinn áhuga
á ættfræði og þjóðlegum fróð-
leik.
Útför hennar fer fram frá
Neskirkju við Hagatorg í dag,
16. október 2019, klukkan 15.
og Guðfinnu Krist-
jánsdóttur hús-
freyju, f. 1899, d.
1953. Bróðir Theo-
dórs var Kristján,
vélstjóri og
verslunarmaður, f.
13.11. 1928, d. 12.4.
1977. Börn Ástu og
Theodórs eru: 1)
Katrín, f. 10.6.
1950. Börn hennar
og Gísla Sigurðs-
sonar, f. 24.6. 1948, eru a)
Harpa Katrín. Maki Kolbeinn
Marteinsson. Sonur Ívar. Fyrir
átti Harpa Kötlu Hauksdóttur
og Kolbeinn átti fyrir Birnu
Rún. b) Ásta Sif. Börn hennar
og Arons Njáls Þorfinnssonar
eru Urður Edda, Illugi Gísli og
Þorri. Börn Katrínar og Einars
Sveinssonar, f. 3.10. 1956, eru
c) Sveinn Kjartan. Maki Huimin
Dong. Börn Alexander og
Kristófer. d) Júlíana. Sambýlis-
maður Sigmar Guðmundsson.
Börn Hrafn og Katrín. Fyrir
átti Sigmar Kristínu Ölmu,
Sölku og fósturdótturina Kötlu.
2) Guðfinna, f. 20.9. 1951. Maki
Gunnar Egill Sigurðsson, f.
19.5. 1950, d. 24.8. 2001. Börn:
a) Karitas. Maki Páll Helgason.
Börn Melkorka Ingibjörg, Re-
bekka Guðfinna og Egill Breki.
b) Theodóra Jóhanna. Maki Jón
Steindór Þorsteinsson. Börn
Birna Karitas og María Hafdís.
Þegar móðir mín var upp á sitt
besta var hún leiftrandi gáfuð og
áhugasöm um flest; stjórnmál,
sögu, ljóð og listir. Hún var orð-
heppin, en óhefluð, óvenjuleg og
fór sínar eigin leiðir. Hún var
dugnaðarforkur og hamhleypa til
verka. Það lék allt í höndunum á
henni, hún smíðaði, lagði vatns-
og frárennslislagnir, batt inn
bækur, tók myndir og ræktaði
skóga.
Þegar hún var 19 ára gömul
varð hún ófrísk að sínu fyrsta
barni og gekk í hjónaband tveim-
ur árum síðan. Tuttugu og sjö ára
var hún orðin fjögurra barna
móðir búsett í Vestamannaeyjum
þar sem eiginmaðurinn vann við
lögfræðistörf.
Það gafst ekki tækifæri til að
ganga menntaveginn. Foreldr-
arnir, sem voru bæði afar glæsi-
leg og hæfileikarík, hann sjómað-
ur, smiður og formaður á bátum
en hún mikilvirk húsfreyja, skipu-
lögð og klæðskeri góður, eignuð-
ust 12 börn. Hjónabandið lifði
ekki af missi fimm efnilegra
barna á aldrinum 11 ára til 25 ára
og skildu þau að skiptum meðan
mamma var ennþá barn að aldri.
Meðan foreldrarnir voru að
greiða úr sínum málum var
yngstu börnunum komið fyrir hjá
fjarskyldum ættingjum en úr
þessum áföllum var aldrei unnið.
Mamma bætti sér upp mennt-
unarskortinn og á fyrstu 10 árum
hjónabandsins lærði hún af sjálfri
sér bæði dönsku, ensku og vélrit-
un samhliða því að annast ein um
börnin fjögur eins og venja var
þá.
Þrjátíu og þriggja ára var hún
orðin eftirsóttur starfskraftur í
ritarastörf hjá öflugum fyrirtækj-
um í bænum, en þá var fjölskyld-
an flutt til Reykjavíkur.
Rúmlega fertug settist hún
með táningum í Menntaskólann
við Hamrahlíð og lauk þaðan
stúdentsprófi. Við tók háskóla-
nám þar sem hún útskrifaðist upp
úr fimmtugu sem félagsráðgjafi
og átti góðan 15 ára starfsferil í
öldrunardeild Félagsmálastofn-
unar Reykjavíkurborgar.
Mamma trúði því að menntun
væri lykillinn að hamingju og vel-
sæld og kom fjölmörgum börnum
og ungmennum í gegnum próf í
grunnskólum, framhaldsskólum
og háskóla með smitandi áhuga
sínum á öllum fögum og standa
margir í þakkarskuld við hana
fyrir að hafa hjálpað sér í gegnum
prófin.
Hún vildi hvers manns götu
greiða. Innan við þrítugt tók Ásta
að sér eldri geðfatlaðan bróður
sinn sem bjó með fjölskyldunni í
17 ár. Þar fyrir utan bjuggu á
heimilinu mislangan tíma í senn
systkinabörn sem þurfti að koma
í gegnum grunnskóla, annar
bróðir í kjölfar konumissis,
frændi eiginmanns sem var að
koma lífi sínu á réttan kjöl eftir
skilnað og óreglu, - síðar leituðu
barnabörnin til hennar og alltaf
var pláss fyrir alla.
Já hún var ekki hefðbundin
mamma, stundum óöguð, en alltaf
lifandi, skemmtileg og umfram
allt styðjandi. Ég sakna hennar á
hverjum degi.
Katrín.
Elsku Ásta amma er fallin frá.
Ég skrifa þessi orð með söknuð í
hjarta en líka sterka meðvitund
um hringrás lífsins hér á jörð.
Eldri kynslóðin fellur frá og börn-
in, barnabörnin og barnbarna-
börnin taka við keflinu. Einhvern
tímann mun röðin koma að mér
sjálfum og þá vona ég innilega að
mér hlotnist sama gæfa og ömmu
Ástu; að fá að skilja við þennan
heim í kyrrð og ró í faðmi barna
sinna eftir langt og innihaldsríkt
lífshlaup.
Amma Ásta lék stórt hlutverk í
mínu lífi. Ég eyddi miklum tíma
með henni og afa Ted á uppvaxt-
arárunum. Við spiluðum saman
golf, horfðum á valdar myndir úr
vel skipulögðu kvikmyndasafni
þeirra hjóna og nutum lífsins
saman uppi í sumarbústað.
Amma Ásta var mér fyrirmynd.
Hún var ástrík, fróðleiksfús og
skemmtilegur félagsskapur með
sitt sérstaka skopskyn. Hún tók
breyskleika samferðamanna
sinna með jafnaðargeði og fór
ekki í manngreinarálit. Hún var
alltaf til staðar fyrir mig og mína
fjölskyldu og telst mér til að öll
höfum við systkinin einhvern tím-
ann búið hjá henni til lengri eða
skemmri tíma. Stærsta lexían
sem hún kenndi mér var að gefast
aldrei upp.
Eftir að ég komst á fullorðins-
ár og frétti hinar miklu raunir
sem amma Ásta mátti þola á upp-
vaxtarárum sínum sá ég hana aft-
ur í nýju ljósi. Reynslan mótar
persónuleika mannanna en það er
undir okkur sjálfum komið með
hvaða hætti við vinnum úr henni.
Mér finnst aðdáunarvert hversu
miklu amma Ásta áorkaði á sínu
lífshlaupi. Hún skilur eftir sig
stóran ættbálk sem saknar henn-
ar og hugsar til hennar með hlý-
hug. Ég er þar á meðal.
Sveinn K. Einarsson.
Nú hefur elsku amma mín
kvatt þennan heim en mikið sem
hún skilur eftir sig. Amma var
stór karakter sem undir hrjúfu
yfirborðinu mátti ekkert aumt
sjá. Hún var alltaf tilbúin ef ein-
hver þurfti aðstoð eða stuðning.
Og það gerði hún næstum eins og
af sjálfu sér. Það var henni svo
sjálfsagt að hún frábað sér allar
þakkir, sagði að allir hefðu gert
slíkt hið sama. Amma mín var
ekki væmin og í raun var hún eins
langt frá því og hægt er að kom-
ast. Hún virkaði stundum harka-
leg og hrjúf á yfirborðinu. Við
sem þekktum hana vissum að
undir því var einkar góð mann-
eskja sem hafði áhrif á líf margra.
Oft leitaði ég til hennar með ým-
islegt, til dæmis með nám. Hún
var vel að sér í flestu, hún þekkti
Íslandssöguna eins og lófann á
sér og ljómaði öll þegar hún hjálp-
aði mér með ritgerðir. Ef náms-
efnið var ekki innan hennar þekk-
ingarsviðs lét hún það ekki stöðva
sig. Ég man t.d. vel eftir henni
liggjandi yfir efnafræði og ekki
hætta fyrr en hún hafði skilið
hana til fulls og gat miðlað til
barnabarnsins. Það var ómetan-
legt að eiga hana að. Amma var
mikilvæg stoð í mínu lífi þegar ég
eignaðist Kötlu, dóttur mína, og
þá skein í gegn mýktin sem í
henni bjó. Öll ástin sem þau afi
sýndu nýja langömmu- og afa-
barninu var dásamleg. Hvernig
þau opnuðu heimili sitt fyrir okk-
ur, tengdust litlu stúlkunni á svo
fallegan hátt og höfðu alltaf tíma
fyrir hana. Þegar ég byrjaði í há-
skólanámi byrjaði sú stutta hjá
dagmömmu. Ekki leið á löngu áð-
ur en amma tjáði mér að hún gæti
ekki hugsað sér að vita af barninu
hjá ókunnugu fólki og krafðist
þess að sjá um hana á meðan ég
væri í skólanum. Katla var því svo
heppin að vera hjá langömmu
sinni og –afa á daginn þangað til
hún byrjaði í leikskóla. Þetta er
mjög lýsandi fyrir ömmu.
Mikið er ég þakklát fyrir þessa
konu sem hefur haft svo mikil
áhrif á líf mitt. Hún hefur kennt
mér svo margt, stutt mig í gegn-
um erfiðleika og deilt gleðistund-
um með mér auk þess sem hún er
mikil fyrirmynd.
Harpa Katrín Gísladóttir.
Við kveðjum ömmu með mikl-
um söknuði en um leið miklu
þakklæti fyrir að hafa fengið allan
þennan tíma með stórmerkilegri
konu sem hafði mikil áhrif á okk-
ur. Amma var á engan hátt hefð-
bundin. Hún var litrík og
skemmtileg manneskja sem fór
sínar eigin leiðir. Hún var mjög
sterk og fór oft áfram á hnefan-
um, en jafnframt viðkvæm og
brothætt, enda uppvaxtarárin
ekki auðveld. Það var mikið líf og
fjör í kringum hana og var hún
ávallt tilbúin að bregða á leik með
okkur barnabörnunum og síðar
langömmubörnunum. Væntum-
þykja hennar til okkar skein í
gegn og við vorum alltaf velkomin
til hennar og afa.
Fyrstu minningarnar eru af
ömmu uppi á þaki sumarbústað-
arins að smíða. Alltaf með verk-
færi í hendi, dálítið karlaleg til
fara. Ef hún var ekki að vinna við
bústaðinn var hún að gróðursetja
tré. Hún gekk í öll verk og var
ekkert að hlífa sér. Við barna-
börnin nutum góðs af því að fá að
vinna með ömmu í bústaðnum.
Hún kunni að meta aðstoðina og
var það heilmikil sjálfsefling og
hvatning fyrir okkur. Sumarbú-
staðurinn var hennar draumur,
þar sem stórfjölskyldan samein-
aðist og átti góðar stundir saman.
Margar góðar minningar
tengjast heimili afa og ömmu á
Seltjarnarnesi. Það var alltaf til-
hlökkun að fara í heimsókn út á
Nes. Okkur var alltaf tekið opn-
um örmum. Amma bakaði oft
vöfflur. Heimsins bestu vöfflur
sagði Melkorka, þegar hún var
spurð um það hvaða minningar
hún hefði um langömmu. Senni-
lega átti amma ekki fullkomnustu
vöffluuppskriftina en vöfflurnar
bar hún fram af hlýju og góðvild.
Alltaf hafði hún einlægan áhuga á
því hvað við barnabörnin og lang-
ömmubörnin vorum að fást við.
Hún var vel lesin og upplýst og
það var gaman að spjalla við hana
um allt milli himins og jarðar.
Amma var sannarlega hús-
bóndinn á heimilinu. Þegar við
spurðum afa um eitthvað var
svarið ávallt „spurðu hana ömmu
þína, hún ræður þessu“. Þannig
var það, amma réð ferðinni. Hún
hafði gaman af að halda matarboð
og veislur. Gamlárskvöldin á Nes-
inu þar sem stórfjölskyldan kom
saman í mörg ár eru eftirminni-
leg. Það var mikið lagt í þessi
kvöld. Við barnabörnin biðum
með eftirvæntingu eftir spurn-
ingakeppninni, sem var fastur lið-
ur á dagskránni og allir höfðu
gaman af, jafnt ungir sem aldnir.
Það var erfitt að horfa upp á
þessa sterku konu hverfa þegar
minnið fór að daprast en hlýjan
og væntumþykjan sem stafaði frá
henni var alltaf til staðar. Það
hýrnaði alltaf yfir henni að sjá
langömmubörnin þótt hún væri
hætt að þekkja þau. „En hvað þú
ert fallegur drengur“ sagði amma
við Egil og klappaði honum á
kinnina, nokkrum dögum fyrir
andlátið. Elsku amma Ásta, við
söknum þín óendanlega mikið en
kveðjum þig með gleði í hjarta yf-
ir öllum góðu minningunum.
Karitas og Theodóra.
Það var fyrir 50 árum að við
stelpurnar sem vorum að vinna á
Skt. Jósefsspítalnum í Kaup-
mannahöfn vorum svo lánsamar
að kynnast Katrínu og Ástu móð-
ur hennar þegar þær voru að
koma úr ferðalagi um Evrópu.
Þau ánægjulegu kynni hafa varað
æ síðan og fyrir þau erum við
þakklátar og ekki síst fyrir elsku
Ástu sem við nú með söknuði
kveðjum í dag.
Ásta var um margt óvenjuleg.
Hún var aldurslaus og hún var
töffari.
Hún var bráðfyndin, fróð, fé-
lagslynd og forvitin. Fór sínar
eigin leiðir.
Best leið henni er hún var með
uppbrettar ermar hlaðin verkefn-
um.
Fyrir utan að koma fjórum
mannvænlegum börnum á legg,
ásamt manni sínum Theodóri,
naut hún þess að sökkva sér niður
í alls kyns grúsk og lesa greinar
og bækur. Hún lærði bókband og
batt inn fjölda bóka. Hún var líka
ástríðufullur bridsspilari og ekki
var tekið í spil án þess hún segði
brúnaþung: „Maður sér ekki mál-
aðan mann.“ Hún var hrókur alls
fagnaðar.
Hún var forvitin um fólk, sem
nýttist henni vel í starfi sínu sem
félagsráðgjafi, sem hún nam í Há-
skóla Íslands eftir að hafa tekið
stúdentspróf frá öldungadeild
MH.
Hún var afar vinsæll félagsráð-
gjafi sem barðist ötullega fyrir
skjólstæðinga sína, var rökföst,
fylgin sér, lausnamiðuð og vak-
andi fyrir nýjungum í starfi. Var
hennar sárt saknað jafnt af skjól-
stæðingum sem samstarfsfólki er
hún hætti fyrir aldurs sakir.
Við minnumst fjölskyldunnar
með hlýju á heimili þeirra og
sumarbústað fjölskyldunnar;
Stakkagerði í Grímsnesi, þar sem
þau hjón ásamt börnum ræktuðu
heilan skóg. Þar kom sér vel
framtakssemi Ástu og drífandi
kraftur.
Þau Theodór voru samhent og
áttu mörg sameiginleg áhugamál.
Eftir starfslok dvöldu þau
langdvölum á Spáni, lærðu
spænsku og spiluðu golf.
Við þökkum samfylgdina og
allan hláturinn sem mun lengi lifa
með okkur.
Við sendum aðstandendum
okkar innilegustu samúðarkveðj-
ur.
Anna Geirsdóttir og
Kristín Petersen.
Ásta Þórðardóttir
Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir, amma,
dóttir, systir og mágkona
ÞORBJÖRG KRISTJÁNSDÓTTIR,
Bobba,
verslunareigandi,
Hamravík 32, Reykjavík,
lést 10. október á Landspítalanum
Hringbraut.
Útför hennar fer fram frá Háteigskirkju mánudaginn
21. október klukkan 13.
Erla Sigurðardóttir
Elínborg Sigurðardóttir Geir B. Geirsson
Reynir Ími Árnason
Karólína Björg Árnadóttir Þorbjörg Eva Geirsdóttir
Sæunn Erla Árnadóttir Kristjana Erla Geirsdóttir
Herborg Rut Geirsdóttir
Erla Wigelund
Sigrún J. Kristjánsdóttir Jóhann Ásmundsson
Innilegar þakkir fyrir veitta samúð og hlýhug
við andlát okkar ástkæru móður, ömmu og
tengdamömmu,
EMMU FANNEYJAR
BALDVINSDÓTTUR,
Siglunesi.
Sérstakar þakkir færum við starfsfólki A7 á
LHS fyrir frábæra umönnun og hlýtt viðmót.
Særún Emma Sigvaldi Páll Þorleifsson
Unnur Ásdís Kristján Karl Kristjánsson
Stefán Sævar
Lilja Karen Aðalsteinn Árni Hreiðarsson
Fríða Maríanna Kristján Salmannsson
og barnabörn
Elskuleg móðir okkar,
GUÐFINNA STEFÁNSDÓTTIR,
Fífilgötu 8 í Vestmannaeyjum,
andaðist á Dvalarheimilinu Hraunbúðum
fimmtudaginn 10. október.
Útförin fer fram frá Landakirkju
laugardaginn 19. október klukkan 13.
F.h. afkomenda,
Margrét Rósa, Erna, Tómas, Stefán Haukur,
Ingunn Lísa og Iðunn Dísa Jóhannesarbörn