Fréttablaðið - 16.02.2022, Blaðsíða 24

Vatnsliturinn er svo-
lítið kvenlegur og
grafíkin hefur verið
kvenlegi þátturinn í
myndlistinni og svo
sýni ég handverk,
þannig að ég er í mýkri
kantinum að tala um
svolítið erfiða hluti,
pólitíska og trúarlega.
Helgi Hjaltalín sýnir glæný
verk, þrjár stórar vatns-
litamyndir og grafíkverk, í
Kling & Bang á sýningunni
Haugsuga-Dreifari. Sýningin
stendur til 20. mars.
kolbrunb@frettabladid.is
„Vatnslitamyndirnar eru samsettar
þannig að ég vinn út frá ljósmynd-
um sem ég hef fundið, teikna þær
upp á A4 blöð og vinn síðan hvern
hluta fyrir sig sem sérmálverk og
legg myndina ekki frá mér fyrr en
ég er orðinn ánægður með hana. Ég
veit ekki nákvæmlega hvað ég er að
mála en veit nokkurn veginn hvar
ég er staddur í myndinni hverju
sinni. Þannig vann ég þessar þrjár
stóru myndir í um það bil ár, frá
janúar til desember, þannig að þær
fóru bæði í gegnum myrkrið og
ljósið,“ segir Helgi.
Haugsugu má finna bæði í vatns-
litamyndunum og grafíkmynd-
unum. „Ég hef haft mikinn áhuga
á haugsugum og dreifurum sem
sjást við bæi úti um allt land. Ég
trúði ekki því sem stóð á þeim:
abbey (klaustur). Mig langaði til að
nýta haugsuguna í myndlistinni,“
segir listamaðurinn. Hann segir
allnokkra pælingu liggja að baki
yfirskrift sýningarinnar Haugsuga-
Dreifari. „Ef manni líst ekki á það
sem fólk er að segja þá segir maður
að það sé verið að dreifa óhróðri og
þeir sem það gera eru kallaðir skíta-
dreifarar. Haugsuga og dreifari eru
líka jarðræktartákn, maður undir-
býr jarðveginn með þeim. Maður
er líka sem einstaklingur alltaf að
taka eitthvað inn og koma því frá
sér í form eða verk. Þannig að það
má leika sér að þessum orðum á
ýmsa vegu.“
Hluti sannleikans
Jón B.K. Ransu skrifar texta sem
fylgir sýningunni og fjallar þar
meðal annars um frummynd og
eftirmynd og segir: „Þegar Helgi
sækir mynd á leitarvef internetsins,
og notar í eigin list, ögrar hann hug-
myndinni um eftirmynd og frum-
mynd ...“.
„Þarna er verið að ræða um það að
ljósmyndin er tekin út frá sjónarhóli
ljósmyndarans og einungis einn
hluti af sannleikanum eða þá bara
lygi. Þegar maður notar myndefni
af netinu, eins og ég geri, þá veit
maður ekki hvort búið er að fikta
í því. Stundum kemur þetta mynd-
efni óbeint inn í verkin og stundum
nota ég þau í önnur myndverk,“
segir Helgi og bendir á mynd á sýn-
ingunni af Angelu Merkel en þar
má einnig sjá félaga í Ku Klux Klan.
„Þessi mynd er algjörlega tilbúin
mynd, það er búið að fótósjoppa
Merkel út og suður og setja á bak-
grunn og myndin er síðan prentuð
út sem plakat fyrir kosningarnar
2014. Svo var ýmsu slett á plakatið.
Ég kem síðan og mála og þá kemur
annað lag á þessu mörgu lög sem eru
þarna fyrir.“
Á sýningunni eru einnig litlir
skúlptúrar af mótorum. „Ég kenni
smíði í barnaskóla og þá er stundum
sest niður saman í hring og tálgað
og þá hef ég verið að tálga mótora,“
segir Helgi.
Kvenlegi þátturinn
Um sýninguna segir hann: „Á þess-
ari sýningu er ég að vinna með mjúk
element, vatnsliturinn er svolítið
kvenlegur og grafíkin hefur verið
kvenlegi þátturinn í myndlistinni
og svo sýni ég handverk, þannig að
ég er í mýkri kantinum að tala um
svolítið erfiða hluti, pólitíska og
trúarlega. Ég er ekki að segja eina
sögu heldur nokkrar.“
Hvernig sögur? spyr blaðamaður
og Helgi bendir á mynd sína af
Merkel. „Þarna er einn vinsælasti
stjórnmálaleiðtogi heims. Merkel
hleypir tveimur milljónum ólög-
legra innflytjenda inn í landið, sem
manni finnst vera rétt, en hún tapar
kosningunum. Það sýnir að við
höfum ekki vald á umræðunni og
höfum ekki getu til þess að takast á
við hana. Þetta er meðal annars það
sem ég er að reyna að sýna.“ n
Ekki að segja eina sögu
heldur nokkrar
Þessi forvitnilega sýning Helga er í Kling&Bang. FRÉTTABLAÐIÐ/SIGTRYGGUR ARI
TÓNLIST
Sinfóníutónleikar
Verk eftir Mozart og Beethoven
í flutningi Sinfóníuhljómsveitar
Íslands
Stjórnarndi: Eva Ollikanen
Eldborg í Hörpu
fimmtudagur 10. febrúar
Jónas Sen
Forleikurinn að Brúðkaupi Fígarós,
sem var á dagskránni á hádegistón-
leik u m Sinfóníu hljómsveit a r
Íslands á fimmtudaginn, er afar
skemmtileg tónlist. Hún er full
af fjöri, enda var tónskáldið með
mikla kímnigáfu. Þetta er undir-
strikað í hinni stórkostlegu kvik-
mynd, Amadeus, sem fjallar um
Mozart. Þar vekur hann hneyks
lun fyrir trúðslæti, en snilldin sem
flæðir í gegnum hann virkar fyrir
bragðið enn þá tilkomumeiri. And-
stæður fíf lalátanna og upphafinn-
ar tónlistarinnar eru furðulega
heillandi.
Eva Ollikainen stjórnaði hljóm-
sveitinni og gerði það ákaflega vel.
Hljómsveitin spilaði af öryggi, hröð
tónahlaup voru skýr og jöfn. Raddir
mismunandi hljóðfærahópa voru
nákvæmar og heildarhljómurinn
voldugur og bjartur. Túlkunin ein-
kenndist af spennu og líflegheitum,
akkúrat eins og hún átti að hljóma.
Þetta var frábært.
Hermt eftir sveitasælu
Hitt verkið á efnisskránni var sjötta
sinfónían eftir Beethoven, sem jafn-
an er kölluð Sveitasinfónían. Hún
er svokölluð hermitónlist, þ.e. líkir
eftir einhverju áþreifanlegu fyrir-
bæri eða sögu. Victor Hugo sagði eitt
sinn að tónlist væri um eitthvað sem
ekki er hægt að koma orðum að, en
samt ekki hægt að þegja yfir. Þetta
á ekki við um Sveitasinfóníu Beet-
hovens, því hægt er að segja með
fáeinum orðum um hvað hún fjallar.
Fyrsti kaf linn er um fögnuðinn
yfir að komast í sveitina – væntan-
lega að sumri til. Annar kaflinn er
um notalega stund við læk, en því
næst byrjar sveitaball. Þá skellur á
þrumuveður og svo styttir upp og
allt verður gott á ný.
Þessi einfalda mynd er síður en
svo einföld í tónlistinni, og það er
ekkert banalt við hana. Fyrsti kafl-
inn er margslunginn og fullur af
ljúfum tilfinningum. Stemningin
við lækinn er sömuleiðis yndisleg
og ballið er skemmtilegt. En það
er þrumuveðrið sem skapar nauð-
synlegt drama. Þar eru pákurnar
lamdar af miklu afli til að líkja eftir
þrumum. Pákuleikarinn, Sorya
Nayyar, fór þarna á kostum á tón-
leikunum. Hljómsveitin í heild spil-
aði prýðilega undir öruggri stjórn
Ollikainen. Tónlistin var tignarleg
og tæknilegar hliðar f lutningsins
voru útpældar og flott settar fram.
Blásararnir voru með allt á hreinu.
Fyrir gráglettni örlaganna var
sinfónía Beethovens um sumar-
sælu í sveit frumf lutt á ísköldum
desemberdegi í Vínarborg árið
1808, í óupphituðum tónleikasal af
illa æfðri hljómsveit. Sú var aldeilis
ekki raunin hér.
Snillingar í kvikmyndum
Bæði forleikurinn að Brúðkaupi Fíg-
arós og Sveitasinfónían hafa verið
notuð í kvikmyndum. Forleikur-
inn er í Trading Places með Eddie
Murphy og Dan Akroyd. Þar gengur
betlari í hlutverk forríks kaupsýslu-
manns og öfugt – með kostulegum
afleiðingum. Og Sveitasinfónían er
meginuppistaðan í Fantasíu eftir
Walt Disney, eldri myndinni. Disney
fylgdi þó ekki forskrift Beethovens,
heldur setti tónlistina í grískt goð-
sagnasamhengi. Þar eru kentárar
og satírar, guðir og galdrar og er
útkoman hreint út sagt mergjað
sjónarspil. Báðar myndirnar eru
aðgengilegar á sjónvarpsveitum,
sú fyrri á Amazon Prime og hin á
Disney plús. Nú er um að gera að
leggjast í sófann með popp og kók
og glápa úr sér augun. n
NIÐURSTAÐA: Glæsileg tónlist og
stórfenglegur flutningur.
Þrumur og eldingar
í Hörpu
Eva Ollikainen stjórnaði hljómsveit-
inni og gerði það ákaflega vel.
MYND/AÐSEND
Túlkuninn einkennd-
ist af spennu og lífleg-
heitum, akkúrat eins
og hún átti að hljóma.
Þetta var frábært.
kolbrunb@frettabladid.is
Tónlistarhátíðin Myrkir músíkdagar
fer fram dagana 1.-8. mars og loka-
tónleikarnir með Báru Gísladóttur
þann 12. mars. Tónleikastaðir eru
Harpa, Hallgrímskirkja og Norræna
húsið.
Sóley Stefánsdóttir, Bára Gísla-
dóttir, Sigurgeir Agnarsson, Caput
Ensemble, Kammersveit Reykjavík-
ur, Heiða Árnadóttir, John McCow-
en, Matthias Engler, The Emotional
Carpenters, Duo Harpwerk, Cant-
oque Ensemble, og Nordic Affect eru
meðal flytjenda á Myrkum músík-
dögum í ár. Leiðarljós hátíðarinnar
er að flytja og kynna samtímatónlist
með áherslu á nýja íslenska tónlist í
bland við erlenda. n
Myrkir músíkdagar í mars
Bára Gísladóttir kemur fram á Myrkum músíkdögum. MYND/AÐSEND
mánudaga-föstudaga 7.30 -17.30
laugardaga 8.00 -16.00
sunnudaga 9.00 -16.00
Austurströnd 14 • Hringbraut 35
....................................................
Sími: 561 1433
www.bjornsbakari.is
MUNDU EFTIR GÖMLU GÓÐU
AFMÆLISKRINGLUNNI
- fyrir 25-30 manns
PREN
TU
N
.IS
Þessa vöru þarf að sérpanta. S. 561 1433
Netfang: bjornsbakari@bjornsbakari.is
20 Menning 16. febrúar 2022 MIÐVIKUDAGURFRÉTTABLAÐIÐMENNING FRÉTTABLAÐIÐ 16. febrúar 2022 MIÐVIKUDAGUR