Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.06.1992, Síða 24
Asta M. Eggertsdóttir frkvstj.:
Svæðisstjórn málefna fatlaðra
í Reykjavík — Fréttapistill
Sambýli fatlaðra
og stuðningsíbúðir
Svæðisstjórnir málefna fatlaðra
starfa í hverju kjördæmi og hafa þær
víðfeðmt hlutverk sbr. lög um málefni
fatlaðra nr. 41/1983.
Eitt af þeim verkefnum sem liggur
á verksviði svæðisstjórna eru búsetu-
og vistunarmál fatlaðra. í því felst
m.a. að taka á móti umsækjendum
sem þurfa aðstoð við að eignast sitt
eigið heimili. Umsækjendur eru
skráðir á búsetubiðlista. Svæðisstjóm
safnar m.a. upplýsingum um þörf á
aðstoð, þjónustu og vistun og gerir
síðan tillögur til féiagsmálaráðuneytis-
ins um ný úrræði, þar á meðal sambýli.
S væðisstjórn leggur mikla áherslu
á uppbyggingu á sambýlum fatlaðra
vegna þess að grundvallaratriði í lífi
hvers manns er að eiga sitt eigið
heimili. Oft hefur verið sagt að þörf
manneskjunnar fyrir öryggi sé ein af
frumþörfum hennar og að það sé
undirstaða m.a. til að hægt sé að byggja
upp aðra þætti í mannlegri tilveru.
Vinna, skóli, félagslíf og allt það sem
gefur lífinu gildi komi til þegar
maðurinn hefur öðlast öryggi.
Heimilið er hvers manns skjól, þar
öðlast menn öryggi. Þess vegna verða
heimili að koma á undan öðrum
úrræðum, sem þó eru einnig mikilvæg.
Ekki er hægt aðgera svo viðamiklu
máli sem búseta fatlaðra er, full skil
hér í þessum pistli, en vonandi tekst
mér að skila til ykkar fróðleikskornum
um hluta þess sem við erum að gera
hjá Svæðisstjórn Reykjavíkur.
Hagsmunasamtök fatlaðra hafa
eins og kunnugt er verið braut-
ryðjendur í þróun nýrra hugmynda og
aðferða til úrbóta í húsnæðismálum
fatlaðra. Fjáröflun Öryrkjabandalags
íslands, lottóið hefur t.d. gert það
mögulegt að útvega fötluðu fólki
húsnæði. Margar íbúðir hafa verið
keyptar og hús byggð í þágu fatlaðra
um land allt, síðan það kom til
sögunnar.
Ásta M. Eggertsdóttir.
Með þessu móti hefur mörgum
verið gert kleift að búa í (leigu)-
fbúðum á eigin vegum.
Allir vita að fatlað fólk skipar
fjölbreytilegan hóp manna á öllum
aldri. Þess vegna liggur í augum uppi
að lausnir á búsetumálum verða að
vera fjölbreyttar og valkostir þurfa að
vera í boði til þess að geta mætt
mismunandi þörfum þeirra.
Húsnæði eitt sér dugar oft ekki,
íbúarnir þurfa að eiga kost á nauð-
synlegri aðstoð á heimilunum vegna
fötlunar sinnar.
Sambýli fatlaðra í Reykjavík
Sambýli eru fámenn heimili
fatlaðs fólks, en algengt er að á þeim
búi 5 til 6 manns. Þeim hefur verið
komið á fót á vegum ríkisins fyrir
fatlaða sem þurfa aðstoð við athafnir
daglegs lífs.
Lagaákvæði um sambýli márekja
til ársins 1980. Hugtakið „sambýli“
er heiti á heimilum fatlaðra, sem hafa
ákveðið rekstrarform. Ríkið greiðir
launagjöld starfsmanna, en þeir sem
búa á sambýlum greiða heimilis-
rekstur af hluta lífeyristekna sinna.
Lífeyristekjur hafa 16 ára og eldri og
þess vegna eru þessi aldursskilyrði
sett fyrir búsetu á sambýlum.
Böm hafa ekki lífeyristekjur og
þess vegna greiðir ríkið allan kostnað
á heimilunt fatlaðra barna. Greinar-
munur er því gerður á heimilum barna
og fullorðinna vegna mismunandi
rekstrarforms, en ekki að öðru leyti.
Sambýli hafa þróast þannig að
þau hafa í raun tekið að hluta til við
því hlutverki sem fjölmennar
dvalarstofnanir höfðu áður fyrr.
Um þessar mundir eru starfrækt
17 sambýli fyrir fatlaða í Reykjavík
og búa þar 97 íbúar.
Verið erað vinnaað stofnsemingu
„Eldhúsdagar“ eru vinsælir hjá krökkunum á Holtavegi. Svandís
matráðskona fær aðstoð við matseldina.