Fjölrit RALA - 01.07.1976, Qupperneq 8

1•3 Um notaglldi skarna sem jarðvegsbætiefnis á Xslandi.
Aðalálirif skarna á jarðveg er aulcning moldarefna (hnmus)
en auk þess gefur slcarni nokkra plöntunæringu. Aukning
moldarefna í jarðvegi stuðlar að betri jarðvegsbyggingu
(struktur, jarðvegur bindst betur saman i smálcorn) og hefur
1 för með sér aukningu jónrýmdar og vatnsrýmdar- (jarðvegur
geymir betur jónir og vatn). Moldarefni geta einnicr losað
fastbund';nn. fosfór með bvi að binda jár-n og álsölt
(Eberhard og Pipes 1972),
islenskur jarðvegur er yfirleitt mjög snauður af nýtan-
legum fosfðr. Einnig er jarðvegsbygging mðajarðvegs mjög
veik og í sandjarðvegi nánast engin (B.Jðhannesson 1960) .
Eldf jallaaska er 1 verulegu macrr.-í í jarðvegi,
einkum i mðajarðvegi (B.Jðhanness,1960, Grétar Guðbergss.1975).
1 Mið-Ameriku er einnig að finna jarðveg með mikilli eld-
fjallaösku og bar er einnig mjög litið af nýtanlegum fosfðr
og mun orsökin vera sú aó mikið af fosfötum bindast föst í
torleyst sambönd vegna mikillar virkni áls og ál~sillkat,i
(Martin og Palencia 1975).
Mæst á eftir fosfðr er nýtanlegt nitur mest takmarkundi
í islenskum jarðvegi. Þð er nðg af bvl i fastbundnu formi
í lifrænu efni, en bað brotnar hægt niður og gæti bað verið
vegna þess að örverurnar skorti aðgengilegan fosfðr
(B.Jðhannesson 1960).
Yfirleitt er talsvert mikið af lifrænu efni 1 mða og
mýrarjarðvegi (B.Jðhannesson '60 og Sigfús ólafsson '74) en
í sandjarovegi er bað oft mjög litið og nánast ekkert
(Stenbing og Kneiding 1975, Þorvaldur Amason, ðbirtar niðurst.).
Af bvi sem hér hefur verið tilgreint mætti draga bá
ályktun aö skarni gæti bætt fosfðr og niturstöðu í islenskum
jarðvegi og aulc bessa aukið moldefnamagn, iftrýmd og rakarýmd
ocr bætJ jarðvegsbyggingu, en pað kæmi einkanlega að notum i
Sandjarövegi.