Bændablaðið - 12.09.2019, Blaðsíða 10

Bændablaðið | Fimmtudagur 12. september 201910
FRÉTTIR
Fríverslunarsamningur EFTA við 264 milljóna manna markað Mercosur-ríkjanna í Suður-Ameríku:
Samið um aukið tollfrelsi en yfirgnæfandi hluti
viðskipta Íslands hefur verið í formi innflutnings
– Markaðsaðgangur fyrir sjávarafurðir er þó sérstaklega mikilvægur að mati utanríkisráðherra
Samningar um fríverslun milli
EFTA-ríkjanna fjögurra og
aðildar ríkja Mercosur, þ.e.
Argen tínu, Brasilíu, Úrúgvæ og
Paragvæ, voru undirritaðir 23.
ágúst síðastliðinn. Kemur þessi
samnings undirritun í kjölfar
undir ritunar Mercosur-ríkjanna
við Evrópusambandið 12. júlí.
Með samningi milli EFTA- og
Mercosur-ríkjanna lækka tollar á
bróðurpart þeirrar vöru sem flutt
er út frá Íslandi. Nær allar sjávar-
afurðir sem Ísland flytur út munu
njóta fulls tollfrelsis, sumar frá
gildis töku samningsins en aðrar að
loknum mislöngum aðlögunartíma.
Þarna fá EFTA-ríkin aukið aðgengi
að tæplega 264 milljóna manna
markaði í Suður-Ameríku.
Fram til þessa hefur útflutningur
frá Íslandi til þessara ríkja þó
verið hverfandi í samanburði við
innflutning. Norðmenn hafa sömu-
leiðis verið með mjög óhagstæðan
viðskiptajöfnuð við Mercosur-ríkin.
Það eru einungis Svisslendingar
sem frá 2002 hafa verið með lang-
stærstan hluta sinna viðskipta við
Mercosur í formi útflutnings. Enda
eru Svisslendingar með afgerandi
mestu viðskiptin við Mercosur af
öllum EFTA-ríkjunum. Lichtenstein
virðist hafa verið með sáralítil við-
skipti við þessi lönd.
Segir samninginn
sérlega mikilvægan
„Við höfum lagt mikla áherslu á
að ljúka samningaviðræðum við
Mercosur-ríkin og það er ánægjulegt
að sá samningur sé nú í höfn.
Markaðsaðgangur fyrir sjávarafurðir
er sérstaklega mikilvægur fyrir
okkur og hann eykst umtalsvert
með þessum samningi,“ sagði
Guðlaugur Þór í tilefni undir ritunar
samningsins.
„Ég tel að við getum verið mjög
sátt við þennan samning, sérstaklega
þar sem hann er ekki síðri en sá sem
Mercosur hefur nýlega samið um við
Evrópusambandið.“
Viðskipti Íslands og Mercosur
eru talsverð. Á síðasta ári nam
vöruútflutningur til Mercosur um
1,5 milljörðum og vöruinnflutningur
til Íslands frá ríkjum Mercosur nam
um 24 milljörðum. Í innflutningi til
Íslands vegur áloxíð langþyngst en
það er þegar tollfrjálst.
Samtals 5.758 milljóna
evra viðskipti
Samkvæmt gögnum af heimasíðu
EFTA, þá námu heildarviðskipti
þeirra ríkja við Mercosur-ríkin
samtals 5.758 milljónum evra árið
2018, þ.e. bæði inn- og útflutningur.
Þar af námu viðskipti Íslands 194
milljónum evra. Mest viðskipti voru
þá við Brasilíu, eða 4.577 milljónir
evra, og þar af voru heildarviðskipti
Íslands og Mercosur 189 milljónir
evra, að mestu innflutningur. Þá
námu viðskipti EFTA við Argentínu
samtals 855 milljónum evra, við
Úrúgvæ námu viðskiptin 284
milljónum evra og 42 milljónum
við Paragvæ.
Í heild hagstæður viðskipta­
jöfnuður EFTA­ríkjanna
Vöruskiptajöfnuður EFTA-ríkjanna
við Mercosur-ríkin hefur alla tíð frá
2002 verið hagstæður. Þangað hefur
verið flutt umtalsvert meira af vörum
frá EFTA-ríkjunum en til baka. Þetta
á þó ekki við um Ísland, þar sem
yfirgnæfandi hluti viðskiptanna
hefur verið í formi innflutnings frá
Mercosur-ríkjunum.
Mercosur­viðskiptabandalagið
var stofnað 1991
Mercosur-viðskiptablokkin var
upphaf lega stofnuð 1991 með
samkomu lagi Argentínu, Brasilíu,
Úrúgvæ og Paragvæ. Var þetta
endan lega frágengið 1994. Venesúela
gekk svo formlega inn í þennan hóp
í júlí 2012, en var rekið þaðan út
aftur 2017. Í desember 2012 var
bókun um aðild Bólivíu að Mercosur
undirrituð. Þessi bókun bíður enn
fullgildingar allra þjóðþinga í
Mercosur-löndunum. Þá eru Chile,
Columbia, Ekvador, Guyana, Peru,
Surinam og Kanada líka með teng-
ingu við Mercosur-ríkin, sem og
Nýja-Sjáland og Mexíkó.
Viðræður við ESB
hófust árið 2000
Evrópusambandið hóf viðræður um
fríverslunarsamning við Mercosur-
ríkin á árinu 2000. Gekk á ýmsu í þeim
viðræðum, en í maí 2016 var settur
verulegur kraftur í málið. Undanfarin
ár hafa þessar samningaviðræður
vakið mikil mótmæli í Evrópu og
hafa Copa Coeca, samtök evrópskra
bænda, harðlega mótmælt þeim.
Er það á þeim forsendum að mjög
mikið misvægi sé á milli reglna
við framleiðslu landbúnaðarafurða
í Suður-Ameríku og í Evrópu. Því
sé hætta á að ódýrt kjöt og aðrar
afurðir sem mögulega standist ekki
framleiðslukröfur sem evrópskir
bændur þurfi að undirgangast, flæði
yfir Evrópu. Það geti stórskaðað
landbúnað, t.d. í Frakklandi og
Þýskalandi og víðar. /HKr.
Samninganefndir EFTA og Mercosur í Buenos Aires við undirskrift
fríverslunarsamnings 23. ágúst síðastliðinn. Mynd / EFTA
Brasilía og Argentína sjá mikla möguleika í aukinni sölu nautakjöts til
Evrópu. Fréttir af eyðingu skóga á Amazon-svæðinu er einmitt nátengd
stórauknum umsvifum Brasilíumanna í nautgriparækt. Evrópusambandið
gerði fríverslunarsamning við Mercosur-ríkin í júlí, en þeirri samningsgerð
var harðlega mótmælt af Copa Coeca, samtökum bænda í Evrópu.
Evrópskir bændur hafa harðlega
mótmælt fríverslunarsamningi ESB
við Mercosur-löndin og telja að hann
geti orðið þeirra banabiti.
Mercosur-löndin fjögur í Suður-
Ameríku (dökkblá). Bólivía (ljósblá)
bíður eftir að öðlast fulla aðild en
Venesúela (blátt efst á myndinni) var
rekið úr samtökunum.
Segull 67 brugghús hlýtur umhverfis-
viðurkenninguna Bláskelina
– Framúrskarandi plastlaus lausn í notkun á bjórkippuhringjum
Þann 1. september veitti
umhverfis- og auðlinda ráð herra
umhverfisviðurkenninguna
Bláskelina fyrir framúrskarandi
plast lausa lausn. Marteinn
Haralds son, einn eigenda Brugg-
hússins Seguls 67, veitti viður-
kenningunni viðtöku úr hendi
Guðmundar Inga Guðbrandssyni
ráðherra, á viðburði í Ráðhúsi
Reykjavíkur um leið og átaks-
verkefnið Plastlaus september
var sett.
Í tilkynningu úr ráðuneytinu
kemur fram að sú lausn Seguls
67 að nýta bjórkippuhringi úr
lífrænum efnum í stað plasts væri
framúrskarandi. „Í rökstuðningi
nefndarinnar kemur fram að hún
hefði lagt áherslu á að lausnin hefði
möguleika á að komast í almenna
notkun og að nýnæmi lausnarinnar
hér á landi hefði vegið þungt. Ef
fleiri framleiðendur myndu nota
lífræna kippuhringi í stað plasts
myndi það ekki einungis skila sér
í minni plastnotkun og -mengun
heldur einnig auka meðvitund í
samfélaginu um óþarfa plastnotkun.
Á síðasta ári voru 15 milljónir lítra
af bjór í áldósum seldir hérlendis og
75% þeirra eru íslensk framleiðsla,“
segir í tilkynningunni.
Hluti aðgerða gegn
neikvæðum áhrifum plasts
Bláskelin er hluti af aðgerðum
umhverfis- og auðlindaráðherra til að
draga úr neikvæðum áhrifum plast-
notkunar. Henni er ætlað að draga
fram það sem vel er gert og hvetja
til nýsköpunar. Í úthlutunarnefnd
sitja fulltrúar frá Nýsköpunar-
miðstöð Íslands, Samtökum atvinnu-
lífsins, Plastlausum september og
Umhverfis stofnun.
Kallað var í sumarbyrjun eftir
tilnefningum frá almenningi um
fyrirtæki, stofnanir, einstaklinga eða
aðra sem hafa nýtt framúrskarandi
lausnir við að stuðla að minni
plast notkun og minni plast úrgangi
í samfélaginu. Fimm aðilar komust
í úrslitahóp dómnefndar auk Seguls
67; Bioborgarar, Efnalaugin
Björg, Farfuglar á Íslandi og Kaja
Organics. Bioborgarar er lífrænn
hamborgarastaður sem fram reiðir
matinn í margnota búnaði á staðnum
og í pappaumbúðum fyrir fólk til
að taka með. Efnalaugin Björg
býður upp á fjölnota fatapoka,
Farfuglar á Íslandi hafa dregið
verulega úr plastúrgangi og tekið
út einnota plast í rekstri farfugla-
heimila sinna og Kaja Organics
rekur meðal annars umbúðalausa
verslun, lífrænt kaffihús, heild-
sölu og fram leiðslu sem vottuð er
lífrænt af Vottunarstofunni Túni.
/smh
Marteinn Haraldsson, einn
eigenda Seguls 67 brugghúss,
tekur við viðurkenningunni úr hendi
Guðmundar Inga Guðbrandssonar
umhverfis- og auðlindaráðherra í
Ráðhúsi Reykjavíkur.
Mynd / Umhverfis- og auðlindaráðuneytið