Fréttablaðið - 16.02.2022, Blaðsíða 12

n Halldór
n Frá degi til dags
ÚTGÁFUFÉLAG: Torg ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Helgi Magnússon FORSTJÓRI OG ÚTGEFANDI: Jón Þórisson RITSTJÓRI: Sigmundur Ernir Rúnarsson ser@frettabladid.is,
FRÉTTASTJÓRAR: Aðalheiður Ámundadóttir adalheidur@frettabladid.is Ari Brynjólfsson arib@frettabladid.is, Garðar Örn Úlfarsson gar@frettabladid.is VEFSTJÓRI: Einar Þór Sigurðsson einarthor@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 80.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í
stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSN 1670-3871 FRÉTTABLAÐIÐ Kalkofnsvegur 2, 101 Reykjavík Sími: 550 5000, ritstjorn@frettabladid.is HELGARBLAÐ: Björk Eiðsdóttir bjork@frettabladid.is MENNING: Kolbrún
Bergþórsdóttir kolbrunb@frettabladid.is ÍÞRÓTTIR: Hörður Snævar Jónsson hoddi@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Anton Brink anton@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is
Það eina
sem er
hefð-
bundið
við farveg
rannsókn-
ar lögreglu-
stjórans er
meðvirkni
með vald-
inu.
Grænu
umskiptin
verða að
tryggja
mannsæm-
andi störf
og lífskjör
fyrir alla.
Aðalheiður
Ámundadóttir
adalheidur
@frettabladid.is
Atlanta hægindasófi
frá fama
Er hægt að rökræða við loftslagsbreytingarnar og ná
málamiðlun við þær?
Er hægt að gera málamiðlanir um hver þurfi að
breyta hegðun sinni og hver ekki til að takast á við
loftslagsvá af mannavöldum?
Nei, svo er ekki. Við þurfum öll að tala saman um
réttlát græn umskipti, samræma aðgerðir í því brýna
samfélags-, umhverfis- og efnahagsmáli og finna
bestu lausnirnar. Grænu umskiptin verða að tryggja
mannsæmandi störf og lífskjör fyrir alla.
Við verðum að tryggja að kostnaðurinn lendi ekki
þyngst á þeim sem minnst hafa milli handanna.
Raunar gætu grænu umskiptin leitt af sér sann-
gjarnari skiptingu gæða en við þekkjum í dag. Ef
fólk þarf að taka á sig óhóflegar byrðar í baráttunni
við loftslagsbreytingar mun það veikja stuðning við
aðgerðir til lengri tíma og verða til þess að við náum
ekki árangri.
Tæknibyltingin gefur fjölmörg tækifæri í grænu
umskiptunum. Sama gildir um tæknibyltinguna og
græn umskipti – við verðum að koma í veg fyrir að
þróunin auki ójöfnuð. Hún þarf þvert á móti að auka
jöfnuð.
Við jafnaðarmenn óttumst ekki nýja tækni eða
nauðsynlegar breytingar. En við óttumst hins vegar
að haldið verði áfram með hið gamla og úrelta, því
við vitum að gömlu leiðirnar munu valda miklum
skaða. Stjórnvöld verða að taka forystu og styðja við
grænu umskiptin í samvinnu við atvinnurekendur,
vinnandi fólk og samfélagið allt.
Kolefnisspor okkar Íslendinga eru stærst í sam-
göngum, matvælaframleiðslu og með innfluttum
varningi. Orkuskipti í samgöngum eru farin af stað
en við þurfum líka að breyta matarvenjum okkar og
framleiðslu matvæla. Þau grænu umskipti þurfa að
vera réttlát fyrir bændur og neytendur.
Flutningskerfið með raforku er veikburða víða um
land. Nauðsynlegt er að styrkja f lutningskerfið og
leysa deilur sem varða búsetuskilyrði heilu land-
svæðanna og koma í veg fyrir að allir geti tekið þátt í
réttlátum grænum umskiptum. n
Grænt réttlæti
Oddný G.
Harðardóttir
þingmaður Sam-
fylkingarinnar
benediktboas@frettabladid.is
Orðin tóm
Stjórn Landssambands lögreglu-
manna sendi frá sér harðorða
yfirlýsingu í gær þar sem hún
bendir meðal annars á þreytu
vegna innantómra loforða. Fannst
meira að segja réttast að minna á
fyrri yfirlýsingar sínar í yfirlýsingu
gærdagsins. Það þarf að fjölga í lög-
regluliðinu og þjálfa liðið almenni-
lega. „Á þessa staðreynd hefur verið
bent og hafa skýrslur ríkislögreglu-
stjóra fjallað um þessi atriði sem
leið að auknu öryggi í samfélaginu,“
segir í yfirlýsingunni.
Af einhverjum ástæðum er ekki
hlustað á lögreglufólk meðal stjórn-
málamanna sem er svolítið skrýtið
þar sem það er yfirleitt betra að
hlusta þegar lögreglufólk á vakt
talar.
Verbúðarhraði
Jón Hjaltalín, ráðherra Fram-
sóknarflokksins úr þáttaröðinni
Verbúð, gat komið sjávarútvegs-
frumvarpi sínu í gegn á aðeins átta
vikum. Þó margir hafi dásamað
lífið á níunda áratug síðustu aldar
er ekki laust við að einhverjir sakni
dugmikils og kraftmikils stjórn-
málafólks. Þegar hver og einn
alþingismaður hafði rödd og þorði
að nota hana. Nú til dags þorir eng-
inn inni á hinu háa Alþingi að tjá
sig öðruvísi en að vonast eftir því
að verða ekki skotspónn á Twitter.
Þannig að það er betra að þegja.
Líka þegar lögreglufólk er í vanda
og grátbiður um aðstoð. n
Viðhorf lögreglunnar til blaðamanna
hafa lengi valdið stéttinni áhyggjum.
Í leiðara Fréttablaðsins fyrir aðeins
þremur vikum síðan var rakið
hvernig árásir á fjölmiðlafólk, sem
vakið hafa hneykslun og reiði alls samfélagsins,
hafa engin eftirmál haft í refsivörslukerfinu.
Lögreglustjórinn á Norðurlandi eystra stað-
festi þessi viðhorf kerfisins með yfirlýsingu í
gær, en í henni er boðuðum yfirheyrslum yfir
fjórum blaðamönnum sem settir hafa verið á
sakamannabekk lýst sem sakamálarannsókn í
„hefðbundnum farvegi“.
Aldrei í Íslandssögunni hefur blaðamanni
verið gert skylt með dómi að gefa upp heim-
ildarmann sinn, heldur hefur Hæstiréttur þvert
á móti ítrekað skyldu blaðamanns til að virða
þá vernd sem heimildarmönnum er tryggð
með lögum. Síðast með fordæmisgefandi dómi
árið 2019 í máli Glitnis Holdco gegn Stundinni.
Þá hefur ítrekað verið staðfest með dómi að
blaðamönnum er heimilt að vinna upp úr þeim
gögnum sem þeir hafa komist yfir, ef málið sem
um ræðir á erindi til almennings.
Íslensk dómaframkvæmd er orðin hefð-
bundin í málum af þessum toga og rannsókn
lögreglustjórans á Norðurlandi eystra er á
skjön við hana. Það eina sem er hefðbundið
við farveg rannsóknar lögreglustjórans er
meðvirkni með valdinu, hvort sem um er að
ræða Samherja fyrir norðan eða mótshaldara
Þjóðhátíðar í Eyjum, sem kærði sig ekki um að
hátíðin fengi á sig yfirbragð kynferðisbrota-
samkomu.
Að formaður Sjálfstæðisflokksins, sem er einn
valdamesti maður landsins, skuli óumbeðinn
stíga fram og kalla þessa valdbeitingu jafnræði
fyrir lögum er ekki aðeins forkastanlegt heldur
blátt áfram lygilegt. Ríkisstjórnir hafa sprungið
af minna tilefni.
Aðeins sjúk samfélög kalla það hefðbundinn
farveg sakamálarannsóknar að fjölmiðlafólk
sitji á sakamannabekk fyrir að upplýsa almenn-
ing um ofsóknir sem kollegar þess hafa orðið
fyrir starfs síns vegna, á meðan engin eftirmál
hafa orðið fyrir þá sem fyrir ofsóknunum stóðu,
önnur en þeirra eigin tilraunir til að biðjast
afsökunar.
Það eitrar samfélagið á hættulegan hátt að
aðför að fjölmiðlum sé normalíseruð með þeim
hætti sem lögreglustjórinn á Norðurlandi eystra
gerir með starfsháttum sínum og yfirlýsingunni
sem hún birti í gær. Það eitrar samfélagið ekki
síður að herferðir gegn blaðamönnum séu ekki
teknar alvarlegar en raun ber vitni.
Nú verður eitthvað að breytast. Þetta er nóg. n
Nóg komið
SKOÐUN FRÉTTABLAÐIÐ 16. febrúar 2022 MIÐVIKUDAGUR