Feykir - 26.08.2020, Blaðsíða 10

Algjör sprenging varð í
sumar í sölu á öllu sem
tengist reiðhjólum og
útivist almennt. Landinn
var greinilega hreyfi- og
útiþyrstur eftir covid -
takmarkanir vetrarins
og sumarið varla hafið
þegar auglýsingar um
rafmagnshlaupahjól
fóru að streyma inn á
heimilin. Ekki leið á
löngu áður en hjólin
voru komin á gangstéttir
landsins og eftirspurnin
það mikil að lagerinn
seldist fljótt upp hjá
mörgum söluaðilum.
Norðurland vestra var
engin undantekning og eru
nú komin ansi mörg raf-
hlaupahjól hér í umferð.
Skólarnir byrja um þessar
mundir og með þeim fjölgar
börnum í umferðinni, gang-
andi, hjólandi og nú á raf-
hlaupahjólum. Því virtist við
hæfi að taka saman nokkra
punkta tengdum þessari öku-
tækjanýjung landans.
Samkvæmt umferðarlögum
er ekkert aldurstakmark er
við kemur notkun þessara
rafknúnu hjóla en notendur
þeirra þurfa þó að fylgja
vissum reglum. Börn undir
níu ára aldri mega almennt
til að mynda ekki aka reið-
hjólum á akbrautum nema
undir eftirliti einhvers sem
hefur náð 15 ára aldri. Raf-
hlaupahjólum má alls ekki
aka á akbrautum.
Ekki barnaleikfang
Lögreglan á Suðurnesjum
hefur í sumar varað við
rafhlaupahjólanotkun barna
og verið dugleg að vekja
athygli á þessari nýjung og
sett reglulega inn statusa á
Facebook-síðu sína. Þar segir
fulltrúi lögreglustjóra m.a.:
„Sem foreldri þá hefur sá sem
þetta ritað séð börn á þessum
rafmagnshlaupahjólum sem
varla ná upp fyrir stýrið bruna
yfir götur án þess að líta hvorki
til hægri né vinstri. Það að kaupa
svona hjól er eitt en það að
vera barnungur einstaklingur
og fara út í umferðina á þessu
er varhugavert. Umferðin
er risastór og hættulegur
heimur sé ekki farið varlega.
Börn bruni eftir gangstéttum
fram hjá innkeyrslum án þess
að gæta að sér.“ Svo virðist
sem rafhlaupahjól hafi verið
sumargjöf margra íslenskra
barna í ár og sést hefur til barna
allt niður í fimm ára aldur þjóta
um á þessum fákum.

Enn sem komið
er fátt um slys
Sem betur fer hefur verið lítið
um slys á þessum hjólum. Fyrr
í sumar var þó ekið á tíu ára
gamlan dreng á Suðurnesjum
sem var á rafhlaupahjóli.
Drengurinn var fluttur á
sjúkrahús til aðhlynningar
en var útskrifaður skömmu
síðar með minniháttar
meiðsli. „Við þurfum að
Notkun og öryggi
Rafmagnshlaupahjól
UMFJÖLLUN
Soffía Helga Valsdóttir
kenna börnunum okkar á
umferðina og leiðbeina þeim,
það er ekki nóg að kaupa hjól
og hjálm og segja svo bara
„farðu varlega“. Samfélagið
verður að leggjast á eitt að
reyna að koma í veg fyrir
slysin og fræða börnin“ segir á
Facebook síðu Lögreglunnar
á Suðurnesjum en þar
sáu þeir einmitt er ungur
drengur, um átta ára, brunaði
framhjá lögreglustöðinni
á rafmagnshlaupahjólinu
sínu og það í miðju mynd-
símtali við einhvern.
Krakkar sem eru á þessum
r a f m a g n s h l a u p a h j ó l u m
bruna oft eftir gangstéttum
og framhjá innkeyrslum þar
sem bifreiðum er ekið út
af, að sjálfsögðu má einnig
heimfæra þetta yfir á reið-
hjólin en rafmagnshjólin fara
þó hraðar yfir.
Reglur um notkun
Á vef Samgöngustofu er að
finna samantekt um lög og
reglur sem viðkoma raf-
hlaupahjólunum og einnig
farið yfir nokkur góð og
praktísk atriði. Þar kemur
m.a. fram:
Vélknúin hlaupahjól
(oft kölluð rafhlaupahjól,
rafmagnshlaupahjól, rafskút-
ur) tilheyra flokki reiðhjóla
og eru hönnuð til aksturs á
hraða frá 6 km á klst. upp
í 25 km á klst. Reiðhjól eru
lögum samkvæmt skilgreind
sem ökutæki og því gilda í
grundvallaratriðum sömu lög
og reglur um akstur reiðhjóla
og bíla.
Í umferðarlögum kemur þó
fram að vélknúnu hlaupahjóli
megi þó ekki aka á akbraut
en þau lúta að öðru leyti
sömu reglum og reiðhjól t.d.
hvað varðar öryggisbúnað og
mikilvæg atriði sem vert er að
hafa í huga þegar hjólað er á
gangstígum. Hjólreiðamaður
skal ávalt víkja fyrir gangandi
vegfarendum og sýna þeim
fulla tillitsemi.
Ef hjólað er á gangstétt eða
göngustíg gilda sömu reglur
um hlaupahjól þar eins og
reiðhjól og skal það gert með
því skilyrði að það valdi ekki
gangandi vegfarendum hættu
eða óþægindum. Gangandi
vegfarendur eiga forgang og
hjólandi þurfa að taka tillit
til þess, ekki síst hvað hraða
varðar. Almennt ættu allir
vegfarendur að halda sig
hægra megin og taka fram úr
vinstra megin. Þar sem merki
aðgreina umferð gangandi
annars vegar og hjólandi hins
vegar skal virða þau og vera
þeim megin sem reiðhjól
skulu vera. Hjólandi þurfa
að hafa í huga að gangandi
vegfarendur búast ekki við
hröðum og skyndilegum
framúrakstri á stígnum. Því
er mikilvægt að hjólandi hægi
vel á sér og gefi hljóðmerki
tímanlega áður en komið er
að viðkomandi eða áður en
komið er að blindhorni eða
beygju.
Ef hjólastígur er samhliða
gangstétt eða göngustíg skal
notast við hjólastíga frekar
en gangstétt eða gangstíg.
Mikilvægt er að hægja vel á
sér og gæta vel að umferð um
akbrautina.
Ef hjólandi er óhætt
að fara yfir götu skal það
gert á gönguhraða. Þegar
hjólandi kemur að ljósa-
stýrðum gatnamótum eða
gangbrautum ber honum líkt
og öðrum vegfarendum að
stoppa á rauðu ljósi og fara
ekki yfir fyrr en grænt ljós
hefur kviknað.
Í stuttu máli:
• Samkvæmt umferðarlögum er ekkert aldurstakmark á
vélknúin hlaupahjól en ávallt skal fara eftir þeim
viðmiðum og leiðbeiningum sem framleiðandi hjólsins
leggur til.
• Allir undir 16 ára aldri skulu nota hjálm. Þó er mælt
með að allir noti hjálm öryggisins vegna.
• Ekki má vera með farþega á rafhlaupahjólum.
• Ekki má aka á rafknúnu hlaupahjóli á akbraut.
• Aka má á gangstéttum og göngustígum.
• Aka má á rafknúnu hlaupahjóli á hjólastíg.
• Hjóla má yfir götu eða gangbraut.
• Leggja skal rafhlaupahjóli þannig að það það hindri
ekki för annarra vegfarenda, valdi óþægindum eða
skapi slysahættu. Rafhlaupahjólum skal ekki lagt á
miðri gangstétt, stígum, við rampa, fyrir inngöngum
húsa eða við gönguþveranir.
• Notkun rafhjóla undir áhrifum áfengis eða annarra
vímuefna er bönnuð með lögum.
• Snjalltækja- og farsímnotkun á hjóli er bönnuð
samkvæmt lögum. Stöðva ber hjólið áður en síminn er
notaður.
• Mikilvægt er að vera með öflug og góð ljós - hvítt að
framan og rautt að aftan. Skylt er að vera með ljós
þegar skyggja tekur. Endurskin á að vera á hjólinu,
bæði að framan og aftan.
• Ólöglegt er að eiga við rafhlaupahjól þannig að þau
komist hraðar en 25 km/klst.
• Engin vátryggingarskylda er á þessum hjólum en
eigendur eru hvattir til að leita ráða hjá
tryggingafélögum varðandi ábyrgðartryggingar. Fullorðnir jafnt sem börn geta auðveldlega slasað sig á rafhlauphjólum. Því ættu
allir að vera með hjálm.
Fara þarf gætilega yfir umferðargötur. Hér er barnið vel sýnilegt en vantar þó
hjálminn. MYNDIR AF NETINU
10 32/2020