Fréttablaðið - 24.03.2021, Blaðsíða 24

Ár er liðið frá því að hlutabréfamarkaðir heims náðu botni. Á mánaðartímabili eftir að veiran fór að láta á sér kræla
tóku hlutabréfamarkaðir heims-
ins eina skörpustu dýfu sögunnar.
Í kjölfarið tók við kröftugur við-
snúningur sem var meiri en bjart-
sýnustu menn þorðu að vona. Í
dag eru langf lestar hlutabréfavísi-
tölur heimsins hærri en fyrir tíma
COVID-19. Þrátt fyrir sterkan við-
snúning hefur hann þó verið ólíkur
eftir landsvæðum og atvinnugrein-
um félaga.
Hér til hliðar má sjá mynd sem
sýnir þróun Úrvalsvísitölunnar
(OMXI10) í samanburði við alþjóð-
legar vísitölur brotið niður á fjögur
a f mörk uð ávöx t u na r t ímabi l .
Fyrsta tímabilið er ávöxtun frá
botni yfir 12 mánaða tímabil, það
næsta ávöxtun frá því að veiran fór
að hrella markaði. Þriðja sýnir svo
fyrsta mánuðinn á markaði eftir
að ljóst var að heimsfaraldur var
að hefjast og að lokum ávöxtun frá
6. október en það er í kringum það
leyti sem útlit var fyrir að bóluefni
væru raunhæf og nær okkur í tíma-
línu en útlit hafði verið fyrir. Eftir
sigurför undanfarinna ára hefur
NASDAQ vísitalan sem bandarísku
tæknifyrirtækin eru áberandi í
áfram verið hlutfallslega sterk en
Evrópa áfram verið nokkuð lakari.
Ísland hefur aftur á móti staðið
nokkuð vel að vígi. Þrátt fyrir að
hér verði vissulega að horfa til þess
að eitt félag (Marel) sé með yfir 50%
vægi af vísitölunni þá hefur inn-
lendum hlutabréfasjóðum gengið
með ágætum á móti vísitölunni
á þessu tímabili enda Marel ekki
verið leiðandi í hækkunum líkt og
mörg undanfarin ár.
Þrátt fyrir að við höfum vissu-
lega fengið rýran hlut líkt og íbúar
Evrópusambandsins til þessa í
bóluefnaúthlutun, hefur margt
gengið vel hér. Þökk sé árangri í
sóttvörnum hefur verið rými fyrir
innlenda eftirspurn að bæta upp
slakann eftir erlenda ferðamenn að
hluta. Lækkandi vextir hafa verið
hluti af viðbrögðum seðlabanka
og ríkisstjórna víða um heim til
að bregðast við samdrætti, en
sú þróun hefur verið drif kraftur
hær ra hlut abréfaverðs á r u m
saman víða erlendis. Við erum í
fyrsta skipti að sjá sömu áhrif hér
á Íslandi. Þrátt fyrir að þau séu
ef laust minni hér en margir óska
sér hefur það skilað sér í talsvert
betri vaxtakjörum til margra fyrir-
tækja og ýtt undir meiri áhættu-
töku sparifjáreigenda.
Fjárfestar á heimsvísu vanmátu
augljóslega hættuna á heimsfar-
aldri í aðdragandanum en í kjöl-
farið tók við tímabil óvissu sem er
ekki lokið enn. Fyrir ári var svart-
sýnin ríkjandi og væntingarnar
dræmar. Rætt var um svikalogn
síðasta sumar og að fram undan
væri erfitt haust þar sem kraftur-
inn í kerfinu gæti ekki haldið í
við sumarið. Staðreyndin er hins
vegar sú að 17 af 19 félögum kaup-
hallarinnar skiluðu hagnaði árið
2020 (Icelandair og Sýn skiluðu
tapi), f jármögnunarkjör f lestra
félaganna bötnuðu og þrátt fyrir
að af koman sé lituð af COVID-19
áhrifum var áfallið mun minna en
óttast var.
Hér að ofan er mynd sem sýnir
þróun innlendu félaganna eftir
atvinnugreinum. Myndin sýnir
einfalt meðaltal verðbreytinga
hjá félögum í hverri atvinnugrein,
það er, ekki er tillit tekið til stærðar
félaganna. Þrjár atvinnugreinar
bera af, fjármálafyrirtæki, iðnaður
og tækni og fjarskipti. Fasteigna-
félögin og smásölufélögin hafa
hins vegar ekki gefið jafn vel þó
hin síðarnefndu hafi ásamt sjávar-
útvegsfélögum orðið fyrir minna
höggi í niðursveif lunni .
Þrátt fyrir að hugsanlegt enda-
mark í baráttunni við veiruna sé
í sjónmáli er óvissan fjarri liðin.
Enn geta komið upp bakslög og
tímalínan er óljós. Það sem skiptir
svo ekki síður máli er að heimur-
inn og rekstur viðkomandi félaga
eftir COVID er misfyrirsjáanlegur.
Það vill oft gleymast í samanburði
á verðmargföldurum á borð við
heildarvirði á móti EBITDA og
hagnað á móti markaðsvirði, að
sjóðsstreymi hlutafélaga er ekki
fasti heldur stærðir sem geta ýmist
batnað og versnað yfir tíma. Við-
búið er að sveif lur á eignamörk-
uðum geti orðið nokkrar áfram og
mikil tækifæri eru í virkri stýringu
eigna.
Skotsilfur Tekjur tónlistargeirans ekki hærri frá 2002
Tekjur alþjóðlega tónlistargeirans hafa ekki verið hærri frá árinu 2002 en þær jukust um rúmlega sjö prósent í fyrra. Þetta er sjötta árið í röð þar
sem tekjur vaxa á milli ára en þær námu 21,6 milljörðum dala í fyrra. Vöxtinn má rekja til streymisþjónusta og vaxtar í Suður-Ameríku og Afríku.
Mikið er rætt um að tónlistarmenn fái ekki nógu stóran bita af kökunni, plötuútgáfur og streymisþjónustur séu of frekar á fóðrum. FRÉTTABLAÐIÐ/EPA
Mikill kraftur í hlutabréfum
Gísli
Halldórsson
hlutabréfasjóðs-
stjóri hjá Íslands-
sjóðum
Fyrir ári var svart-
sýnin ríkjandi og
væntingar dræmar. Rætt var
um svikalogn síðasta sumar
og að fram undan væri erfitt
haust.
-60%
-30%
0%
30%
60%
90%
120%
150%
18.03.20-19.03.21
(Hækkun frá botni)
19.02.20-19.03.21
(Hækkun frá COVID)
Innlend félög, heimild: Kodiak Excel, Reuters Eikon, eigin útreikningar
n Iðnaður n Fjármál n Fasteignir n Tækni og fjarskipti n Sjávarútvegur n Smásala
19.02.20-18.03.21
(Lækkun í byrjun COVID)
06.10.20-19.03.21
(Hækkun frá bóluefnum)
✿ Verðbreyting atvinnugreina eftir tímabilum
Heimild: Kodiak Excel, Reuters Eikon, eigin útreikningar
n OMXI10
(ISK)
n MSCI
World
(USD)
n SP500
(USD)
n NASDAQ (USD) n EUROSTOXX
(EUR)
n Bloomberg
Commodity
Index
-40%
-20%
0%
20%
40%
60%
80%
18.03.20-19.03.21
(Hækkun frá botni)
19.02.20-19.03.21
(Hækkun frá COVID)
19.02.20-18.03.21
(Lækkun í byrjun COVID)
06.10.20-19.03.21
(Hækkun frá bóluefnum)
✿ Verðbreyting hlutabréfavísitalna eftir tímabilum
Uppskriftin
Ragnar Þór Ing-
ólfsson er full-
yrðingaglaðari
en flestir leyfa
sér. Eftir að Festi
keypti Íslenska
orkumiðlun sagðist
Ragnar ætla að senda
frá sér uppskriftina að því hvernig
„sjallarnir græða 850 milljónir og
grilla á kvöldin“ með því að selja
almenningshlutafélagi þriggja
ára fyrirtæki „sem framleiðir ekki
neitt“, á þrítugfaldri EBITDA. Á
aðalfundi Festar á mánudaginn
kom hins vegar í ljós að kaupin
miðuðu við EBITDA upp á 60 millj-
ónir árið 2020 sem síðan endaði í
105 milljónum. Stjórnarformaður
Festar sagði að horfur væru á því
að afkomutalan færi upp í 150
milljónir króna á þessu ári.
Niðurstaðan er sem sagt sú að
kaupandinn getur verið hæst-
ánægður með kaupverðið. Það er
frekar seljandinn sem nagar sig í
handarbökin ef eitthvað er. Enn
er beðið eftir uppskriftinni sem
Ragnar lofaði.
Vegferð SKE
Það sætir tíðindum
þegar stjórnendur
fyrirtækja leyfa
sér að gagnrýna
störf Samkeppn-
iseftirlitsins,
sem Páll Gunnar
Pálsson stýrir,
eins og stjórnarmaður
Festar gerði á aðalfundi smá-
sölufélagsins í byrjun vikunnar.
Flestir veigra sér við að gagnrýna
eftirlitsstofnunina enda eru völd
hennar í viðskiptalífinu mikil.
Ekki er fótur fyrir allri gagnrýni,
oft litast hún af hagsmunum, en
í tilfelli Festar er ekki nema von
að margir séu hugsi yfir framferði
stofnunarinnar sem þráast við og
vísar allri ábyrgð á stjórnendur
fyrirtækjanna.
Hér er bæði vísað til kostnaðar-
ins sem hefur fallið á Festi vegna
framfylgdar á sáttinni við Sam-
keppniseftirlitið og handstýringar
eftirlitsins á verslunarrekstri á
Hellu. Á einhverjum tímapunkti
hlýtur pólitíkin að láta sig varða
þessa stöðu sem er komin upp
í samskiptum atvinnulífsins
og mikilvægrar eftirlitsstofn-
unar eins og Samkeppniseftirlitið
vissulega er.
Frá Sýn til
Skeljungs
Jóhanna Margrét Gísladóttir,
sem starfaði um
margra ára skeið
hjá fjölmiðla-
fyrirtækjunum
Sýn og 365
miðlum, hefur
tekið til starfa
sem verkefnastjóri
hjá Skeljungi. Jóhanna,
sem er menntaður rekstrarverk-
fræðingur frá Duke-háskólanum
í Bandaríkjunum og Háskólanum
í Reykjavík, var síðast dagskrár-
stjóri Stöðvar 2 en lét þar af
störfum undir lok síðasta árs og
þá var hún meðal annars fram-
kvæmdastjóri sjónvarpssviðs á
sínum tíma hjá 365.
2 4 . M A R S 2 0 2 1 M I Ð V I K U D A G U R10 MARKAÐURINN