Morgunblaðið - Sunnudagur - 15.11.2020, Page 8

VIÐTAL
8 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 15.11. 2020
M
aría Björk tekur glaðlega á
móti blaðamanni og býður
inn á skrifstofu í höfuð-
stöðvum N4 á Akureyri.
Blaðamanni verður fljótt
ljóst að hér er á ferð orkumikil kona, vinnu-
söm, jákvæð, hress og brosmild. Hún brennur
fyrir starfi sínu og hefur tekist að snúa við af-
leitri stöðu fyrirtækisins með erfiðum ákvörð-
unum, elju og dugnaði. María segir N4 alls
ekki vera litla Akureyrarstöð, heldur eigi að
þjóna fólki um land allt. Yfir kaffinu ræðum við
lífið og tilveruna, og hvernig örlögin og lukkan
leiddu hana á þennan stað.
Sex syngjandi systur
María Björk er sextug, fædd á Akureyri, ein
átta systkina. Systurnar komu fyrst sex í röð
og drengirnir tveir ráku svo lestina. Foreldrar
Maríu eru Sólveig Jónsdóttir, sem nú er látin,
og Ingvi Rafn Jóhannsson rafvirkjameistari,
nú níræður að aldri.
„Pabbi vann meðal annars við að rafvæða
sveitirnar og rak svo verslunina Raftækni þeg-
ar ég var að alast upp. Ég hugsa að ég gæti
enn sagt þér hvað Ignis-kæliskápar eru stórir
því ég var bara tíu ára þegar ég var sett á bak
við búðarborðið. Mamma var heimavinnandi
og sinnti hópnum mjög vel, en hún er Vestfirð-
ingur og ég því hálfur Vestfirðingur. Ég er
lánsöm að hafa fengið líka vestfirsku genin;
þrjósku og seiglu,“ segir hún og brosir.
„Ég ólst upp í mjög líflegri og skemmtilegri
fjölskyldu þar sem var mikil tónlist. Ég var
ekki gömul þegar ég kom fyrst fram en við
systur vorum gjarnan fengnar til að syngja,“
segir hún og segir þær hafa oftar en ekki stillt
sér upp eftir hæð, í tröppugangi.
„Við vorum sex syngjandi systur, eins og í
Von Trapp-fjölskyldunni,“ segir María og hlær
dátt.
„Ég er í miðjunni og þurfti snemma að læra
að eiga við eldri og yngri hópinn. Ég lærði
mjög fljótt að standa á eigin fótum og þurfti að
hafa fyrir hlutunum.“
Ástfangin upp í rjáfur
Sextán ára ákvað María Björk að hún skyldi
verða félagsráðgjafi.
„Ég stóð við það, en það var ekki hægt að
læra það á Íslandi. Eftir stúdentspróf komst
ég inn í nám í Noregi en stuttu áður en ég átti
að fara bankaði ástin upp á. Var það ekki
dæmigert!“ segir María og hlær.
Sá heppni var Ómar Bragi Stefánsson,
eiginmaður Maríu.
„Ég var ástfangin upp í rjáfur og sá ekkert
nema þennan mann, en hann var þá íþrótta-
kennari á Sauðárkróki. Ég hafði lært á ýmis
hljóðfæri þannig að ég stakk upp á við hann að
ég kæmi að kenna tónlist á Sauðárkróki. Mér
fannst tilvalið að vinna með börnum; ég yrði þá
örugglega betri félagsráðgjafi. Og það var
laust starf fyrir tónmenntakennara og dönsku-
kennara. Ég var þá rétt um tvítugt og var hent
fyrir framan allan fyrsta til sjötta bekk,“ segir
hún og brosir.
„Þarna var ég með honum Ómari mínum í eitt
ár en reif hann síðan úr rótunum í Skagafirði og
við fórum saman til Oslóar þar sem ég fór í nám-
ið,“ segir hún og segir Ómar hafa sjálfan endað í
námi og seinna í skapandi vinnu hjá IKEA.
Það fór vel um unga parið í Osló og þar
fæddist þeim fyrsta barnið, Stefán Arnar.
Katrín, yngri systir Maríu, bauðst til að koma
út og hjálpa til því námið var langt og strangt.
„Ég fór svo að vinna að barnaverndarmálum
að loknu náminu og mér var sannarlega kastað
í djúpu laugina. Ég upplifði eitt og annað sem
ég vissi ekki að væri til,“ segir María Björk.
Litla fjölskyldan bjó í Noregi í tæp fimm ár
og var ekkert á leiðinni heim þegar atvinnu-
tilboð breytti plönunum.
„Þá var verið að opna IKEA á Íslandi og
Ómari bauðst að vera með í því, þannig að
hann dró mig heim. Við eignuðumst svo annan
dreng ári eftir heimkomuna, Ingva Hrannar,
en dóttir okkar Ásthildur kom ekki fyrr en
fjórtán árum síðar, árið 2000. Ég fór að vinna
við félagsráðgjöf í Reykjavík og endaði sem yf-
irfélagsráðgjafi á Greiningar- og ráðgjafarstöð
ríkisins,“ segir María Björk.
„Ég er fædd undir rosalegri lukkustjörnu.
Ég þakka fyrir það, það er ekki sjálfgefið. Og
það er alls ekki sjálfgefið að vera gift sama
manninum í fjörutíu ár. Við erum eins og tvö
stór og sterk tré sem standa hlið við hlið og
styðjum hvort annað.“
Hamstur á hjóli
Á Íslandi byrjaði baslið, en seint á níunda ára-
tugnum vann María á þremur stöðum til að ná
endum saman. Hjónin voru að byggja og verð-
bólga gerði þeim erfitt fyrir.
„Það dugði ekki til að vera í tveimur vinnum;
ég var þarna yfirfélagsráðgjafi og skúraði
sautján skrifstofur, klósett og stigaganga eftir
að dagvinnu lauk, en þarna átti ég tvö lítil
börn. Ég heyrði þá auglýst eftir þulu í sjón-
varpinu, sæki um ásamt níutíu öðrum og fæ
vinnuna. Það gerði dagana stundum svolítið
langa, því þá var ég í þremur vinnum. Þetta
var eins og að vera hamstur á hjóli,“ segir hún.
„Við vorum að drukkna og áttum í raun
enga útgönguleið. Við náðum að flytja inn í
húsið rúmlega fokhelt, eins og fólk gerði. Svo
einn daginn horfðumst við í augu og sögðum:
þetta er ekkert líf, svona ætluðum við ekki að
hafa þetta. Við áttum tvo yndislega drengi og
sáum aldrei hvort annað. Það er oft þannig að
þegar maður kallar út í kosmósið eftir hjálp,
þá kemur hún. Það leið ekki á löngu þar til það
var hringt frá Skagfirðingabúð og Ómari boðin
vinna sem verslunastjóri, en þeir sáu hvað
hann hafði gert góða hluti í IKEA. Hann kom
með nýja hugsun inn í hvernig verslun á að
vera og þeir stukku á þetta. Á þeim tíma var
ég komin inn á fréttastofuna hjá RÚV og ég
held því fram að ég sé ein af þeim fyrstu sem
voru í starfi án staðsetningar, en þetta var árið
1989, fyrir rúmum þrjátíu árum.“
Að koma spólum í bæinn
Fjölskyldan pakkaði því saman og flutti í
heimabæ Ómars, Sauðárkrók.
„Við stukkum úr þessu brjálæði yfir í að geta
verið fjölskylda. Ég hélt áfram að fara suður því
ég var enn þula og ýmist keyrði eða flaug, en þá
var hægt að fljúga frá Sauðárkróki. Það var
unnið í skorpum; þannig vann ég nokkra daga í
röð, og svo var ég líka að vinna sem fréttaritari
RÚV á Norðurlandi vestra,“ segir hún.
„Ég er alin upp sem fréttamaður á RÚV og
er heppin og þakklát að hafa fengið þá skólun
en er líka þakklát fyrir að hafa haft grunn í
félagsráðgjafanum því í þeirri vinnu lærir
maður að hafa svo mikla yfirsýn; horfa á heild-
armyndina og vinna sig inn að kjarnanum. Að
finna styrkleikana og efla veikleikana,“ segir
hún og segist ávallt búa að þessari reynslu.
„Á þessum tíma var ég bæði í útvarpinu og
sjónvarpinu, en þar á milli var hörku-
samkeppni! Ég þurfti oft að ákveða hvaða frétt
ætti heima í útvarpi og hvað í sjónvarpi. Ég
lenti í öllu mögulegu sem fréttamaður á svona
litlu svæði,“ segir hún en starfinu gegndi hún
þar til 2004, þegar öllum fréttariturum RÚV
var sagt upp á einu bretti.
Lentir þú í einhverjum ævintýrum; eða
klúðri?
„Já, já, margs konar klúðri,“ segir hún og
hlær.
María segir starfið hafa verið afar skemmti-
legt en oft og tíðum líka erfitt þar sem hún hafi
„Ég er mjög ofvirk. Ég fæ svo ofboðs-
lega margar hugmyndir og lífið er svo
stutt að ég verð að láta þær verða að
veruleika,“ segir María Björk Ingva-
dóttir, framkvæmdastjóri N4.
Morgunblaðið/Ásdís
Fædd undir lukkustjörnu
María Björk Ingvadóttir hefur komið víða við á lífsleiðinni og nýtir hverja reynslu í næstu lífsins þrautir. Hún er félagsráðgjafi að
mennt, rak um skeið kaffihús en hefur nú starfað í fjölmiðlum í yfir þrjátíu ár. Í dag rekur hún sjónvarpsstöðina N4 af röggsemi og alúð.
Ásdís Ásgeirsdóttir asdis@mbl.is