Málfríður - 2016, Blaðsíða 4

Þegar ég byrjaði að kenna aftur í grunnskóla haustið
2013 var aðalnámskrá grunnskóla nýútkomin og var
hún mikið lesin í mínum skóla og þá sérstaklega af
skólastjórnendum. Námskráin innihélt miklar breyt-
ingar á námsmati skólanna sem kölluðu á ný vinnu-
brögð og nýja hugsun. Flestir fundanna næstu tvo
veturna fóru í umræður um hana og hvernig hægt væri
að nýta þá vinnu sem við höfðum unnið og hvað þyrfti
að hugsa alveg upp á nýtt.
Eftir mikla yfirlegu fóru ýmsar hugmyndir að koma
og við fórum að sjá ýmsa kosti við þetta nýja námsmat,
en fram að því voru margir sem litu á þetta sem til-
gangslausa vinnu.
Úr Excelskjali í leiðsagnarmat
Þegar starfsfólkið í minni deild hóf að skipuleggja
námsmat fyrir 10. bekk sáum við strax kostina við að
hafa leiðsagnarmat, en það er í raun forsenda þessa
nýja námsmats. Breytingin var m.a. sú að námsmatið í
október, desember og mars gilti ekki lengur sem hluti
af lokaeinkunn, nema ekki væri farið aftur í þá efnis-
þætti. Nemendur fengu í staðinn munnlega endurgjöf
þar sem farið var yfir hvað mætti betur fara og hvað
þyrfti til að ná betri hæfni í efninu. Við fundum strax
hvað andrúmsloftið varð miklu betra og afslappaðra
þegar nemendur vissu að próf giltu ekki lengur X%
af lokamati og það var heldur ekki merkjanlegt að
nemendur leggðu eitthvað minna á sig. Með þessu
vorum við farin að líta á veturinn sem ferli sem byrjaði
strax með símati og nemendur fengu leiðsögn um
hvað mætti gera betur og hvar pottur væri brotinn.
Vonuðumst við svo eftir því að nemendur æfðu það
sem betur mætti fara og bættu færni sína sem leiddi til
meiri hæfni. Skiptir þá ekki lengur máli hvernig færnin
er í byrjun vetrar svo lengi sem nemandi bætir færnina
og lokahæfnin skipti svo öllu máli. Margir kennarar
höfðu áhyggjur af þessu og hugsuðu að nemendur
legðu sig þá síður fram í þeim verkefnum og prófum
sem sett voru fyrir um veturinn en sú varð ekki raunin.
Allir nemendur sem vilja ná árangri sjá að það þarf
að æfa færnina allan veturinn annars næst hann ekki.
Námsmatið segir því ekki lengur hvað þú manst,
heldur hvað þú getur.
Prófagerð og einkunnagjöf
Kostirnir við nýja matskerfið frá hlið kennarans eru
margvíslegir. Fyrir það fyrsta þarf nú ekki að hugsa
um stig eða vægi spurningar heldur þarf að meta hvort
svarið eða úrlausnin séu C hæfni, B hæfni eða A hæfni.
Verkefnin/textarnir þurfa því að vera misþung/ir og
spurningar misauðveldar. Í öðru lagi þurfum við að
tengja hæfniviðmiðin við prófin í byrjun þannig að
bæði við og nemendur vitum hvað verkefnið reynir á
og í þriðja lagi er matið auðveldara þar sem við höfum
gefið út matskvarða fyrir matið m.t.t. matsviðmiðanna
og því er matið auðveldara.
En við höfum líka rekið okkur á ýmislegt sem við
getum ekki lengur notað í okkar námsmati, t.d. kros-
saspurningar. Hér í skólanum erum við með mjög
marga sem eru góðir í að „tippa“ á réttan kross. Þegar
maður hefur samið spurningu sem á að reyna vel á
A hæfni þá er ekki hægt að bjóða nemendum að geta
giskað á rétt svar. Því höfum við ekki boðið upp á slíkt.
Annað er að nemendur eru stundum ekki alveg eins og
maður reiknar með. Nemandi getur flaskað á C spurn-
ingu en svarað svo öllum B spurningunum. Þetta olli
okkur þó nokkrum heilabrotum og leystum við þetta
með sjóngreiningu sem var kynnt fyrir okkur á einum
fundi í vetur. Hún virkar þannig að þegar við horfum
á fjölda réttra C, B og A svara þá getum við metið hvað
hann eigi að fá. Nemandi sem svarar þrem af fjórum
C spurningum og öllum B spurningum og engri A
spurningu fær B. Hér höfum við líka brugðið á það
ráð að kalla nemenda til okkar og spyrja þá aftur og
athuga hvort hann skilji ekki alveg örugglega viðkom-
andi spurningu. Við höfum ekki lent í mörgum svona
atvikum en það eru alltaf eitt og eitt.
Ekki svo erfitt fyrir tungumálakennara
Þessi nýja hugsun er kannski ekki svo frábrugðin þeirri
hugsun sem við tungumálakennarar höfum haft. Við
höfum alltaf verið með áhersluna á hæfni frekar en
4 MÁLFRÍÐUR
Katrín Jónsdóttir,
dönskukennari
við Réttarholtsskóla
Nýtt námsmat - jákvæð breyting