Íslenskar landbúnaðarrannsóknir - 01.03.1970, Síða 124

122 ÍSLENZKAR LANDBÚNAÐARRANNSÓKNIR
Alls voru til upplýsingar úr 111 af þessum æxlunum úr skipulögðum tilraun-
um og söfnuðum gögnum úr ærbókum.
í töflu 9 eru niðurstöðurnar flokkaðar eftir arfgerð hrúta og arfgerðir áa eru
undirflokkun. Við hverja arfgerð áa eru lörnbin síðan flokkuð eftir litanúmeri.
I töflu 9 eru alls upplýsingar um lit á B452 lömbum, og at þessum lömbum
eru aðeins 23 eða 0.67% með aðra liti en við var búizt.
Gerð er sérstök grein fyrir hverju einstöku tilfelli af óvæntum litum. Kemur
þar í Ijós, að þrjú af þessum óvæntu tilfellum má skýra með tveimur stökkbreyt-
ingum, þar sem Ax hefur stökkbreytzt í A5 í öðru tilvikinu, en Ag stökkbreytzt
í A2 í hinu tilvikinu. Hin dæmin geta öll stafað af rangri skráningu á foreldrum
eða rangri litalýsingu.
Lýst er fyrirbæri, þar sem rnórauð ær átti tvö lömb, hvítt og móbotnótt, sem
sannanlega voru sitt undan hvorum hrút, öðrum hvítum, en hinum svartbotn-
óttum.
Þá er lýst brotalit (colour mosaicism) í ljósgráum hrút. Með afkvæmaprótun
á hrútnum kom í ljós, að arfgerð hans á okfrumustigi hafði verið A4Ag, en
A4-erfðavísirinn hafði stökkbreytzt í A4 í einni frumu á 4-frumu eða 8-frumu
stigi fóstursins.
VI. kafli. TÖLFRÆÐILEGT MAT Á FUNDNUM KLOFNINGS-
HLUTFÖLLUM í A-SÆTINU
í þessum kafla er því lýst, hvernig tölfræðilegt mat var lagt á klofningshlut-
föllin, sem fundust og sýnd eru í töflu 9.
Fundin var aðferð til að leggja mat á það, á grundvelli talnanna í töflu 9,
hversu vel erfðavísar foreldranna skiluðu sér í afkvæmunum. Var hér um hlut-
fallslegt mat að ræða, þannig að heimtur erfðavísanna A4, A2, A3 og A4 voru
bornar saman við heimtur erfðavísisins Ag rneðal afkvæmanna.
Mat þetta sýndi, að erfðavísirinn A2 kom sjaldnar fram meðal afkvæmanna
heldur en búast mátti við. Vanhöldin voru ekki raunhæf fyrir hvort kyn for-
eldra um sig, en voru raunhæf (P < 0.05), þegar bæði kynin voru tekin saman.
Þessi vanhöld á A2 komu líka fram í gögnum, sem ekki eru tekin með í töflu 9.
Æxlanir þær í töflu 9, þar sem báðir foreldrar voru arfblendnir fyrir hvítum
lit, gáfu klofningshlutföll, sem voru svo nærri réttum hlutföllum, að rnjög litlar
líkur voru á að fá svo gott samræmi (x2-s = 0.2644; 0.99 > P > 0.98. Þetta óvenju-
lega góða samræmi fannst, þegar slegið var saman útkomum úr andstæðum
(reciprocal) æxlunum og þar sem einlembingar og tvílembingar, hrútar og
gimbrar, voru líka tekin saman.
Þegar 16,826 lömb með þekkta liti voru flokkuð eftir kyni í hvít og rnislit
lömb, kom í Ijós, að raunhæft hærra hlutfall var af hvítum lömbum meðal
hrúta en gimbra (x2i — 7.196; 0.01 > P > 0.001). Þessi munur milli kynja var
óháður því, hvort lömbin voru einlembingar eða tvílembingar. Hlutfall hvítra
lamba var líka hærra meðal einlembinga heldur en tvílembinga (x24 — 119.624;
P < 0.001). Enginn munur á kynhlutfalli fannst milli mismunandi tegunda af
mislit.