Morgunblaðið - 11.01.2020, Side 14

14 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 11. JANÚAR 2020
Eltak sérhæfir sig í sölu
og þjónustu á vogum
Bjóðum MESTA úrval
á Íslandi af smáum
og stórum vogum
Auglýst er eftir umsóknum um styrk sem tengdur er nafni Jóhannesar
Nordals og veittur er af Seðlabanka Íslands.
Tilgangur styrksins, sem veittur er árlega, er að styðja framtak sem miðar að
því að varðveita menningarverðmæti sem núverandi kynslóð hefur fengið í arf.
Styrkfjárhæðin nemur fjórum milljónum króna og verður henni úthlutað í
apríl eða maí 2020. Heimilt er að skipta fjárhæðinni á milli tveggja eða fleiri
umsækjenda.
Umsóknir skulu sendar skrifstofu bankastjóra Seðlabanka Íslands eigi síðar
en 13. mars 2020. Úthlutunarreglur og umsóknareyðublöð eru aðgengileg á
heimasíðu bankans og í afgreiðslu hans á Kalkofnsvegi 1.
Nánari upplýsingar veitir Hrafnhildur Ýr Bernharðsdóttir á skrifstofu seðla-
bankastjóra.
auglýsir eftir umsóknum um styrk tengdan nafni Jóhannesar Nordals
S E Ð L A B A N K I Í S L A N D S
K a l k o f n s v e g i 1 · 1 0 1 R e y k j a v í k ·  5 6 9 9 6 0 0
Skákin og Gamma
Ranglega var haft eftir Gunnari
Björnssyni, forseta Skáksambands
Íslands, sl. mánudag að Reykja-
víkurmótið í skák stæði ekki höll-
um fæti í kjölfar „falls“ Gamma.
Þarna átti að standa að mótið
stæði ekki höllum fæti í kjölfar
„rekstrarörðugleika“ Gamma.
Beðist er velvirðingar á þessum
mistökum.
LEIÐRÉTT
Ágúst Ingi Jónsson
aij@mbl.is
Verð á fiskmörkuðum hefur verið í
hæstu hæðum fyrstu tíu daga ársins,
enda hefur framboð verið lítið í þeirri
brælutíð sem verið hefur frá áramót-
um. Einstaka löndun hefur gefið
mjög vel í aðra
hönd og hæsta
verð á slægðum
þorski frá áramót-
um er 798 krónur
á kíló að meðal-
tali.
„Hátt verð
verður ekki skýrt
með öðru en ótíð-
inni sem verið
hefur allt í kring-
um landið. Um
40% af því sem við seljum á mörk-
uðunum er af smábátum og þeir hafa
tæpast nokkuð róið á þessu ári. Það
er fátítt að við sjáum tölur eins og
síðustu daga,“ segir Eyjólfur Þór
Guðlaugsson, framkvæmdastjóri
Reiknistofu fiskmarkaða.
Aukið verðmæti þrátt
fyrir minna magn
Alls hafa verið seld rúmlega þús-
und tonn á mörkuðunum í ár, en
1.830 tonn á sama tíma í fyrra, að
sögn Eyjólfs. Meðalverðið fyrir kíló
af þorski frá áramótum hefur verið
551 króna, sem er 45% hærra en
sömu daga í fyrra þegar verðið var
378 krónur. Í ár hafa verið seld 283
tonn af þorski á móti 668 tonnum í
fyrra. Verð á ýsu hefur einnig verið
hátt.
Alls voru seld 106 þúsund tonn á
fiskmörkuðum í fyrra fyrir tæplega
28 milljarða króna. Nýliðið ár var það
þriðja stærsta í verðmætum talið frá
því að fiskmarkaðir hófu starfsemi
1992. Aðeins árin 2012 og 2013 var
heildarupphæðin hærri, eins og sjá
má á meðfylgjandi korti.
Árið var einnig stórt hvað magn
áhrærir, en það var þó minna en árið
á undan. Í því ljósi er athyglisvert að
verðmæti hafi aukist. Í heildina var
dróst magn saman í fyrra um 5,86%
miðað við árið á undan. Verðmætin
jukust um 14% og meðalverðið á fisk-
mörkuðum var 21% hærra 2019 en
árið á undan.
Samdrátturinn var ekki síst í
þorski og hefur hlutdeild fiskmark-
aða lækkað í þorski miðað við afla í
tegundinni.
Heildarmagn og verðmæti afl a á fi skmörkuðunum 1992-2019
100
80
60
40
20
0
Þúsund tonn
36
30
24
18
12
6
0
Verðmæti,
milljarðar kr.
Afl i á markaði (þús. tonn) Verðmæti afl a (ma.kr.)
’92 ’93 ’94 ’95 ’96 ’97 ’98 ’99 ’00 ’01 ’02 ’03 ’04 ’05 ’06 ’07 ’08 ’09 ’10 ’11 ’12 ’13 ’14 ’15 ’16 ’17 ’18 ’19
Heimild:
Reiknistofa
fi skmarkaða
98
96
98
108
116
113
103 104
98 97
100
104
107
98
94
103
97
102
110
103 104
113
106
113
106
5,7
14,7
26,7
27,8
21,5
350
300
250
200
150
Meðalverð þorsks á markaði 2001-2019
kr./kg
2001 2019
Fiskverð í hæstu hæðum
 Síðasta ár var stórt á fiskmörkuðum hér á landi  Selt fyrir 28 milljarða króna
 Brælan í byrjun þessa árs hefur ýtt undir gott verð á fiskmörkuðunum
Eyjólfur Þór
Guðlaugsson
Ágúst Ingi Jónsson
aij@mbl.is
Vottunarstofur sem sjá um MSC-
vottun á norsk-íslenskri hafa til-
kynnt að verði ekki gripið til úr-
bóta hvað varðar stjórnun veiðanna
verði vottun á
síldinni aft-
urkölluð í árslok.
Frá þeim tíma
hafa þjóðirnar
þrjá mánuði til
að kynna áætlun
um breytingar
svo vottunin taki
aftur gildi.
Auk Íslendinga
eru Norðmenn,
Færeyingar og Evrópusambandið
atkvæðamest í þessum veiðum og
hafa þær verið MSC-vottaðar. Aft-
urköllunin mun gilda jafnt fyrir all-
ar þjóðirnar. Ekki hafa verið gerðir
heildarsamningar um veiðar á síld-
inni frekar en öðrum uppsjávar-
stofnum í Norður-Atlantshafi. Veið-
ar hafa verið umfram ráðgjöf.
Vottun veitir greiðari aðgang
Gísli Gíslason, svæðisstjóri MSC
fyrir Ísland, Fræeyjar og Græn-
land, segir að þessi ákvörðun eigi
sér nokkurn aðdraganda, en veiði
umfram ráðgjöf sé meginástæðan
fyrir ákvörðun vottunarstofanna.
Brýnt sé að gert verði samkomulag
um stjórnun þessara veiða og að
koma böndum á þær svo tryggt
verði að heildarveiði verði í sam-
ræmi við ráðgjöf. Það séu megin-
atriðin í sameiginlegri yfirlýsingum
vottunarstofa.
MSC (Marine Stewardship Co-
uncil) er stærst alþjóðlegra
vottunarkerfa og viðurkennt um
allan heim. Slík vottun veitir
greiðari aðgang að mörkuðum, en
óháðar vottunarstofur meta m.a.
sjálfbærni fiskstofna og veiða.
Afturköllun í makríl
Makríll veiddur við Ísland fékk
MSC-vottun haustið 2017, en vott-
unin var háð skilyrðum um að sam-
komulag næðist um aflahámark úr
stofninum. Vottun makrílveiða í
Norðaustur-Atlantshafi var síðan
felld niður í byrjun mars á síðasta
ári. Óljóst er hvað verður um vott-
un á kolmunna í framhaldi af ár-
legri úttekt á þessu ári.
Grásleppuveiðar við Ísland fengu
vottun samkvæmt stöðlum MSC í
árslok 2014. Vottunin var aftur-
kölluð í byrjun árs 2018 vegna
meðafla við veiðar, m.a. á sel og
fugli.
Afturkalla MSC-vottun
 Koma þarf heildarstjórn á veiðar á norsk-íslenskri síld
Gísli Gíslason
Seltjarnarnesbær fékk nýverið stað-
festingu á vottuðu jafnlaunakerfi hjá
Jafnréttisstofu og tók við viðurkenn-
ingu þess efnis nú í byrjun janúar
frá faggiltum vottunaraðila, iCert
ehf.
Lögum samkvæmt bar fyrir-
tækjum og stofnunum með 250 eða
fleiri starfsmenn skylda til að hafa
öðlast vottun á jafnlaunakerfi fyrir
31. desember 2019. Seltjarnarnes-
bær er með fyrstu sveitarfélögum til
að öðlast þessa vottun, segir í til-
kynningu.
Samhliða vinnu við innleiðingu
jafnlaunakerfisins aflaði Seltjarnar-
nesbær jafnlaunaúttektar frá PwC á
Íslandi þar sem framkvæmd var ná-
kvæm greining á stöðu launamála
eftir kyni. „Niðurstaða þeirrar út-
tektar var að óútskýrður kynbund-
inn launamunur hjá Seltjarnarnes-
bæ mælist nú 1,1% konum í vil.
Með innleiðingu jafnlaunastaðals-
ins hefur Seltjarnarnesbær komið
sér upp gæðastjórnunarkerfi sem á
að tryggja jafnan rétt, jöfn laun og
sömu réttindi og kjör fyrir sömu eða
jafn verðmæt störf óháð kyni. Enn
fremur að málsmeðferð og ákvörðun
í launamálum byggist ávallt á mál-
efnalegum sjónarmiðum og geti
þannig fyrirbyggt beina og óbeina
launamismunun kynjanna,“ segir
m.a. í tilkynningu frá Seltjarnar-
nesbæ.
Starfshópurinn sem stýrði innleið-
ingunni fyrir hönd bæjarins var
skipaður þeim Öldu Gunnarsdóttur,
stjórnsýslu- og launafulltrúa, Her-
vöru Pálsdóttur verkefnastjóra, Ró-
berti Bernhard Gíslasyni, verk-
efnastjóra gæðakerfis, og Stefáni
Bjarnasyni mannauðsstjóra.
Seltjarnarnes Tekið á móti viður-
kenningu um jafnlaunavottun.
Jafnlauna-
vottun á
Nesinu
 Meðal fyrstu sveit-
arfélaga að fá vottun
Björgunarsveitin
Brák í Borgar-
nesi hélt fund í
vikunni þar sem
samþykkt var að
skora á þingmenn
Norðvestur-
kjördæmis að
vinna ötullega að
frumvarpi til laga
um endurgreiðslur til félagasam-
taka til almannaheilla vegna
mannvirkjagerðar og annarra fram-
kvæmda.
Brák er að hefja framkvæmdir við
byggingu nýs húss undir starfsem-
ina þar sem eldra húsnæði er talið
óhentugt. Á síðasta ári voru 70 ár
síðan skipuleg björgunarstarfsemi
hófst í Borgarnesi og þá var tekin
fyrsta skóflustungan að nýja húsinu.
Nú á næstu vikum stendur til að
hefjast handa við framkvæmdir,
jarðvinnu og sökkla.
„Það er augljóst mál að fámenna
björgunarsveit munar verulega um
það ef virðisaukaskattur af bygg-
ingakostnaði fæst endurgreiddur,“
segir m.a. í áskorun Brákar.
Brák
skorar á
þingmenn