Morgunblaðið - 27.11.2021, Qupperneq 20

„Kynbundið ofbeldi, mannshvörf og
morð á konum í Mexíkó eru tíð en
fáir eru látnir sæta ábyrgð. Að
meðaltali eru tíu konur myrtar á
degi hverjum og á síðasta ári voru
940 konur myrtar af hendi karl-
manns fyrir það eitt að vera konur.
Yfirvöld láta undir höfuð leggjast
að rannsaka morðin með fullnægj-
andi hætti og konur sem rísa upp
og mótmæla ofbeldinu og kúgun af
hálfu yfirvalda, sæta geðþóttahand-
tökum, útskúfun og margvíslegu
ofbeldi.“ Þetta kemur fram í til-
kynningu frá Íslandsdeild Amnesty
International, sem stendur að mál-
þingi um stöðu kvenna í Mexíkó, nk.
þriðjudag 30. nóv. í Lögbergi, Há-
skóla Íslands, stofu 101, frá kl. 12 til
13. Claudia Ashanie leiðir mál-
þingið og sérstakir gestir eru
Wendy Andrea Galarza, femínisti
og baráttukona, og Edith Olivares
Ferreto. Wendy segir sögu sína og
greinir frá baráttu sinni fyrir rétt-
indum kvenna í Mexíkó. Heimsókn-
in er hluti af árlegri herferð Am-
nesty International, Þitt nafn
bjargar lífi. Unnt er að skrifa undir
mál þolenda á www.amnesty.is.
Málþing um ofbeldi
og morð á konum
20 FRÉTTIR
Innlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 27. NÓVEMBER 2021
Nú finnur þú
það sem þú
leitar að á
FINNA.is
Norðmenn eiga enn eftir að veiða
talsvert af leyfilegum makrílkvóta
ársins þrátt fyrir mikla sókn. Læt-
ur nærri að verðmæti þess sem út
af stendur gæti verið um sex millj-
arðar íslenskra króna að því er
fram kemur í Fiskeribladet í vik-
unni.
Norðmenn juku hlutdeild sína í
makríl hressilega fyrir þetta ár og
miðuðu við að í þeirra hlut kæmu
35% af ráðlögðum makrílafla í
Norður-Atlantshafi eða tæplega
305 þúsund tonn. Makrílafli Norð-
manna í ár er hins vegar um 270
þúsund tonn.
Með leyfilegum flutningi á milli
ára hefðu norsk skip mátt veiða
326 þúsund tonn og gætu töpuð út-
flutningsverðmæti verið nálægt
tvöfaldri þeirri upphæð sem áður
er nefnd. Velt er upp þeim mögu-
leika að samningar náist á milli
þjóða um stjórnun makrílveiða og
hvað verði þá um mögulegan flutn-
ing kvóta á milli ára.
Í blaðinu segir að það séu ekki
aðeins Norðmenn sem hafi átt í
erfiðleikum með að ná makríl-
kvótum sínum. Færeyingar eigi
langt í land, en þeir hafa veitt um
108 þúsund tonn, en tilkynntu um
167 þúsund tonna kvóta.
Íslendingar hafi veitt tæp 130
þúsund tonn, en kvótinn sem var
tilkynntur til Norður-Atlantshafisk-
veiðinefndarinnar var upp á tæp-
lega 141 þúsund tonn, en heimilt er
að flytja 10% á milli ára. Of
snemmt sé að gera upp veiðar Evr-
ópusambandsins og Breta, sem
veiði oft mikið fyrstu og síðustu
vikur ársins. aij@mbl.is
Illa gengur að ná kvóta
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Makrílveiðar Nokkuð vantar enn
upp á að kvótar ársins hafi náðst.
- Norðmenn segja mikil verðmæti enn í makrílnum
Sigurður Bogi Sævarsson
sbs@mbl.is
„Það er gaman á æfingum með
krökkunum þegar músíkin flýgur,“
segir Ólafur Elíasson, píanóleikari
og tónlistarkennari. Hann starf-
rækir Miðstöðina í Grafarvogi,
rytmíska tónlistardeild þriggja tón-
listarskóla í Reykjavík sem standa
sameiginlega að deildinni. Þeir eru
Tónlistarskólinn í Grafarvogi, Nýi
tónlistarskólinn og Tónmenntaskóli
Reykjavíkur.
Deildin er starfrækt fyrir ung-
linga sem hafa oftast verið í klass-
ísku tónlistarnámi en vilja færa sig
yfir í dægurtónlist. Nokkur misseri
eru síðan Miðstöðinni var komið á
laggirnar. Nemendum fjölgar ár frá
ári og þeir sem vilja komast að
þurfa stundum að bíða.
Nemendum
mætt með fjölbreytni
Segja má að klassísk tónlist sé
kjarninn í tónlistarmenntun á Ís-
landi. Nauðsynlegt er þó að koma
til móts við nemendur á fjölbreytt-
ari hátt, segir Ólafur. Slíkt sann-
reyndi hann í MBA-námi við Há-
skóla Íslands fyrir nokkrum árum.
Í lokaverkefni sínu þar, sem fjallaði
um tónlistarskóla á Íslandi, gerði
hann umfangsmikla rannsókn á
starfi þeirra. Tók meðal annars við-
töl við 100 nemendur og spurði þá
hvernig skóli væntinga þeirra væri.
Svörin þar voru að nemendur vildu
að meiri áhersla yrði lögð á popp-
tónlist og að félagslegi þátturinn
yrði stærri, meðal annars að jafn-
aldrar og krakkar á svipuðum stað í
námi gætu spilað saman. Gætu til
dæmis verið í hljómsveitum í tón-
listarskólanum sínum og samið sína
eigin tónlist.
„Í raun er þetta formúlan sem
við höfum starfað eftir,“ segir Ólaf-
ur. „Nemendarfjöldi hér er hófleg-
ur ef svo má mætti segja, því þann-
ig getum við sinnt hverjum og
einum vel. Krökkunum er svo raðað
saman í litla hópa svo úr verður
hljómsveit. Í stað þess að hver
nemandi fái kennslu í eina klukku-
stund á viku í einkatíma, eru sex
saman í hópi eða hljómsveit. Sveit-
irnar fá þá sex tíma á viku til æf-
inga með kennara auk kennslu í
hljóðfæraleik.“
Ólafur var áberandi maður í
þjóðlífinu fyrir um áratug með þátt-
töku sinni í Indefence-hópnum sem
lét til sín taka í eftirmálum hruns-
ins. Mótmæli hryðjuverkalögum
Breta og barðist gegn Icesave-
samningnum, sem þá lágu fyrir.
Barátta hópsins þótti árangursrík,
en að henni lokinni lét Ólafur þátt-
töku sinni í þjóðmálunum lokið.
Músíkin var honum mikilvægari en
önnur verkefni.
Sjö hljómsveitir
og 300 tónleikar
En aftur að Miðstöðinni og starf-
inu þar. Auk spilamennsku hvers
konar fá nemendur þar kennslu í
lagasmíðum, upptökutækni og
hljóðvinnslu. Fjölbreytni er ráðandi.
„Meginmálið er samt að krakk-
arnir fái að spila músíkina sem þeir
sjálfir vilja, að því gefnu að hún
rúmist innan rytmískrar aðal-
námskrár tónlistarskólanna,“ segir
Ólafur um starfsemi Miðstöðv-
arinnar. Þar er aðstaða til samspils,
upptöku og hljóðvinnslu. Hljóð-
færakennslan sjálf fer svo fram í
tónlistarskólunum sjálfum.
Alls eru í dag sjö hljómsveitir
starfandi innan Miðstöðvarinnar.
Bæði nemendur og hljómsveitir
koma og fara en á síðustu árum eða
svo hefur þetta listafólk haldið alls
um 300 tónleika.
Aðgengi að tónlistarmenntun á
Íslandi er gott og flest ungmenni
komast að í námi sem þeim hæfir.
Þetta segir Ólafur staðfesta að á Ís-
landi sé besta kerfi tónlistarskóla í
heimi. Engin tilviljun sé hve marga
efnilega tónlistarmenn Íslendingar
eigi og líka fólk sem er framúrskar-
andi utan landsteinanna.
Stórsigrar á heimsvísu
„Víkingur Heiðar Ólafsson er til
dæmis orðinn einn af fremstu kon-
sertpíanistum heimsins, en við eig-
um líka fjöldann allan af popp-
tónlistarmönnum sem hafa unnið
stórsigra á heimsvísu. Hver og einn
getur fundið sína fjöl. Stundum
finna kennarar í sígildri tónlist út
að popptónlist hentar nemendum
betur. Í góðu skólakerfi getum við
líka vel sinnt þeim krökkum,“ segir
Ólafur Elíasson og bætir við:
„Gróskan í íslensku hljómsveit-
arstarfi er líka mikil. Sjálfum finnst
mér gaman að vinna með svona
hæfileikaríkum krökkum sem gefa
mér mikla orku. Sem klassískur pí-
anóleikari þarf ég að æfa 3-4 tíma á
dag. Ég byrja oftast daginn á æf-
ingum, fer svo að kenna krökkunum
um eftirmiðdaginn og fram eftir
kvöldi. Eftir kennslu með hljóm-
sveitunum hef ég endurnýjað
orkuna og get sest aftur við flygil-
inn og æft mig í kannski 2-3 tíma
inn í nóttina.“
Músíkin flýgur í Miðstöðinni
- Tónlistarnám með nýrri nálgun - Rytmík í Grafarvogi - Hljómsveitir og
kennarar - Músíkin sem krakkarnir vilja sjálfir - Fjölbreytnin er ráðandi
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Píanóleikari Hver og einn getur fundið sína fjöl. Stundum finna kennarar í sígildri tónlist að popptónlist hentar
nemendum betur. Í góðu skólakerfi getum við vel sinnt þeim krökkum,“ segir Ólafur Elíasson um starf og áherslur.
Hljómsveit Frá vinstri talið: Bára Katrín Jóhannsdóttir, Hekla Sif Sævalds-
dóttir og Júlía Sylvía Gunnarsdóttir í hljómsveitinni Dóra og döðlurnar.
Brún tunna und-
ir sérsöfnun á líf-
rænum eldhús-
úrgangi stendur
nú íbúum Breið-
holts til boða og
er tunnan því í
boði í öllum
hverfum Reykja-
víkurborgar
austan Elliðaáa, segir í tilkynningu
frá borginni. Stefnt er á að þjón-
ustan verði í boði í öðrum hverfum
borgarinnar um mitt næsta ár.
Hægt er að panta tunnu á vefnum
ekkirusl.is eða með tölvupósti á
sorphirda@reykjavik.is. Samþykki
húsráðanda, hússtjórnar fjöleign-
arhúss eða meirihluti eigenda í fjöl-
eignarhúsi þarf að liggja fyrir.
Þegar tunnan er keyrð út til íbúa
fylgir með flokkunarkarfa til að
hafa í eldhúsi fyrir allar íbúðir, auk
einnar rúllu af maíspokum undir
úrganginn. Brúna tunnan er fyrst
um sinn valkvæð en flokkun á líf-
rænum úrgangi verður síðan að
skyldu við öll heimili í borginni frá
og með 2023 þegar ný lög um með-
höndlun úrgangs taka gildi.
Brún tunna undir
lífrænan úrgang