SÍBS blaðið - febr 2020, Qupperneq 16
16
SÍBS-blaðið
6. mynd. Sólarhrings meðaltalsstyrkur brennisteinsvetnis útfrá vindhraða,
vindátt og hitastigi frá janúar 2007 til júní 2014.
sjá hlaupandi 24-klst. meðaltalsstyrk H2S í andrúmslofti á
Grensás vegi fyrir og eftir gangsetningu virkjunarinnar.
Á myndinni má sjá aukinn styrk H2S í september á
Grensás vegi í kjölfar losunar frá virkjuninni. Í ágúst 2006
hófust prófanir á vélarsamstæðu virkjunarinnar og stöðug
framleiðsla var komin á í október sama ár. Losun H2S frá
Hellisheiðarvirkjun hefur þó minnkað töluvert með tilkomu
Sulfix verkefnis Orku náttúrunnar (ON) en þá er H2S dælt
aftur niður í berglögin þar sem að það binst basalti. Árið 2012
var losun H2S frá Hellisheiðarvirkjun 12.044 tonn. Vegna
mótvægisaðgerða var losunin árið 2016 komin niður í 3.893
tonn miðað við sambærilega orkuframleiðslu (að frádregnu
H2S sem var dælt niður í berglögin) (6).
Veður hefur mikil áhrif á styrk H2S í andrúmslofti. Sam-
kvæmt gögnum frá árinu 2007-2014 þá má sjá að hærri
styrkur H2S á Grensásvegi mælist þegar suð-, suðaustlægur
vindur (u.þ.b. 90-150°) er undir 3 m/s, og hitastig rétt undir
frostmarki (6. mynd). Á höfuðborgarsvæðinu myndast þessar
aðstæður einna helst að vetrarlagi, frá haustmánuðum til
0
10
20
30
40
50
60
70
Ja
n-
06
Fe
b-
06
Ap
r-
06
M
ay
-0
6
Ju
l-0
6
Se
p-
06
O
ct
-0
6
De
c-
06
St
yr
ku
r H
2S
í
µg
/m
3
24-klst hlaupandi meðaltal Heilsuverndarmörk
Prófanir á fyrstu
vélarsamstæðu hefjast
5. mynd. Hlaupandi 24klst. meðaltalsstyrkur brennisteinsvetnis (H2S) árið 2006 á Grensásvegi.
7. mynd. Íslandskort með staðsetningu virkra loftgæðamælistöðva í lok árs
2019.
2. tafla. Heilsuverndarmörk helstu loftmengunarefna á Íslandi skv.
íslenskum reglugerðum.
Loft mengunar
efni
Tími mælinga Heilsuverndar
mörk
Fjöldi skipta
sem má fara yfir
skilgreind mörk
PM10 Sólarhringsmeðaltal 50 µg/m3 35
PM10 Ársmeðaltal 40 µg/m3
PM2,5 Ársmeðaltal 20 µg/m3
NO2 Klukkustundar
meðaltal
200 µg/m3 18
NO2 Sólarhringsmeðaltal 75 µg/m3 7
NO2 Ársmeðaltal 40 µg/m3
O3 Hæsta 8klst.
hlaupandi meðaltal
120 µg/m3 0
SO2 Klukkustundar
meðaltal
350 µg/m3 24
SO2 Sólarhringsmeðaltal 125 µg/m3 3
H2S Hlaupandi 24klst.
meðaltal
50 µg/m3 3
H2S Ársmeðaltal 5 µg/m3
Blý Ársmeðaltal 0,5 µg/m3
Arsen Ársmeðaltal 6 ng/m3
Kadmíum Ársmeðaltal 5 ng/m3
Nikkel Ársmeðaltal 20 ng/m3
Bensó[a]pýren Ársmeðaltal 1 ng/m3