Heilsuvernd - 01.03.1954, Side 28

20
HEILSUVERND
VI.
SÝRA.
Víðsvegar um lönd búa menn til mysuvín, og íslenzka
sýran er líka einskonar mysuvin, þó af verra tægi, sökum
þess, hve illa er farið með hana. Mér hefir tekizt að búa
til ágætis drykk úr mysu, með því að sá í hana mjólkur-
sykursveppi, er ég hef hreinræktað úr íslenzku skyri.
Drykkurinn líkist mjög hinu sýrða hvítöli Þjóðverja, sem
er uppáhaldsdrykkur þeirra. 1 sýrunni okkar er allfjöl-
breyttur gróður, meðan hún er ekki mjög gömul. I 2 ára
gamalli sýru er 0,40% af vínanda, en í y2 árs sýru mun
meira. Vínandinn minnkar með aldrinum sökum þess, að
edikssúrgerlarnir breyta honum í edikssýru og önnur efni.
Mjólkursýran minnkar einnig af völdum smávera, og sök-
um þessara efnabrigða er mjög gömul sýra fremur óholl.
VII.
ISLENZKT SKYR.
Svo ég víki að íslenzka skyrinu, þá er óvíða í öðrum
löndum búið til skyr, er líkist því nákvæmlega. — Irar og
Frakkar gera einskonar súrost, sem líkist einna mest ís-
lenzku skyri. Þessi súrostur er búinn til á líkan hátt og
sjálfgert skyr hér á landi og er ýmist borðaður með útáláti
eða þurrkaður í ostamótum og hafður ofan á brauð. Það
er engin furða, þó að Irar geri skyr á svipaðan hátt og vér
Islendingar, þar sem kyn Norðmanna og Ira blandaðist svo
mjög á víkingaöldinni (sbr. Isl. þjóðerni J. J.). Irska súr-
ostagerðin er þó lítil í samanburði við íslenzku skyrgerðina,
en hins vegar búa Ungverjar til allmikið af skyri, sem kvað
vera eins og íslenzkt skyr, ef rétt er sagt frá í tímaritinu
„Samtiden", sem ég hefi áður vitnað til. — Á Finnlandi er
líka gert nokkurs konar skyr, en fremur mun það þó líkjast
súrmjólk en íslenzku skyri. — I Noregi er hin forna skyr-
gerð með öllu horfin; þar er aðeins um súrmjólk að ræða,
og sama er að segja um Svíþjóð.
Hér á landi hefur skyr aðallega verið gert með tvennu