Morgunblaðið - 31.05.2021, Qupperneq 13

FRÉTTIR 13Erlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 31. MAÍ 2021
PON er umboðsaðili
PON Pétur O. Nikulásson ehf.
Melabraut 21, 220 Hafnarfjörður
Sími 580 0110 | pon.is
Við bjóðum alla Jungheinrich eigendur velkomna!
GÆÐI OG ÞJÓNUSTA
Reykjarmökkur stígur enn upp af
singapúrska flutningaskipinu MV
X-Press Pearl, þar sem eldar hafa
logað síðustu ellefu daga. Skipið
liggur skammt utan hafnarinnar í
Colombo, höfuðborg Srí Lanka.
Yfirvöld eyríkisins sögðust í gær
myndu lögsækja eiganda skipsins.
Sakamálarannsókn er sögð hafin á
brunanum og þeirri mengun sem
honum fylgir, en skipið hafði í fór-
um sínum 25 tonn af saltpét-
urssýru og feikilegt magn hrárra
plastefna.
Heitir logarnir hafa eyðilagt
mikið af farangrinum sem hefur
svo endað í Indlandshafi. Fleiri
tonnum af örplastsögnum hefur
skolað á land á ströndum eyj-
arinnar og hefur verið gripið til
veiðibanns í kjölfarið, auk þess
sem óttast er mjög um afdrif líf-
ríkisins neðansjávar.
Forstjóri Hafverndarstofnunar
Srí Lanka, Dharshani Lahand-
apura, segist telja að sjávarmeng-
unin sé sú versta í sögu svæðisins.
Bruni um borð í flutningaskipi veldur versta mengunarslysi í sögu Srí Lanka
Ætla að
lögsækja
eigandann
AFP
Logar enn Fleiri tonnum af örplastsögnum hefur skolað á land á ströndum eyjarinnar eftir að skipið tók að loga skammt fyrir utan höfnina í Colombo.
Oddur Þórðarson
oddurth@mbl.is
Ísraelski þjóðernissinninn Naftali
Bennett tilkynnti í gær að hann
myndi gerast aðili að stjórnarmynd-
arviðræðum þar í landi sem binda
myndu enda á forsætisráðherratíð
Benjamíns Netanjahús, sem er sá
forsætisráðherra Ísraels sem lengst
hefur setið í sögunni.
Yair Lapid, leiðtogi stjórnarand-
stöðunnar í Ísrael og fyrrverandi
sjónvarpsmaður þar í landi, er sá
sem leitt hefur menn að samninga-
borðinu. Með þessum vendingum er
ríkisstjórn Netanjahús í stórhættu.
Vilja ná saman sem fyrst
Þingmenn í Ísrael hafa enda rætt
ötullega saman til þess að reyna að
komast að niðurstöðu áður en vopna-
hlé milli Ísraelshers og hinna palest-
ínsku Hamas-samtaka rennur út á
miðvikudag.
Átök sem brutust út 10. maí síð-
astliðinn stóðu yfir í 11 daga áður en
samið var um vopnahlé. Alls hafa 232
Palestínumenn látist í átökunum en
12 Ísraelsmenn. Tæplega tvö þúsund
manns hafa særst í átökum og þar að
auki hafa um 120 þúsund manns
þurft að yfirgefa heimili sín og lagt á
flótta.
Netanjahú, sem á yfir höfði sér
dóm fyrir svik og spillingu, hefur
rétt hangið á forsætisráðherrastóli
undanfarin ár og staðið af sér hvert
pólitíska umrótið á fætur öðru. Nú
síðast í mars hlaut Likud-flokkur
Netanjahús flest þingsæti en mis-
tókst að mynda ríkisstjórn, með
þeim afleiðingum að ráðrúm gafst
fyrir Yair Lapid, leiðtoga stjórnar-
andstöðunnar, að mynda stjórnar-
meirihluta án Netanjahús.
„Stjórn breytinga“
Lapid er sagður ætla sér að koma
saman stjórn með breiða pólitíska
skírskotun, sem fjölmiðlar í Ísrael
segja að yrði „stjórn breytinga“. La-
pid hefur með sér í ráðum fyrr-
nefndan Naftali Bennett ásamt ísr-
aelskum þingmönnum af arabískum
uppruna.
Strangtrúaðir
þjóðernissinnar í
Yamina-flokknum
í Ísrael, flokki
Bennetts, náðu sjö
þingsætum í nýaf-
stöðnum þingkosn-
ingum en einn
þingmanna flokks-
ins hefur hafnað
því að taka þátt í
útspili annarra
flokka gegn Netanjahú.
Býður forsætið til skiptanna
Meðal þess sem Lapid er sagður
bjóða Bennett er forsætisráð-
herrastóllinn og því ljóst að Lapid er
mjög í mun að koma Netanjahú frá.
Þá hefur hann lagt til að forsætisráð-
herraembættið gangi á víxl, milli
hans sjálfs og Bennetts, á fyrsta
kjörtímabili nýs meirihluta.
Netanjahú, sem setið hefur í 12 ár
í röð og eitt þriggja ára kjörtímabil
þar á undan, sagði í sjónvarpsávarpi
í gær að áform Lapids og félaga
væru „ógn við þjóðaröryggi Ísraels“.
Stjórn Netanjahús hangir á bláþræði
AFP
Ísrael Miklar sviptingar eru í vændum á ísraelska þinginu, Knesset.
- Leiðtogar stjórnarandstöðunnar í Ísrael hópa sig saman og freista þess að koma Benjamín Netan-
jahú forsætisráðherra frá völdum - Markmiðið er að komast að niðurstöðu áður en vopnahlé rennur út
Yair
Lapid
Naftali
Bennett
Benjamín
Netanjahú
Joe Biden Bandaríkjaforseti hét því í
ræðu í gær að hann myndi þrýsta á
Vladimír Pútín, forseta Rússlands, að
vernda og virða mannréttindi á fyr-
irhuguðum fundi leiðtoganna tveggja
í Genf 16. júní næstkomandi.
Spennan milli ríkjanna tveggja hef-
ur ekki verið jafn mikil í mörg ár og
hafa stjórnvöld í Washington minnk-
að væntingar sínar til fundarins. Nú
er aðeins vonast til þess að fundurinn
muni skila sambandi þar sem báðar
hliðar skilja markmið hinnar og geta
unnið saman í afmörkuðum mála-
flokkum.
„Ég mun hitta Pútín forseta eftir
rúmar tvær vikur og ég mun gera
honum ljóst að við munum ekki
standa á hliðarlínunni og leyfa honum
að brjóta á mannréttindum fólks,“
sagði Biden í ræðu sinni.
Ræðan var í tilefni af minningar-
degi um látna hermenn en hann er
haldinn í Bandaríkjunum í dag. Biden
minntist einnig sonar síns, Beau Bi-
dens, sem lést úr krabbameini fyrir
sex árum í gær.
Rafmögnuð spenna
Síðan Biden tók við forsetaembætti
í janúar hefur hann beitt Rússa nýj-
um viðskiptaþvingunum vegna
meintrar aðkomu stjórnvalda þar í
landi að SolarWinds-netárásinni og
einnig vegna meintrar aðkomu þeirra
að forsetakosningunum í Bandaríkj-
unum á síðasta ári.
Auk viðskiptaþvingana hefur
Bandaríkjastjórn gagnrýnt stjórnvöld
í Moskvu vegna meðferðar þeirra á
stjórnarandstæðingnum Alexei Na-
valní, sem afplánar nú tveggja og
hálfs árs dóm vegna gamalla ákæra.
Sömuleiðis hefur spenna myndast
á milli ríkjanna vegna málefna Úkra-
ínu. Rússnesk stjórnvöld hafa sýnt
aukna hörku á landamærum Úkraínu
og aukið við herafla sinn þar.
Spennan jókst enn í síðustu viku
þegar stjórnvöld í Hvíta-Rússlandi
skipuðu farþegaflugvél að lenda í
Minsk og handtóku blaðamanninn og
stjórnarandstæðinginn Roman Pro-
tasevits. Stjórnvöld í Moskvu styðja
stjórnvöld í Minsk en í Washington
hafa stjórnvöld fordæmt aðgerðirnar.
sonja@mbl.is
Biden mun þrýsta á Pútín
að vernda mannréttindi
- Spennan milli ríkjanna tveggja ekki verið meiri í mörg ár