Heilsuvernd - 01.10.1974, Blaðsíða 12

borðuð soðin. Enginn getur gefið skýringu á því, eina svarið er,
að þetta hafi forfeðurnir gert um aldaraðir og engum detti í hug
að breyta þeim sið. Mjólkin er einnig soðin, áður en hún er sýrð,
líkt og við framleiðslu á jógúrt og skyri. Neysla hvítlauks er
breytileg; sumstaðar er hann aðallega notaður sem lyf við bakter-
íusjúkdómum.
Athugað hefir verið, hve mikið íbúarnir fái af C-fjörefni i
fæðinu, og reyndist það vera talsvert yfir 100 milligrömm á dag
að sumrinu, en niður í 40 mg að vetrinum- C-fjörefnisþörf munu
næringarfræðingar telja milli 50 og 100 mg. Eggjahvítuneyslan
reyndist 40 til 65 grömm á dag, en æskilegt magn er talið nálægt
70 grömmum, enda þótt rannsóknir hafi sýnt, að hægt er að
komast af með mikilu minna.
Rík áhersla er á það lögð að borða ekki of mikið, það er talið
skaðlegt heilsunni og beinlínis hættulegt, enda er feitt fólk talið
sjúklingar. Offita er mjög sjaldgæf, helst meðal yngra fólks, sem
er hirðulaust með matarvenjur sínar. Flestir borða lítið, og réttast
er talið að standa hálfsvangur upp frá borðum. 1) Litið er á
máltíðina sem hátíðlega athöfn, sem eigi að fara fram í kyrrð
og án alls asa. Séu gestir við matborðið er algengt að haldnar
séu skálaræður, og getur máltíðin tekið tvo til þrjá klukkutíma.
En engum liggur á, og það er engin hætta á að maturinn kólni,
því að heitur matur er ekki alltaf á borðum. Matarleifar eru aldrei
notaðar í síðari máltíðum, heldur eru þær gefnar skepnum eða
þær settar í safnhaug til áburðar. Og engum gæti komið til hugar
að hita upp matarleifar, jafnvel þótt ekki væru liðnir nema tveir
klukkutímar frá matreiðslunni. Upphitaður og geymdur matur
er talinn óhollur. Menn taka litla bita og tyggja þá hægt og lengi.
Maísgrautur er borðaður í allar máltíðir dagsins; hann er borðað-
ur heitur með ostbitum. Kjöt er aldrei borðað nema nýtt, og oftast
er það fuglakjöt af nýslátruðum alifuglum-
Venjuleg lyf eru lítið sem ekki notuð. Hinsvegar er mikið notað
af heimatilbúnum lyfjum úr ýmsum jurtum, og þekktar eru um
i) Fyrir 30 árum sá ég konu um áttrætt, sem hafði fyrir orðtak „hætta
að borða í hárri lyst“. Hún var ern og létt á fæti og varð aldrei misdæg-
urt. — Ritstj.
132
HEILSUVERND