Fjölrit RALA - 15.11.2000, Side 69

61
Fræ/Skaðvaldar 1999
Frærækt (132-1144)
Fræ var hirt úr fjölgunarreitum og hnausasöfnum í Gunnarsholti og á Geitasandi. Fræ fékkst
úr reitum með Tuma beringspunti, Teiti snarrót og RlFr9101 túnvingli. Af hnausum fékkst
fræ af Tuma, Teiti, RlFr8901 (grænlenskur túnvingull), Sturluvingli og vallarfoxgras-
stofnunum Öddu og Korpu.
Farin er af stað endumýjun á stofnfræi þeirra yrkja, sem RALA varðveitir og ber
ábyrgð á. Kynbótafræ og stofnfræ verður allt ræktað á Korpu, nema stofnffæ af vallarfoxgrasi
verður að rækta erlendis. Þau yrki, sem valin voru em vallarfoxgrasyrkin Adda og Korpa;
sveifgrasyrkin Eiríkur rauði og RlPop8904; túnvingulsyrkin Leifúr heppm (RlFr8901) og
Sturluvingull; Tumi beringspuntur og Teitur snarrót.
Sumarið 1999 var aukið við hnausasöfn af Teiti og Eiríki rauða og bætt við safni af
Leifi heppna. Um haustið var tekið ffæ úr hnausunum ffá 1998 af Tuma, Teit og Eiríki rauða.
Ræktun fræs af íslenskri gulrófu (132-9386)
Vinna við verkefnið hófst vorið 1999. Verkefnið snýst um íslenska gulrófústofna sem em í
eigu RALA. Markmiðið er að koma þeim í notkun og eins að að vélvæða ffæræktina.
Verkefnið var tvíþætt í ár. Annars vegar var sáð rófuffæi af tveimur RALAstofiium á
Hrauni í Ölfusi og valdar þar í haust um 1000 ffæmæður til notkunar næsta ár. Hins vegar var
gerð forkönnun á ffærækt utanhúss. Til þess vom settar út 260 ffæmæður af norska yrkinu
Vige á Korpu og fræið skorið með vél í haust. Niðurstöður úr þeirri könnun fara hér á eftir.
Fræmæður vom teknar úr geymslu 3.5. og settar í mold sama dag. Þéttleiki var 4 rófur
á m2-. Áburður var nálægt 1200 kg af Græði 1A og 20 kg af Bóraxi á hektara. Rófúmar
lifhuðu ekki fyrr en undir lok maí. Fyrstu blóm sáust í júnílok. Yfirvöxturinn stóð fúrðu vel
þrátt fyrir rigningartíð og myglaði ekki. Fræið var skorið 1.10.
Fræuppskera
Fullstórt fræ Smælki
Þúsundkom 2,5 g 1,7 g
Fræ af 260 rófum 350 g 1930 g
Fræárófu 1,3 g 7,4 g
Fræ á hektara 54 kg 297 kg
Alls
2280 g
8,8 g
351 kg
Sjá má að ffæið hefúr ekki verið vel þroskað. Reynt verður að bæta úr því næsta ár með því
að taka rófúr úr geymslu í aprílbyrjun og flýta auk þess niðursetningunni sem kostur er.
Fræverkun (132-1170)
Allt fræ sem safnað er af starfsmönnum RALA er hreinsað i ffæhreinsunarbúnaði, sem nú
hefur verið komið fyrir á Korpu.
Rófuffæ var hreinsað fyrir ffæræktarbónda.
Frærannsóknir (161-1105)
Gæðaprófanir á sáðvöm vom með hefðbundnum hætti á Möðmvöllum. Prófanir em til þess
að votta spímnarhæfni og hreinleika sáðvöm, sem framleidd er hér á landi og ætluð er til sölu.
Einnig kemur til prófunar innflutt sáðvara, sem hefur úrelt gæðavottorð.