Bæjarins besta - 29.01.1997, Blaðsíða 10

10 MIÐVIKUDAGUR 29. JANÚAR 1997
Rommlegið saltað
selspik besta beitan
Í síðustu viku fór fram á
norðanverðum Vestfjörðum,
skyndisöfnun á skólavörum
fyrir grunnskólabörn í Vojvo-
dina-héraði í Serbíu. Vojvodina
er nyrsta hérað Serbíu og hefur
bágborið efnahagsástand og
fjöldaatvinnuleysi í kjölfar
nýafstaðinna stríðsátaka leikið
íbúa þar sérlega grátt. Skóla-
starf hefur verið erfitt vegna
þess að börnin hafa ekki getað
eignast einföldustu skriffæri og
stílabækur, hvað þá aðrar
nauðsynjar til skrifta og teikn-
inga.
Rauði kross Íslands fékk
hjálparbeiðni frá serbneska
Rauða krossinum og fór þess á
leit við Rauða kross deildir hér
vestra að þær söfnuðu í skyndi
ritföngum, pappír, stíla- og
reikningsbókum og teiknivör-
um. Beiðni um vetrarfatnað
fyrir sömu börn gat fatamiðstöð
Rauða krossins á Akranesi
afgreitt, en töluvert var samt
komið með til deildanna og fer
það með til Vojvodina.
Rauða kross deildirnar í
Dýrafirði, Önundarfirði, Súg-
andafirði, Ísafirði og Bolung-
arvík leituðu til grunnskóla-
barna og foreldra þeirra á svæð-
inu, fyrirtækja og stofnana um
framlög. Viðbrögðin fóru fram
úr öllum vonum. Er til þess
tekið hve mikla alúð börnin
lögðu við söfnun og kaup á
öllu því sem um var beðið og
hve dyggilega skólarnir, stjórn-
endur þeirra og starfsmenn
studdu framtakið. Börnin,
kennararnir og annað starfsfólk
skólanna pökkuðu öllu í kassa
og settu með miða með kveðj-
um til barnanna í Vojvodina.
Mörg fyrirtæki gáfu í söfn-
unina af mikilli rausn og var
greinilegt að samhugur fylgdi
hverjum poka og kassa, sem
barst til Rauða kross hússins á
Ísafirði og víðar.
Hugur íbúa á norðanverðum
Vestfjörðum ber þess merki,
að hafa á síðustu árum bæði
þegið hjálp í neyð og látið hana
í té með því að taka á móti
fólki í neyð. Þeir vita með
hvílíku þakklæti og gleði gjafir
þeirra verða þegnar.
Gert var ráð fyrir að safnast
myndi á eitt vörubretti. Þau
voru orðin fjögur þegar form-
legri söfnun lauk og átti þá
eftir að bætast við rúmlega eitt
til viðbótar.
Kæru börn og unglingar!
Hafið heila þökk fyrir dugnað
ykkar og hjálp. Forsvarsmönn-
um fyrirtækja og stofnana sem
studdu söfnunina eru sömuleið-
is færðar þakkir fyrir framlög
þeirra.
Rauða kross deildirnar á
norðanverðum Vestfjörðum.
Kærar þakkir fyrir stórkostleg viðbrögð!
Ísafjarðardeild Rauða Kross Íslands
„Þetta var nú þannig, að til mín kom maður, sem
vildi kaupa feitan steinbít og eins og gengur og gerist
þá tókum við spjall saman. Hann spurði hvort ekki væri
erfitt orðið að fá hráefni til hákarlsverkunar og sagði ég
svo vera ákveðinn hluta árs. Hann spurði þá hvort það
væri ekki hægt að gera út á hákarlaveiðar og kvað ég
það sjálfsagt hægt en að fara að kaupa skip og þess
háttar væri bara della út í loftið. Það er skemmst frá
því að segja að daginn eftir hringir í mig blaðamaður
sem segist hafa heyrt frá frammámanni í þingliðinu
okkar að ég væri að fara að gera út á hákarlaveiðar, -
þannig var nú það,“ sagði Óskar Friðbjarnarson,
fiskverkandi í Hnífsdal, aðspurður um fréttir þess efnis
að hann hyggðist hefja hákarlaveiðar.
Óskar sagði það reyndar vera orðið vandamál að fá
hákarl til verkunar framan af ári, sem væri bagalegt því
að hákarl sem færi í þorrann yrði að vera komin á land
ekki seinna en í júlímánuði. „Þetta hefur breyst því
hákarlinn kom alltaf með grálúðunni í troll vestfirsku
togaranna sem nú eru einungis 3 í stað 11 áður og
grálúðuveiðar eru orðnar svipur hjá sjón miðað við það
sem áður var. Hákarl er sömuleiðis hættur að koma á
land með rækjuskipum því settar hafa verið seiðaskiljur
í troll þeirra sem gera það að verkum að karlarnir fá
nánast ekki í soðið lengur.“ Óskar hefur, þrátt fyrir allt,
fullan hug á að gera tilraun til hákarlaveiða jafnvel í
samstarfi við eigendur rækjubáta sem oft eru verk-
efnalitlir á vorin. Hann var spurður hvort ekki væri hægt
að fá styrk út á svona tilraunaverkefni? „Ég hef ekki trú
á að þótt ég skrifaði opinberum aðilum að þeir færu að
veita mér styrk. Ég byrjaði sem brautryðjandi í verkun
af þessu tagi og hef byggt upp það sem til þarf svo
sem hjalla, kæliklefa, frystingu og annað. Ég hef ekki
orðið var við að ég fengi lán eða styrki til þessara hluta,
maður hefur bara orðið að gera þetta sjálfur. Rekstur
af þessu tagi er utanveltu í kerfinu. Við fáum að borga í
þessa sjóði en að við fáum eitthvað úr þeim, það er
svo allt annar handleggur.“
Óskar sagði að á síðari hluta síðustu aldar hefði heill
floti verið gerður út á hákarlaveiðar frá Eyjafirði, Vest-
fjörðum og víðar og að veiðin hafi numið þúsundum ef
ekki tugþúsundum hákarla. Lifrin var það eina sem var
nýtt en hún var verðmætt hráefni sem notað var til að
lýsa upp borgir Evrópu. Til marks um verðmætið þá
var verð lýsistunnu á þessum tíma 60-100 krónur á
meðan árskaup vinnumanns var 40 krónur. Óskar telur
að hægt sé að veiða hákarl á línu víða við Vestfirði og
sagði að nóg væri að lesa ævisögu Sæmundar
Sæmundarsonar, „Virkir dagar“, að átta sig á því. „Þeir
lögðu þar hákarlalínu og urðu aðhlátursefni fyrir vikið
vegna þess að menn töldu að ekki væri hægt að
draga hákarl nema á færi eins og tíðkast hafði. Þeir
lögðu sem sagt línu en það liðu 3-4 dagar áður en
hákarlinn kom á slóðina. Þeir voru með 108 króka á
línunni sem var beitt með öllu sem tiltækt var um borð,
allskyns óþverra og drasli. Þegar línan var dregin, kom
í ljós að það voru 96 stykki á henni. Það getur tekið
tíma að fá hákarlinn til að mæta á slóðina en hann er
lyktnæmur mjög og rennur á lykt úr margra sjómílna
fjarlægð.“
Óskar sagði að ef af veiðunum yrði, myndi hann ekki
fara á sjóinn því hann væri bæði sjóveikur og sjó-
hræddur. „Ég held að ég yrði bara að setja karlana á
ákveðið recept til að fara eftir,“ sagði Óskar sem veit
upp á hár hver besta hákarlabeitan er: „Rommlegið
saltað selspik.“
Óskar Friðbjarnar
og hákarlinn