Rit Mógilsár - apr. 2002, Side 21

21

7 ÁLYKTANIR
Í því skógræktarátaki sem staðið hefur á Fljótsdalshéraði síðan
Héraðsskógar tóku til starfa hefur eingöngu verið gróðursett í skóglaust
land. Mikið lerki hefur verið gróðursett í rofið land og mela og hefur sýnt
mjög góðan vöxt. Einungis fjórar mælingar voru gerðar á landi sem var
skóglaust fyrir gróðursetningu og engar mælingar gerðar í teigum á
melum. Arnór Snorrason bar saman hæðarvöxt lerkis sem gróðursett
var í skógi og utan skógar á innanverðu Fljótsdalshéraði (Arnór
Snorrason 1986). Lítill munur var á og frekar að lerkið á bersvæði yxi
hraðar en lerki gróðursett í skjóli birkiskógar. Karlsson (1990) sýndi
fram á að ekki er tölfræðilegur munur á vexti lerkis gróðursettu í skógi
og á bersvæði á innanverður Fljótsdalshéraði. Af þeim sökum ætti að
vera hægt að nota föllin á innanverðu Héraði. Hins vegar er óvíst
hversu vel jafnan lýsir hæðarvexti lerkis sem gróðursett er í mela. Á
síðustu árum hefur áburðargjöf á nýgróðursetningar tíðkast og hefur
það flýtt mjög fyrir vexti plantna í byrjun og breytir þess vegna vaxtarferli
trjánna.

Að nota hæðarvöxt sem mælikvarða á vaxtargetu eða grósku skógar er
mun betri nálgun en gróðurhverfagreining á bersvæði. Þetta á ekki síst
við á Íslandi þar sem mörg hundruð ára beitarálag hefur raskað hinum
náttúrulegu gróðursamfélögum sem að öðru leyti geta lýst grósku
gróðurlendisins með tilliti til skógræktar.

Ef nota á hæðarvaxtarföllin fást áreiðanlegustu niðurstöðurnar ef:

-skógurinn er hreinn lerkiskógur gróðursettur á innanverðu
Héraði

-skógurinn hefur verið grisjaður með frjálsri grisjun og ekki verið
gefinn áburður

-skógurinn er jafnaldra

-það tré sem mælt er sem meðaltré hafi ekki orðið fyrir
meiriháttar áföllum

-við mælingarnar sé notaður 100m2 mæliflötur og
meðalhæðartréð notað