Heilsuvernd - 01.03.1954, Qupperneq 22
14
HEILSUVERND
Stopp) í „Samtiden“, 10. hefti 1911, að svo sé. Víst er um
það, að íslendingar hafa frá landnámstíð búið til skyr og
neytt þess ,eins og sjá má af fornsögum vorum, t. d. Egils-
sögu, þar sem sagt er frá gistingu Egils og förunauta hans
hjá Ármóði: „Ármóður lét þá setja þeim borð, en síðan
voru settir fram stórir askar, fullir af skyri. Þá lét Ármóður
at honum þætti þat illa, er hann hafði enga munngát at
gefa þeim. Þeir Egill voru mjög þyrstir af mæði. Tóku
þeir upp askana, ok drukku ákaft skyrið — ok þó Egill
miklu mest“. — Gísla sögu Súrssonar má færa til vitnis
um skyrgerð, þar sem sagt er frá aðförum Skeggjasona
og Kolbjarnar, er þeir lögðu eld að húsum Þorbjarnar: „Nú
taka þeir Gísli hafrstökkur tvær, og drepa þeim í sýru-
kerin og verjast svá eldinum", o. s. frv. Þá hefir og verið
til skyr á Bergþórshvoli, er Njálsbrenna átti sér stað. Það
sannar skyrfundur Sigurðar Vigfússonar, sem staðfestir
meðal annars sannleiksgildi þessara orða í Njálssögu: „Þá
báru konur sýru í eldinn ok slöktu niður fyrir þeim“. 1
Ljósvetningasögu er getið um, að Rindill hafi matazt á
þunnu skyri, skömmu áður en hann var veginn af Eilífi.
Grettissaga skýrir ennfremur frá því, að Auðunn hafi borið
skyrkilli í fangi sér, þegar Grettir rétti fótinn fram af
stokknum og felldi Auðun. Á Flugumýri hefir eflaust verið
búið til skyr, þar sem Gizur jarl gat falið sig fyrir óvinum
sínum í sýrukeri. Auðvitað gæti sýra stafað frá ostagerð
engu að síður en skyri. En hvað sem því líður, þá er það
víst, að forfeður vorir höfðu mikla skyrgerð.
I.
BÚLGARSKT SKYR (Yoghurt).
Svo ég víki aftur að hinu búlgarska skyri og öðrum al-
kunnustu skyrtegundum, hefur frægð þeirra flogið fjöll-
unum hærra hin síðari ár, og er það aðallega að þakka
nokkrum vísindamönnum, er fjallað hafa um rannsóknir
mjólkurafurða, og eru þeirra kunnastir Grigoroff og
Metschnikoff. Grigoroff, sem er búlgarskur læknir, vakti