Feykir - 31.01.2018, Blaðsíða 2

Nú eru þorrablótin komin á fullt eins og sagt er og mikið
um að vera í öllum hreppum og sýslum. Á Wikipediu segir
að Þorri sé nefndur í heimildum frá miðöldum sem
persónugervingur eða vættur vetrar og þar er einnig minnst
á þorrablót. Ekki er vitað hvernig þeim var háttað en
lýsingarnar benda þó til mikilla
veislna og að menn hafi gert vel
við sig í mat og drykk. Engar
frásagnir eru í Íslendingasögum
eða öðrum fornsögnum sem
gerast á Íslandi. En orðið Þorra-
blót kemur fyrir í forneskju-
legum þætti sem bæði er að
finna í Orkneyinga sögu og á
tveim stöðum í Flateyjarbók þar
sem hann heitir Hversu Noregr
byggðist og Fundinn Noregur.
Elsta þorrablót sem heimildir eru til um er þorrablót
Kvöldfélagsins í Reykjavík 1867 og heimildir eru um að
íslenskir stúdentar í Kaupmannahöfn hafi haldið þorrablót
1873.
Löngu síðar eða um miðja 20. öld var farið að halda
þorrablót á veitingastaðnum Naustinu í Reykjavík, þar sem
fram var borinn „hefðbundinn“ íslenskur matur, súr, reyktur
eða saltaður. Síðar breiddust þessar skemmtanir út um sveitir
og víðan völl og er orðnar ómissandi þáttur í lífi hverrar
manneskju, nánast (betra að alhæfa ekkert). Misgóð skemmti-
atriði eru flutt á hverju blóti og þykja þau heimatilbúnu
yfirleitt best þar sem gert er grín að náunganum og ekki síst
sjálfum sér. Þorramaturinn er einnig mikilvægur hluti af
hátíðinni og vel má hugsa sér að ekki væri verið að framleiða
súra punga eða reyktan magál nema af þessu skemmtilega
tilefni. Svei þeim sem segja þorramat skemmdan, nema um
sé að ræða skemmdan þorramat.
Margir halda fast í hefðina og vilja að blótið í ár sé líkt og
blótið í fyrra og engu má breyta. Ég var sjálfur því marki
brenndur og fékk einu sinni banvænt menningarsjokk á
þorrablóti sem Íslendingafélagið í Kaupmannahöfn hélt fyrir
mörgum árum. Þar var KK að spila, nýkominn fullskapaður
fram í sviðsljós Íslendinga og söng og spilaði lög af nýjustu
plötu sinni Lucky One. Eins og ég fílaði KK var ég alveg
draugfúll að fá ekki vals og hringdans. Það er bara skylda á
þorrablótum. Ég nefndi þetta við einn Íslendinginn sem bjó
þá í Danaveldi sem gerði lítið úr óánægju minni. Sagði við-
komandi að það skipti ekki máli hver væri að spila hvað því
aðalatriðið væri að koma saman og skemmta sér.
Ég sá ljósið strax enda segir í Hávamálum að maður sé
manns gaman. Þetta er ekki flóknara en það.
Skál!
Páll Friðriksson, ritstjóri
LEIÐARI
Maður er manns gaman
Útgefandi: Nýprent ehf., Borgarflöt 1, Sauðárkróki
Póstfang Feykis: Borgarflöt 1, 550 Sauðárkrókur
Ritstjóri & ábyrgðarmaður:
Páll Friðriksson, palli@feykir.is & 861 9842
Blaðamenn:
Fríða Eyjólfsdóttir, frida@feykir.is & 867 9744,
Óli Arnar Brynjarsson, oli@feykir.is
Áskriftarverð: 530 kr. hvert tölublað með vsk. Lausasöluverð: 650 kr. m.vsk.
Áskrift og dreifing: Nýprent ehf. Sími 455 7171.
Umbrot og prentun: Nýprent ehf.
Óháð fréttablað á Norðurlandi vestra - alltaf á miðvikudögum
Lífið hefur greinilega verið frekar rólegt við
hafnirnar síðustu vikurnar og fáir bátar verið á
sjó. Á Skagaströnd lönduðu 6 bátar rúmum 22
tonnum, átta og hálfu tonni var landað á
Hofsósi og tæpum þremur tonnum á
Hvammstanga í vikunni sem leið. Til Sauðár-
króks bárust rétt tæp 219 tonn. Í heildina gerir
aflinn þessa síðustu viku þá 252.663 kíló. /FE
Aflatölur á Norðurlandi vestra 21. – 27. janúar 2018
22 tonnum landað á Skagaströnd
SKIP/BÁTUR VEIÐARFÆRI KG SKIP/BÁTUR VEIÐARFÆRI KG
HVAMMSTANGI
Harpa HU 4 Dragnót 2.887
Alls á Hvammstanga 2.887
SKAGASTRÖND
Auður HU 94 Landbeitt lína 5.728
Dagrún HU 121 Þorskfiskinet 947
Guðmundur á Hópi HU 203 Lína 10.029
Kambur HU 24 Landbeitt lína 1.735
Ólafur MagnússonHU 54 Þorskfiskinet 354
Sæfari HU 212 Landbeitt lína 3.526
Alls á Skagaströnd 22.319
SAUÐÁRKRÓKUR
Málmey SK 1 Botnvarpa 215.664
Onni HU 36 Dragnót 3.278
Alls á Sauðárkróki 218.942
HOFSÓS
Ásmundur SK 123 Landbeitt lína 1.794
Onni HU 36 Dragnót 6.721
Alls á Hofsósi 8.515
Mestar meðalafurðir
á Brúsastöðum í Vatnsdal
Afurðamikil mjólkurbú
Ráðgjafarmiðstöð
landbúnaðarins hefur gefið út
niðurstöður skýrsluhalds-
ársins í mjólkurframleiðslunni
2017 en þar kemur fram að
mesta meðalnyt eftir árskú á
nýliðnu ári, hafi verið á
Brúsastöðum í Vatnsdal í
Austur-Húnavatnssýslu,
8.937 kg á árskú. Það
heggur nærri Íslandsmetinu
sem sama bú setti í fyrra,
8.990 kg.
Á vef Ráðgjafarmiðstöðvar-
innar, rml.is, segir að auk þess að
verma toppsætið í fyrra hafi
búið á Brúsastöðum einnig verið
það afurðahæsta árin 2013 og
2014. „Þessi árangur þeirra
hjóna Gróu Margrétar Lárus-
dóttur og Sigurðar Eggerz Ólafs-
sonar á Brúsastöðum undan-
farin ár er stórglæsilegur og
allrar athygli verður, segir í
samantekt RML.
Mestar meðalafurðir 2017
voru í Skagafirði eða 6.537 kg
eftir árskú. Meðalbústærð
reiknaðist 45,4 árskýr á árinu
2017 en sambærileg tala var 43,5
árið á undan. Meðalbústærð
reiknuð í skýrslufærðum kúm
var nú 60,9 kýr en 2016
reiknuðust þær 59,5.
Fimmtán bú eru með
meðalnyt yfir 8.000 kg á árskú
og eru tvö þeirra í Austur-
Húnavatnssýslu og þrjú í Skaga-
firði. Þau eru auk Brúsastaða,
Steinnýjarstaðir í Skagabyggð
með 8.170 kg, og skagfirsku
búin Flugumýri 8.205, Kúskerpi
8.115 kg og Garðakot 8.019 kg.
Af þeim kúm sem enn eru á
lífi í dag er Braut 112 á Tjörn á
Skaga í öðru sæti yfir þær sem
mestum æviafurðum hafa
skilað. Braut er dóttir Stígs
97010, fædd 12. september 2005
og því á þrettánda aldursári.
Hún átti sinn fyrsta kálf 23.
október 2007 og hefur alls borið
tíu sinnum að meðtöldum
tveimur fósturlátum. Þrátt fyrir
þau áföll er Braut nú búin að
mjólka 91.300 kg mjólkur en
mestum afurðum á einu
almanaksári náði hún 2011,
10.961 kg. /PF
Refastofninn stendur í stað
Náttúran
Náttúrufræðistofnun Íslands
hefur lokið við að meta stærð
íslenska refastofnsins til
ársins 2015 en samkvæmt því
var fjöldi refa haustið 2015
að lágmarki 7.000 dýr.
Niðurstöðurnar styðja eldra
mat frá árinu 2014 sem sýndi
fram á mikla fækkun í
stofninum eftir 2008.
Refastofninn var í sögulegu
hámarki á árunum 2005–2008
þegar hann taldi um 11 þúsund
dýr að haustlagi ár hvert, eins
og segir í tilkynningu frá NÍ.
Stofnmat frá árinu 2014 sýndi
hins vegar fram á 30% fækkun
refa á árunum 2008–2010. Nýja
stofnmatið sýnir að dýrunum
hélt áfram að fækka til ársins
2012 þegar stofninn náði
lágmarki, um 6.000 dýr að
hausti, en þá hafði stofninn
minnkað um 40% frá 2008.
Stærð stofnsins virðist ekki
hafa breyst að ráði til ársins
2015.
Á heimasíðu NÍ segir að
rannsóknir stofnunarinnar á
íslenska refastofninum byggist
að miklu leyti á góðu samstarfi
við veiðimenn um allt land sem
senda hræ af felldum dýrum til
krufninga og aldursgreininga.
/PF
Þessi mynd tengist fréttinni ekki beint. MYND: FEYKIR
2 05/2018