Sjómannablaðið Víkingur - 01.01.2016, Side 8

8 – Sjómannablaðið Víkingur
Þ að var ekki auðveld lífsbarátta sem tók á móti pabba
fyrstu ár ævinnar á Skálum, í Kumblavík og síðar Þórs-
höfn á Langanesi í fátækt og skorti millistríðsáranna.
Lífsbaráttan snerist um að lifa af og 18 ára gömul og fljótlega
einstæð móðir hans átti erfitt með að sjá sér og sínum far-
borða. Það var því ekkert val og börn urðu að byrja að vinna
og skaffa til heimilisins um leið og þau höfðu einhverja krafta
til þess. Skólaganga kom ekki til umræðu. Átta ára gamall
komst pabbi yfir litla skektu á Þórshöfn sem hann nefndi
Skutul og hófst þar yfir 70 ára farsæll sjómannsferill.
Sýslumaðurinn sagði ekki orð
Gamlir menn á Þórshöfn sögðu mér fyrir löngu að hann hefði
strax reynst sérlega aflasæll sem kom sér vel því þröngt var í
búi og lítið til að borða. Veikindi ungrar móður hans hjálpuðu
ekki til.
Um ellefu ára aldur fluttu þau mæðginin með yngri systur
hans, Guðbjörgu, til Húsavíkur en þar tók sama baslið við og
fátæktin mikil. Eitt sinn var hann að reyna að afla í soðið með
því að skjóta æðarfugl, sem var og er strangfriðaður, niðri í
fjöru. Þegar hann var búinn að skjóta og sneri sér við stóð sjálf-
ur sýslumaðurinn Júlíus Havsteen brúnaþungur að baki í full-
um embættisskrúða, en sagði ekki orð og gekk burtu. Strák-
urinn þurfti ekki meiri leiðsögn eða refsingu. Hann lét sér þögla
áminningu sýslumanns að kenningu verða og skaut ekki framar
æðarfugl í fjörunni sem hann hafði þó séð frændur sína í
Kumblavík gera og salta æðarfugl í heilu ámurnar. Þetta var
liður í því að komast af og hann ekki lítill og þaðan var hug-
myndin komin. Júlíus sýslumaður þekkti hins vegar til heim-
ilisins, vissi að þröngt var í búi og verðlaunaði sjálfsbjargarvið-
leitnina með því að líta undan.
Til að reyna að hafa eitthvað ofan í þau að éta fór pabbi að
róa á árabáti með einsetukarli sem hét Páll Sigurpálsson. Páll
reyndist honum vel og þetta skipti sköpum fyrir heimilið. Karl-
arnir í fjörunni fóru að kalla strákinn stýrimanninn hjá Palla, í
gamansemi, sem svo styttist í stýrsa eða stýssa. Eftir það gekk
pabbi alltaf undir þessu nafni á Húsavík og í flotanum.
„Siggi stýssi“ er kannski merkilegt uppnefni fyrir mann sem
átti eftir að verða með mestu aflaskipstjórum þjóðarinnar, að
vera kenndur við stýrimanninn, sem þó er mikil virðingarstaða
um borð í fiskiskipi. En á Húsavík var það mikil íþrótt að reyna
að finna uppnefni á allt og alla og menn uppnefndu jafnvel
hundinn sinn.
Bjargaði tveimur skipshöfnum
Slarkið hélt á áfram á ýmsum bátum, þangað til nokkrir félagar
á Húsavík ákváðu að fara saman í útgerð og keyptu bát sem hét
Hrönn TH 36 og þótti nokkuð mikill bátur á þeim tíma. Það
var stíft róið á Hrönn og einhverjar ákúrur fengu þeir fyrir að
virða ekki daga sem öðrum þóttu heilagir.
Eftir nokkur ár á Hrönn þótti pabba kominn tími til að reyna
sig á stærri vígvöllum og leiðin lá alltaf á stærri og stærri skip,
Eiríkur Sigurðsson
Minningarorð um pabba
Sigurður Sigurðsson skipstjóri
Fæddur 20. desember 1928 – Dáinn 8. febrúar 2016
Háfuð síld í Dagfara ÞH 70 glænýjan sumarið 1967. Mynd: Hreiðar Olgeirsson
Sigurður að koma úr róðri. Mynd: Hafþór Hreiðarsson