Fréttablaðið - 31.12.2021, Blaðsíða 17

Fréttablaðið - 31.12.2021, Blaðsíða 17
Símanúmer þjónustuvaktar er 516 6000 en einnig er hægt að senda fyrirspurnir á veitur.is Við vökum yfir vatni og rafmagni á stóru stundunum Sjaldan eru þau lífsgæði sem felast í hreinu vatni, birtu og yl jafn mikilvæg og á hátíðarstundum. Þess vegna verðum við í viðbragðsstöðu um hátíðarnar eins og alla aðra daga. Gleðilega hátíð Guðmundur Steingrímsson n Í dag Tvöþúsundtuttuguogeitt. Þetta er árið sem átti svo innilega að vera allt öðruvísi. Þetta er árið sem fór á annan veg. Þetta ár er einn sterkasti vitnisburður þess fyrr og síðar að við mannfólkið erum föst í eilífðar­ óvissu og yfirgripsmiklu vitneskju­ leysi um það hvað framtíðin ber yfirleitt í skauti sér. Við vitum ekki baun. Í upphafi ársins blöstu hlut­ irnir við, kristaltærir. Bóluefnin komu. Umræðan var glaðhlakkaleg: Yrði þjóðin ekki bara bólusett í einu lagi, á einni viku í Höllinni? Myndu Kári og Þórólfur ekki bara redda díl við Pfeiser og málið dautt? Lærðar greinar voru skrifaðar um sið­ ferðilega þýðingu þess í samfélagi þjóðanna að Íslendingar færu fram fyrir röð í bóluefnabiðinni. Flestum var sama. Bara ljúka þessu af. Það var stemningin. Ætli lærdómur ársins sé ekki hið klassíska og fornkveðna, og leiðinlega sanna og klisjukennda viðkvæði, hvíslað af reynslu árþúsundanna af fúllyndri vissu og vonbrigðum yfir því að við skulum virkilega aldrei ætla að læra þetta: Þolinmæðin þrautir vinnur allar. Allt tekur tíma. Maður verður víst að sýna þolgæði. Bíða. Sjá. Allt í lagi þá. Á einhvern hátt verður maður kannski að reyna að sjá fyndnina í því að í lok ársins sem við ætluðum að losna við Covid úr okkar lífi eru Covid­smit í landinu í svo miklum vexti og í svo miklu hámarki að það er ekki hægt að lýsa því öðruvísi en að skíturinn sé gjörsamlega farinn í viftuna. Fólk fær Covid á leiðinni frá útidyra­ hurðinni í bílinn sinn þótt það sé stormur. Covid er undir rúminu, kemur niður strompinn, smokrar sér inn um skráargöt, dvelur í hárinu og bíður í innanverðum grímunum. Það er önnur hver manneskja heima á náttfötunum. Fólk er að verða búið með Netflix. Ef einhver hefði sagt í upphafi þessa árs að svona myndi þetta vera í lok ársins hefði sá hinn sami verið opinberlega keflaður og bundinn við staur í janúarrokinu á Lækjar­ torgi af æstum múg og hafður þar fram eftir ári. Notkun reiðikalla­ emoji hefði náð veldisvexti. Það nennti enginn að hlusta á neitt annað en það að þessi faraldur væri að verða búinn. Það kom ekkert annað til greina. Fólk gat bara stein­ þagað ef það vildi segja eitthvað annað en það. Árið tvöþúsundtuttuguogeitt reyndist ár óskhyggjunnar. Þannig mun það geymast á harða diski sögunnar. Eftir situr maður örlítið hnípinn. Hugsi kannski. Undrandi. Alveg er þetta merki­ legt. Spurningin er þessi: Getur maður á þessum tímapunkti, nú þegar næsta ár er um bil að ganga í garð, yfirleitt gert sér eitthvað í hugarlund um hvað gerist næst? Búist við einhverju? Gert áætlanir af viti? Eru einhver takmörk fyrir því hvað tilvistin getur trompað ímyndunaraflið? Verður tuttugu­ ogtvö kannski árið þar sem skæður tölvuvírus opinberar leitarsögu og netskilaboð allra jarðarbúa frá upphafi internetsins, leyndar þrár og hugsanir milljarða netnotenda í einum allsherjar dómsdegi á sama tíma og allur Reykjanesskagi logar í eldgosum og fimmhundruðasti upplýsingafundur almannavarna hefst í Skógarhlíð með tryllings­ legu taugaveiklunarhláturskasti út Árið sem átti að vera öðruvísi af því að síðasti ellilífeyrisþeginn í síðasta dalnum smitaðist loksins af síðasta afbrigðinu og hugsanlega megi því kannski vona að takmark­ inu sé endanlega náð: Hjarðónæmi. Það er orð samtímans. Fjár­ sjóðurinn undir regnboganum. Leiðarljósið. Þangað stefnum við: Að einu allsherjar ónæmi okkar allra, að ástandi þar sem okkur öllum verður dásamlega leyfilegt að vera fullkomlega jafnmikið sama. Að við verðum ónæm hjörð. Á sama tíma er ljóst að sjaldan hafa tímarnir jafnmikið krafist þess að við sem mannkyn séum einmitt hið gagnstæða. Alls ekki ónæm hjörð, heldur næm hjörð. Gagnvart aðsteðjandi verk­ efnum og hættum sem blasa við á tuttugustuogfyrstu öldinni, og líklega aldrei jafnmikið og nú, þarf allsherjarvakningu og einstakt sammannlegt hjarðnæmi fyrir því að lifnaðarhættir þurfa að breytast svo lífsskilyrðum mannkyns á jörðu verði áfram viðhaldið á elleftu stundu. Þannig eru tímarnir einkenni­ legt sambland af vissu og óvissu. Sagan er gömul og ný: Á sama tíma og við vitum hvað þarf að gera, vitum við ekkert hvað gerist. Eftir stendur að lífið er nú meira fíaskóið. Bla, bla, bla, sagði Greta Thunberg í setningu ársins í raunsæju mati á stöðu mannkyns. Ár eins og þetta ætti að verða okkur öllum áminn­ ing um það hversu breysk, hversu fávís, hversu tilvistarlega spaugileg við erum, og hversu viðkvæm við erum í eðlislægri óskhyggju okkar, á sama tíma og árið verður okkur líka vonandi áminning um hitt: Hversu hugrökk, hversu seig, hversu úrræðagóð og hversu mögnuð við þurfum einmitt að vera, og erum. Kveðjum hið liðna, fögnum lífinu, gleðjumst saman, njótum kræsinga og horfum á skaupið. Hlæjum. Áfram veginn. Gleðilegt ár! FÖSTUDAGUR 31. desember 2021 Skoðun 17FRÉTTABLAÐIÐ

x

Fréttablaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Fréttablaðið
https://timarit.is/publication/108

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.