Heilsuvernd - 01.10.1974, Blaðsíða 6

BJÖRN L. JÓNSSON LÆKNIR
Er hitabelti loftslag
eftir sóknar vert ?
Grein þessi birtist árið 1962 í tímaritinu „Veðrið" sem gefið er út af
félagi íslenskra veðurfræðinga.
Okkur norðurlandabúum standa mörg suðlægari hnattsvæði
jafnan fyrir hugskotssjónum sem óviðjafnanleg sæluríki hvað
loftslag og náttúrleg lífsþægindi snertir. Og íbúar allra kaldra
landa öfunda meðbræður sína sem búa við eilíft sumar hitabelt-
isins. Mönnum vill gleymast að þar er veðursældin ekki fullkom-
in. Ofsahitar, langvarandi þurrkar, regntímar, fellibyljir, skæðir
hitabeltissjúkdómar, hættuleg skorkvikindi og önnur skaðræððis-
dýr eru þungbærar plágur margra hitabeltislanda. Helst eru það
úthafseyjar hitabeltisins sem nálgast það að líkjast draumaríkinu.
En þar með er ekki sagt að íbúar þeirra séu sælli en við hér á
norðurhjara heims né standi okkur á nokkurn hátt framar, nema
síður sé. Að vísu hefir heilbrigði þeirra og sjúkdómaleysi löngum
verið viðbrugðið, og áhyggjuleysi um daglega afkomu einkenndi
líf þeirra, þar eð náttúran af gjafmildi sinni rétti þeim svo að
segja allt upp í hendurnar. En nú hefir siðmenningin umturnað
öllum lífsháttum hjá þessum börnum náttúrunnar, leitt yfir þá
allskonar sjúkdóma og spillingu, líkamlega og andlega, og harðn-
andi lífsbaráttu. Síðasttalda atriðið, harðnandi lífsbarátta, er þó
ekki nefnt hér menningunni til ámælis, því að vissulega stafar
manninum hætta af því að þurfa lítið fyrir lífinu að hafa, þar eð
hæfileg áreynsla og tilbreyting eru nauðsynleg líkamlegum og
andlegum þroska og þróun. Og frá því sjónarmiði skoðað er lífið
í jarðneskri paradís þessara eyja allri þróun fjötur um fót. Mað-
uinn hefir ekki náð þeim þroska, að hann þoli slíkt líf án þess að
bíða tjón á sálu sinni — og líkama sínum.
126
HEILSUVERND