Bændablaðið - 15.12.2016, Síða 8

8 Bændablaðið | Fimmtudagur 15. desember 2016
Fréttir
Styrkur afhentur Krabbameinsfélagi Íslands:
Bleika rúlluplastið seldist upp
og skilaði 900 þúsund krónum
Elías Hartmann Hreinsson,
deildarstjóri búvörudeildar
Sláturfélags Suðurlands, og
Ásthildur Skjaldardóttir, bóndi á
Bakka á Kjalarnesi, afhentu fyrir
skemmstu Krabbameinsfélagi
Íslands 900 þúsund króna styrk
sem safnaðist af sölu á bleiku
rúlluplasti í vor og sumar.
Það var Kolbrún Silja
Ásgeirsdóttir, kynningar- og
fjáröflunarstjóri Krabbameins-
félags Íslands, sem veitti styrkn-
um formlega viðtöku við bleikar
rúllu stæðurnar á Bakka. Styrkurinn
skiptist á milli þriggja aðila;
bænda, Trioplast (sænska plast-
framleiðandans) og þeirra sem
selja bleika plastið hér á Íslandi.
Hver um sig samþykkti að láta 1
evru renna til Krabbameinsfélags
Íslands, sem samsvaraði saman-
lagt 425 krónum af hverri seldri
plastrúllu. Andvirði söfnunarfjár
átaksins mun, að sögn Kolbrúnar,
ganga til endurnýjunar tækja til
brjóstamyndatöku í Leitarstöð
Krabbameinsfélagsins.
Það var í fyrsta skiptið á liðnu
sumri sem bleikar heyrúllur skreyttu
tún íslenskra bænda og að sögn
Elíasar, sem hafði frumkvæðið að
því að prófa þetta hér á landi, frétti
hann af sambærilegum verkefnum frá
nágrannalöndum okkar. „Viðtökurnar
fóru fram úr björtustu vonum og það
kom á daginn að við áttum ekki allt
það bleika plast sem við hefðum getað
selt. Við erum því reynslunni ríkari
fyrir næsta sumar.“ Uppruna slíkra
verkefna mun þó vera hægt að rekja
til Nýja-Sjálands og viðskiptavina
Trioplast þar í landi. Bændakonur
þar í landi óskuðu eftir því að bleikt
rúlluplast yrði framleitt til að minna
á árvekni vegna brjóstakrabbameins.
Í framhaldinu voru gerðar tilraunir
og í framhaldinu var slíkt plast tekið
til sölu í Nýja-Sjálandi og í kjölfar-
ið fylgdu meðal annars Noregur,
Svíþjóð, Þýskaland, Sviss, Bretland
og Írland.
Barnabörnunum finnst þetta
æðislegur litur
Ásthildur bóndi á Bakka sagði við
afhendingu styrksins að flestir þekktu
til einhverra sem hefðu greinst með
brjóstakrabbamein. „Okkur fannst
bara upplagt að styrkja verkefnið.
Við höfum misst allt of marga, allt of
unga úr brjóstakrabbameini og þetta
er góð leið til að sýna samstöðu og
styrkja Krabbameinsfélagið. Okkur
þykir bleiki liturinn bara fallegur
og barnabörnunum okkar finnst
hann alveg æðislegur. Þetta er bara
skemmtilegt,“ segir Ásthildur.
Söluaðilar bleika rúlluplasts-
ins hér á landi eru Kaupfélag
Skagfirðinga, Bústólpi, Sláturfélag
Suðurlands og Kaupfélag
Vestur Húnvetninga, Kaupfélag
Borgfirðinga, Kaupfélag
Steingrímsfjarðar og KM þjón-
ustan Búðardal.
Ein af hverjum níu
Brjóstakrabbamein er algeng-
asta krabbamein hjá íslenskum
konum og greinast 200 konur á
hverju ári. Ein af hverjum níu
fær brjóstakrabbamein einhvern
tíma á lífsleiðinni. Það er eitt
fárra krabbameina sem hægt er
að greina á byrjunarstigum með
skipulagðri leit. Allar konur á aldr-
inum frá 40 til 69 ára fá boð frá
Leitarstöð Krabbameinsfélagsins
um að mæta í leit að brjóstakrabba-
meini á tveggja ára fresti. /smh
meinsfélags Íslands og Elías Hartmann Hreinsson, deildarstjóri búvörudeildar Sláturfélags Suðurlands. Mynd / smh
Skilyrði fyrir stuðningsgreiðsl-
um á næsta ári til bænda sem
stunda sauðfjár- og nautgripa-
rækt er að taka þátt í afurða-
skýrsluhaldi. Matvælastofnun
vekur athygli framleiðenda á
þessu í tilkynningu.
Þeir bændur, sem ekki eru
þátttakendur í afurðaskýrslu-
haldi Bændasamtaka Íslands,
en hyggjast hefja þátttöku frá
og með 1. janúar 2017, þurfa að
sækja sérstaklega um þátttöku
til þess að uppfylla skilyrði um
stuðningsgreiðslur verðlagsárið
2017.
Matvælastofnun mun fresta
stuðningsgreiðslum ef tilkynningu
um þátttöku í skýrsluhaldi er ekki
skilað á tilsettum tíma. Stofnunin
bendir á að hægt sé að tilkynna
um þátttöku í afurðaskýrsluhaldi
vegna ársins 2017 í þjónustugátt
Matvælastofnunar, sem er að
finna á vef Matvælastofnunar,
www.mast.is. Frestur sem bændur
hafa er eigi síðar en til 27. desem-
ber næstkomandi.
...frá heilbrigði til hollustu
Auknar kröfur til bænda:
Þátttaka í afurðaskýrsluhaldi
forsenda stuðningsgreiðslna
Búvörusamningurinn:
Nýjar reglugerðir
um næstu áramót
Ný reglugerð um almennan stuðn-
ing við landbúnað fjallar meðal
annars um kynbótaverkefni,
jarðræktarstyrki og landgreiðsl-
ur, nýliðunarstuðning, lífræna
framleiðslu, geitfjárrækt, fjár-
festingastuðning í svínarækt og
þróunarfjármuni búgreina.
Reglugerðin tekur gildi um næstu
áramót ásamt nýjum reglugerðum
um stuðning við garðyrkju, sauðfjár-
og nautgriparækt.
Reglugerðirnar eru allar settar
til nánari útfærslu á búvörusamn-
ingunum.
Sigurður Eyþórsson fram-
kvæmdastjóri Bændasamtaka
Íslands, segir að reglugerðin um
almennan stuðning við landbúnað
fjalli um þau nýju verkefni sem verið
sé að innleiða með nýjum ramma-
samningi um landbúnað, sem áður
kallaðist búnaðarlagasamningur
„Meðal þessara nýju verkefna eru
geitfjárrækt, fjárfestingarstuðningur
við svínarækt og tilfærsla á þróunar-
verkefnum inn í þennan samning
sem áður voru í búgreinasamningu
og aukin jarðræktarstuðningur svo
eitthvað sé nefnt. Reglugerðin hefur
verið til umsagnar en umsagnar-
fresturinn rann út í gær. Ég hef ekki
enn séð hvaða athugasemdir hafa
komið fram en reikna með að þær
verði einhverjar og í kjölfarið ein-
hverjar breytingar á reglugerðinni.
Reglugerðin mun svo væntanlega
taka gildi fyrir árslok þar sem nýju
búvörusamningarnir taka gildi 1.
janúar næstkomandi.“
Nýjar reglugerðir og
búgreinarnar
„Auk almennu reglugerðarinnar
eru einnig að taka gildi nýjar reglu-
gerðir um búgreinarnar, garðyrkju,
sauðfjár- og nautgriparækt eru hins
vegar lengra komnar og ráð fyrir að
þær komi til lokaumfjöllunar í fram-
kvæmdanefnd búvörusamninga í
dag og því líklegt að þær taki gildi
fyrir jól.
Í reglugerðunum um búgreinarn-
ar er stærsta breytingin sem bændur
þurfa að hafa í huga að hér eftir er
skylt að taka þátt í skýrsluhaldi í
sauðfjár- og nautgriparækt og garð-
yrkju.“
Sigurður segir misjafnt milli
búgreina á hvaða árstíma bændur
færa inn skýrslur. „Skýrsluhaldið
mun fyrst hafa áhrif í nautgripa-
ræktinni því þar eru menn að færa
skýrsluhald jafnt og þétt allt árið.
Menn þurfa því að huga mjög vel
að þeim málum því sé skýrsluhaldið
ekki í lagi getur það haft áhrif á
stuðningsgreiðslur.
Þeir sem ekki hafa tekið þátt í
skýrsluhaldinu hingað til og ætla
að fá greiðslur samkvæmt nýju
búvörusamningunum verða að
sækja um aðild að skýrsluhaldinu
fyrir áramót. Þrátt fyrir að bændur
séu ekki komnir að fullu af stað með
skýrsluhaldið verða þeir að skila
inn tilkynningu um að þeir ætli að
vera með til Matvælastofnunar ekki
seinna en 27. desember. Það er gert
í gegnum vef stofnunarinnar.“
Sigurður leggur áherslu á að
þetta sé afar mikilvægt fyrir bændur
sem eru nú þegar ekki í skýrsluhaldi
en ætla sér að vera það og hann
hvetur þá til að huga strax að þessu.
„Það er líka skilyrði fyrir
greiðslum að skila forðagæsluskýr-
slu til Matvælastofnunar. Sá frestur
er reyndar útrunninn fyrir þetta ár
en hafi bændur ekki skilað þeirri
skýrslu nú þegar geta þeir bjarg-
að sér með því að fá til sín dýra-
eftirlitsmann til að telja bústofninn
og skila inn skýrslu fyrir þá.
Viðskipti með greiðslumark í
mjólkurframleiðslu munu breytast
um áramótin á þann hátt að nú geta
menn ekki selt það sín á milli. Eftir
áramót verða kúabændur að óska
eftir innlausn ríkisins á kvótanum
á ákveðnu verði óski þeir eftir að
selja hann. Þeir sem vilja auka við
mjólkurkvótann sækja um að kaupa
hann af ríkinu sem selur hann á
sama verði og það leysti hann til
sín á.
Þeir sem hafa forgang af kaup-
unum eru annars vegar nýliðar og
þeir sem framleiddu mikið umfram
greiðslumark á síðustu árum þegar
var kallað eftir aukinni framleiðslu
og þannig reynt að koma á móts
við þá.“
Stuðningsgreiðslur
Almenna reglugerðin gildir um
stuðningsgreiðslur sem falla undir
rammasamning um almenn starfs-
skilyrði landbúnaðarins. Samkvæmt
henni og hinum reglugerðunum fá
einungis greiðslur framleiðendur
sem uppfylla skilyrði um að vera
skráðir eigendur eða leigjendur lög-
býlis eða garðyrkjubýlis og stunda
landbúnað á lögbýli eða garðyrkju-
býli með virkt virðisaukaskatts-
númer.
Bændafundir um allt land
Bændasamtök Íslands munu standa
fyrir bændafundum um allt land í
janúar eins og auglýst er hér í blað-
inu á blaðsíðu 65. Þar verður farið
yfir þessi mál og einnig breytingar
á félagskerfinu sem standa fyrir
dyrum og nánar er fjallað um annars
staðar í blaðinu. Bændur eru hvattir
til að mæta á fundina og koma á
framfæri spurningum í tengslum við
reglugerðarbreytingarnar. /VH
Skýrsluhaldið mun fyrst hafa áhrif í nautgriparæktinni því þar færa bændur
skýrsluhald jafnt og þétt allt árið.
Sigurður Eyþórsson, framkvæmda-
stjóri Bændasamtaka Íslands.
Hagstofa Íslands:
Tekjuafkoma
ríkisins jákvæð
Tekjuafkoma hins opinbera
reyndist jákvæð um 2,5 milljarða
króna á þriðja ársfjórðungi 2016,
en á sama tíma 2015 var hún nei-
kvæð um 9,0 milljarða króna.
Á heimasíðu Hagstofu Íslands
segir að tekjuafgangurinn hafi
numið 0,4% af landsframleiðslu
ársfjórðungsins eða 1,0% af tekjum
hins opinbera. Fyrstu níu mánuði
ársins var afgangurinn 378,4 millj-
arðar eða 33,8% af tekjum tímabils-
ins. Tekjur af stöðugleikaframlagi
upp á 384,3 milljarða króna eru
meðtaldar á 1. ársfjórðungi 2016.